Σύγχρονες μορφές της εν Άρτη εκκλησίας

ΜΕΡΟΣ Α’

Εισαγωγικά: Ο Παύλος Φωτίου (πρώην Ραβίνος της Εβραϊκής κοινότητας της Άρτας) ανήκει στην ομάδα των ανθρώπων εκείνων, που, μετά από έρευνα πολλών ετών, απαρνήθηκε τον Ιουδαϊσμό και βαπτίσθηκε Ορθόδοξος χριστιανός. Όντως υπήρξε ένας σύγχρονος ομολογητής, ο οποίος κοιμήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980. (Οι ραβίνοι είναι οι πνευματικοί / θρησκευτικοί άρχοντες τοπικών Εβραϊκών κοινοτήτων. Επίσης, οι ραβίνοι μπορεί να αναφέρονται και ως «διδάσκαλοι» θρησκευτικών των Εβραίων, κάτι σαν ιεροκήρυκες).

Ο ίδιος ο Παύλος Φωτίου έγραψε τα εξής το 1963: «Ίσως σας είναι γνωστόν από τας εφημερίδας το προ δεκαετίας, χάριτι Κυρίου, λαβόν χώρα εις εμέ και την οικογένειάν μου μέγα γεγονός, ίσως όμως και όχι. Πρόκειται για περί της επιστροφής μας εις Χριστόν και της βαπτίσεώς μας κατά την εορτήν της Πεντηκοστής το έτος 1952 εις την Ιεράν Μητρόπολιν της Άρτης, τό- σον εμού όσον και ολοκλήρου της οικογενείας μου. Δι΄εμέ και την οικογένειάν μου τούτο αποτελεί μέγαν σταθμόν στη ζωή μας, δι΄ αυτό πάντα ευχαριστούμεν τον Θεόν, διά Ιησού Χριστού του Υιού Αυτού και Θεού ημών, διά την χάριν και την τιμήν που έκαμε εις ημάς, ώστε να μας καλέση με τον τρόπον Του εις σωτηρίαν.
Η ευγνωμοσύνη μας προς Αυτόν ως και η υποχρέωσίς μας προς τους συνανθρώπους μας είναι μεγάλη, κατ’ εξοχήν δε εις τους αδελφούς μας Ισραηλίτας, οίτινες παρερμηνεύοντες τας Αγίας Γραφάς απορρίπτουν μετά πείσματος και μίσους τον ήδη ελθόντα Μεσσίαν Χριστόν, Ον οι πατέρες ημών παρέδωσαν εις κρίμα θανάτου, και ο Πατήρ Αυτού ανέστησεν την τρίτην ημέραν εκ νεκρών κατά τας Γραφάς».

Μια συγκλονιστική μαρτυρία του Αρχιμανδρίτη Νεκταρίου Ζιόμπολα

«Τον Παύλο Φωτίου είχα γνωρίσει σε χώρους και περιβάλλοντα ιερών ναών και κηρυγμάτων στην Αθήνα και κατ΄ επανάληψη σε συζητήσεις τον είχα ακούσει να κάνει λόγο για τη στροφή του από την Εβραϊκή θρησκεία στην Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη. Όταν μιλούσε, τον ακούγαμε με δέος και συγκίνηση και του κάναμε σχετικές ερωτήσεις. Ζούσε έντονα τη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας. Η μορφή του, η φυσιογνωμία του, απέπνεε σεβασμό, «μύριζε» λιβάνι. Θα αναφέρω ένα συγκεκριμένο περιστατικό από τη γνωριμία μου με τον Παύλο Φωτίου, του οποίου υπήρξα αυτόπτης μάρτυς. Απ΄ ό,τι μπορώ να θυμηθώ συνέβη μεταξύ των ετών 1960 – 1962 στην Αθήνα.
Ήταν Μεγάλη Πέμπτη βράδυ και βρεθήκαμε σε ναό των Αθηνών για την ακολουθία των Σεπτών Παθών. Λαϊκός τότε ευρισκόμουν παραπλεύρως του Παύλου Φωτίου, πλησίον του τέμπλου και προ των εικόνων Χριστού και Προδρόμου.
Όταν ο καλλίφωνος ιερέας διάβασε την ευαγγελική περικοπή: “λαβών ύδωρ (ο Πιλάτος) απενίψατο τας χείρας απέναντι του όχλου λέγων “αθώος ειμί από του αίματος του δικαίου τούτου υμείς όψεσθε, και αποκριθείς πας ο λαός είπε το αίμα αυτού εφ΄ημάς και επί τα τέκνα ημών (δηλ.τους απογόνους τους)” (Ματθαίος κζ 24-25), ο Παύλος Φωτίου έπεσε απότομα στο έδαφος λιπόθυμος. Και ενώ ο ιερέας συνέχιζε την ανάγνωση, τον μεταφέραμε στο ιερό. Τον είδε αμέσως γιατρός που υπήρχε στο εκκλησίασμα. Του έκανε τα πρόχειρα και απαραίτητα και σε λίγο συνήλθε και δεν θέλησε να φύγει πριν τελειώσει η ακολουθία.
Βέβαια, ο όγκος του εκκλησιάσματος που λίγο – πολύ πήρε είδηση, νόμιζε ότι από την ορθοστασία λιποθύμησε. Λίγοι γνωρίζαμε, για-τί αυτό συνέβη εκείνη τη στιγμή που άκουσε τον τρομερό αυτό ευαγγελικό λόγο. Με άλλα λόγια μίλησαν μέσα του εκείνα τα λόγια, τον άγγιξαν απόλυτα, έζησε ύστερα από δύο χιλιάδες χρόνια την τότε άφρονη ομολογία των τότε πατριωτών του Εβραίων… Η καρδιά του επιστρέψαντος, ως απολωλότος στον πραγματικό Μεσσία Χριστό, ράγισε και κατάλαβε το φρικτό έγκλημα της Ιστορίας που συνέβη στον Γολγοθά….». (Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος Ζιόμπολας από το βιβλίο του «Ο Ηλίας Έρχεται και ο “Μεσσίας” Έρχεται).

