Δεν ξέρω πόσοι από εμάς το γνωρίζουν, αλλά η Κυριακή που μας πέρασε ήταν αφιερωμένη στα φιλιά! Πράγματι, η 6η Ιουλίου γιορτάζεται κάθε χρόνο ως Παγκόσμια Ημέρα Φιλιού (World Kissing Day ή World Kiss Day). Δεν έχει την εμπορική εμβέλεια της Ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου, ωστόσο μας θυμίζει τις απλές απολαύσεις της ζωής. Το φιλί είναι ένας από τους τρόπους για να δείξουμε τα συναισθήματά μας προς έναν συνάνθρωπό μας, κυρίως αγάπη και σεβασμό.
Πολλοί πολιτισμοί σε όλο τον κόσμο έχουν διαφορετικά έθιμα και τελετουργίες με βάση το φιλί, υπάρχουν και επιστήμονες που το μελετούν. Η Παγκόσμια Ημέρα Φιλιού είναι ένας ανεπίσημος εορτασμός, που έχει τις ρίζες του στη Μεγάλη Βρετανία του 19ου αιώνα και διεθνοποιήθηκε μετά το 2000, με τη διάδοση του ίντερνετ και την εμφάνιση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Τι είναι, όμως, αυτό που κάνει το φιλί ξεχωριστό; Από την πείρα μου, μπορώ να διαβεβαιώσω ότι ένα φιλάκι από τα παιδιά μου, ένα ζεστό φιλί από τη σύζυγο, από τον πατέρα μου (όσο ζούσε) ή τη μητέρα μου, από φίλους αγαπημένους, κοντινούς ή μακρινούς, με βοήθησε ιδιαίτερα σε στιγμές δύ-σκολες, απάλυνε τον πόνο όταν ερχόταν βα-ρύς ή επαύξανε τη χαρά και την έκανε εντονότερη.
Με το φιλί, με μία μόνο κίνηση, ο άνθρωπος μπορεί να εκφράσει συναισθήματα που τα λόγια δεν μπορούν. Από το φιλί που αντιπροσωπεύει τον έρωτα, το πάθος και την αγάπη, μέχρι και ένα χειροφίλημα, που αποτελεί ένδειξη ευγένειας και σεβασμού, το φιλί είναι ένας από τους μεγαλύτερους πρωταγωνιστές της καθημερινότητάς μας και ένα από τα καλύτερα «οχήματα» όσων νιώθουμε. Από τους ειδικούς θεωρείται ως το καλύτερο φάρμακο, αφού τα οφέλη του είναι πολλά. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η ιστοσελίδα medione.gr, κατά τη διάρκεια του φιλιού ο εγκέφαλος απελευθερώνει ενδορφίνες, δηλαδή τις ορμόνες που αποτελούν φυσικά αναλγητικά και αγχολυτικά.
Ένα φιλί, λοιπόν, αρκεί για να μειώσει κανείς τα άσχημα συναισθήματα και να νιώσει ευτυχισμένος. Εκτός από το να μας κάνει να νιώσουμε πιο ευτυχισμένοι, το φιλί μπορεί να μειώσει τα επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα, γεγονός που μακροπρόθεσμα οδηγεί σε καλύτερη διάθεση και αυτοπεποίθη-ση.Προκαλεί επίσης την απελευθέρωση της ορμόνης ωκυτοκίνης, η οποία έχει συνδεθεί με την πρόκληση συναισθημάτων στοργής και σύνδεσης με άλλους ανθρώπους.
Σύμφωνα με μελέτη του 2022, με τίτλο «Οι Λιπιδαιμικές Επιπτώσεις του Φιλιού Έχουν Επίδραση στο Στρες: Αποτελέσματα μελέτης σε δείγμα εθνικής προέλευσης» που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Health Com- munication, τα συχνά και επαναλαμβανόμενα φιλιά μπορεί να σχετίζονται ακόμη και με μειωμένα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα.
Αλίμονό μας, όμως, αν αρχίσουμε να βλέπουμε τα φιλιά και την ανθρώπινη επαφή σαν φάρμακο που συνιστάται από επιστήμονες. Υπάρχουν πολύ πιο ανθρώπινοι λό-γοι, λιγότερο «επιστημονικοί» που θα έπ-ρεπε να μας κάνουν να αναζητούμε το φιλί, την αγκαλιά (και γενικότερα την επαφή με το συνάνθρωπο), πολύ περισσότερο.