Η επιστροφή μου στον Χριστό

Αλλά, ας δώσουμε το λόγο στον πρώην ραβίνο Παύλο Φωτίου τον «επιστρέψαντα εκ της πλάνης» στην πίστη του Χριστού, αντλώντας στοιχεία από το μικρό βιβλίο του «Η επιστροφή μου εις Χριστόν».
«Ίσως σας είναι γνωστό από τις εφημερίδες το μεγάλο γεγονός, που συνέβη προ δεκαετίας, χάριτι Κυρίου, σε μένα και την οικογένειά μου, ίσως όμως και όχι. Πρόκειται για την επιστροφή μου στο Χριστό και της βάπτισής μου κατά την εορτή της Πεντηκοστής το έτος 1952 στην Ιερά Μητρόπολη της Άρτας, τόσον εμού, όσο και ολόκληρης της οικογενείας μου. Για μένα και την οικογένειά μου τούτο αποτελεί μεγάλο σταθμό στη ζωή μας, γι’ αυτό πάντα ευχαριστούμε τον Θεό, δια Ιησού Χριστού του Υιού Αυτού και Θεού ημών, για τη Χάρη και την τιμή όπου έκαμε σε μας, ώστε να μας καλέση με τον τρόπον Του στη σωτηρία.
Η ευγνωμοσύνη μας προς Αυτόν όπως και η υπόχρέωσίς μας προς τους συνανθρώπους μας είναι μεγάλη, κατ’ εξοχήν δε στους αδελφούς μας Ισραηλίτες, οι οποίοι παρερμηνεύοντας τις Αγίες Γραφές απορρίπτουν με πείσμα και μίσος τον ήδη ελθόντα Μεσσία Χριστό. Αυ-τόν που οι πατέρες μάς παρέδωσαν σε κρίμα θανάτου και ο Πατέρας Του τον ανέστησε την τρίτη ημέρα εκ νεκρών κατά τας Γραφάς. Μάλιστα, ιδιαιτέρως και κατ’ εξαίρεση γι’ αυτούς γράφω το βιβλιαράκι αυτό, για να διευκολύνω αυτούς με τη βοήθεια των Αγίων Γραφών μή- πως θελήσουν και επιστρέψουν και δεχθούν σαν Σωτήρα τους τον Ιησού, ο οποίος πλέον πρόκειται να έλθει όχι για να σώση, αλλά για να κρίνη ζώντας και νεκρούς».