Είναι, άλλωστε, αν πιστέψουμε τον Αριστοτέλη, στη φυσική υπόσταση του ανθρώπου να ζει ως κοινωνικό ον και να επιδιώκει επαφές με το συνάνθρωπό του. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν υπάρχει ένα φιλί, αλλά πολλά και διαφορετικά. Το φιλί μπορεί να είναι λιγότερο διαχυτικό από μια αγκαλιά και σίγουρα περισσότερο από μια απλή χειραψία ή έναν χαιρετισμό. Όταν φιλάμε αν-θρώπους για τους οποίους νιώθουμε στοργή, η κίνηση είναι απαλή.
Όταν φιλάμε κάποιον που έχουμε να τον δούμε καιρό, σφίγγουμε τα χείλη μας στο μάγουλό του. Και όταν φιλάμε τους ανθρώπους που αγαπάμε, τότε ταυτόχρονα αγκαλιαζόμαστε για να μπορούμε εύκολα να ακούσουμε τους χτύπους της καρδιάς μας. Οι άνθρωποι ανταλλάσσουμε φιλιά για να νιώσουμε κοντά με κάποιον, σαν από φυσικό ένστικτο, για να εκφράσουμε τη χαρά μας για την επιτυχία του φίλου μας, για να παρηγορήσουμε ή να αποχαιρετήσουμε αγαπημένους μας. Θα έπρεπε να είναι περίπου αυτονόητο και ενδογενές, σε σημείο που να μη χρειάζεται να εφευρεθεί μια μέρα φιλιού για να το θυμηθούμε.Οι άνθρωποι δεν είμαστε ρομπότ, άψυχα όντα ή νευρόσπαστες μαριονέτες που κι νούνται με βάση κάποια εξωτερικά δοσμένη εντολή ή σύμφωνα με κάποιο πνεύμα υπολογισμού. Δόξα τω Θεώ, έχουμε αυτό που αποκαλείται από τη θρησκεία μας «ψυχή ζώσα» η οποία συνοδεύει την εγκεφαλική μας λειτουργία και η οποία μπορεί να διαμορφώσει συναισθηματικές καταστάσεις τέτοιες που να οδηγήσουν σε λογικά απρόβλεπτες ή ακόμα και λανθασμένες (λογικά) αλλά ολόσωστες συναισθηματικά αποφάσεις.
Αν η ανθρωπότητα λειτουργούσε μόνο με τη λογική, δεν θα έπρεπε να υπάρχει κράτος πρόνοιας, δεν θα χρειαζόταν να σκεφτόμαστε για τον αδύναμο, τον μη προνομιούχο και γενικότερα το συνάνθρωπο. Τι θα ήταν, τότε, ο άνθρωπος; Σε τι θα διέφερε από τα άγρια θηρία; Και πού οδηγείται, αλήθεια, μέσα από αυτή την αναλγησία που διδάσκει η απάνθρωπη λογική της κυρίαρχης οικονομίας και του καιροσκοπισμού;
Είμαστε πραγματικά ευχαριστημένοι από την κοινωνία που έχουμε διαμορφώσει για να ζήσουμε όσο αντέξουμε εμείς και τα παιδιά μας; Και θα καλυτερέψουν οι συνθήκες της οικονομικής αναλγησίας, αν καθιερώσουμε κάποια μέρα για να φιλιόμαστε; Νομίζω ότι το αντίθετο θα συμβεί και ότι θα μετατραπούμε εκόντες άκοντες σε ζωντανές απομιμήσεις ανθρώπων.
Χρειαζόμαστε «ημέρες φιλιού», απλά γιατί έχουμε ξεχάσει ότι ως άνθρωποι είμαστε περίπου «ταγμένοι» να συνυπάρχουμε, άρα και να νοιαζόμαστε ο ένας για τον άλλον. Στο σημείο που έχουμε φτάσει, ως ανθρώπινο είδος, ως πολιτισμός, ως κοινωνία (με την κυριαρχία της οικονομοκεντρικής αντίληψης, την απανθρωπιά της αποξένωσης και των υπερκαταναλωτικών συνηθειών και την αδυναμία μας να προσεγγίσουμε τον πλησίον μας), αξίζει να δούμε κάτι τέτοιες μέρες σαν αφορμή να κοιταχτούμε στον καθρέφτη, να θυμηθούμε το παιδί που κρύβουμε μέσα μας και, πολύ περισσότερο τα δύο απλά λόγια της ευγενέστερης προτροπής του κόσμου, που, όπως λέει κι ο ποιητής «ειν’ ολοκάθαρο γυαλί και κοφτερό μαχαίρι».