Εμφανίσεις του Κυρίου προς φωτισμό μου

Πρώτη εμφάνιση του Κυρίου. Ήταν η περίοδος του Τριωδίου, συγκεκριμένα η δεύτερη εβδομάδα του Ασώτου, εποχή που ο Θεός μας καλεί να μετανοήσουμε και να νηστεύσουμε, για να γιορτάσουμε τα φρικτά Του Πάθη και τη Σταύρωσή του. Τότε, λοιπόν, είδα στον ύπνο μου τα εξής. Είδα ότι έκαμνα τον Εσπερινό του Σαββάτου και ενώ μελετούσα την Πεντάτευχο από την περγαμηνή, στην περικοπή της Εξόδου από την Αίγυπτο, βλέπω εκεί μέσα τρεις ελληνικές λέξεις με χρυσή μελάνη που έλεγαν. ”Πίσ- τις, ελευθερία, πατρίς”. Γυρίζοντας την επόμενη σελίδα βλέπω πως βρισκόμουνα σ’ ένα μεγάλο οίκημα και στην πύλη στέκονταν δύο στρατιώτες. Εκείνη τη στιγμή παρουσιάσθηκε ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Κτυπά την πύλη ο Κύριος και αμέσως κατεβαίνω και του ανοίγω. Μπαίνοντας μέσα ο Χριστός, έβγαλε από την τσέπη του μια φωτογραφία με 360 πρόσωπα και μου την έδωσε. Αφού όμως εγώ δεν μπορούσα να εννοήσω την ερμηνεία της φωτογραφίας αυτής, μου λέγει: “Τόσοι φύγατε όμηροι και τόσοι γυρίσατε από την Άρτα, 360. Είναι καιρός να μετανοήσετε για την αμαρτία των πατέρων σας, που ήταν η Σταύρωσίς μου”. Στη συνέχεια μου έδειξε τις τρύπες των χεριών Του. Και αφού με φώτισε για την ερμηνεία του 26ου κεφαλαίου του Λευιτικού, έγινε άφαντος…

Δεύτερη εμφάνιση του Κυρίου

Μετά από δύο μήνες και αφού συνέχισα τη μελέτη διαφόρων βιβλίων της Ορθοδόξου Εκκλησίας και παρακολουθούσα τις θείες Λειτουργίες, φθάσαμε στη Μεγάλη Πέμπτη. Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης έπεσα για ύπνο πολύ στεναχωρημένος, εξαιτίας αυτών που είχα ακούσει στην Εκκλησία.
Και είδα για δεύτερη φορά τον Χριστό ως εξής: Είδα ότι ήμουν μαζί με την οικογένειά μου, που εξοντώθηκε στην Γερμανία και τρώγαμε όλοι μαζί στο διάδρομο του σπιτιού μου. Σε μια στιγμή κτύπησε η πόρτα του σπιτιού και μπήκε ο ταχυδρομικός διανομέας της Άρτας και μου έδωσε ένα γράμμα. Άνοιξα το γράμμα και είδα μέσα τη φωτογραφία που μου έδωσε την πρώτη φορά ο Κύριος καθώς και μια παραίτηση από Ραβίνο της Εβραϊκής Κοινότητας. Και πάλι έμεινα εκστατικός με τη φωτογραφία των 360 ατόμων.
Τότε ακούστηκε μια άγνωστη φωνή μέσα από το σπίτι, που μου είπε: “Τόσοι φύγατε και τόσοι γυρίσατε. Είναι καιρός να μην ακούσεις κανένα. Πάρε την οικογένειά σου και έλα μαζί μου, η αμαρτία των πατέρων σας, σας παιδεύει. Μετανόησε και έλα μαζί μου, για να σωθείς”.
Από εκείνη τη στιγμή η πίστη μου θερμάνθηκε ακόμα περισσότερο και ανακοίνωσα αυτό στην οικογένειά μου προτρέποντας αυτή να πάμε το συντομότερο στον Μητροπολίτη κ.κ. Σεραφείμ για κατήχηση και βάπτιση.
Ξημερώνοντας, όμως, πληροφορήθηκα από κάποιο φίλο μου ότι οι τότε αδελφοί μου Ισραηλίτες είχαν καταστρώσει σχέδιο να με κάνουν αποσυνάγωγο, αν πήγαινα στη Συναγωγή το Σάββατο, σαν άλλοι Γραμματείς και Φαρισαίοι επί των ημερών Κυρίου. Απέφυγα, λοιπόν, αυτό και την Τρίτη μέρα του Πάσχα πήγαμε οικογενειακά στη Μητρόπολη για Κατήχηση δίνοντας υπόσχεση στον Σεβασμιότατο ότι θα τον ειδοποιήσουμε δέκα μέρες πριν τη βάπτισή μας.

Τρίτη εμφάνιση του Κυρίου

Πέρασαν 40 μέρες από το Πάσχα και την παραμονή της Αναλήψεως το βράδυ, που γιορτάζεται η Πεντηκοστή των Ισραηλιτών, είχαμε τη συνήθεια να διανυκτερεύομε σε διάφορα σπίτια από είκοσι και πλέον άτομα το καθένα και να μελετάμε την παράδοση του Μωσαϊκού Νόμου στο Σινά.
Εκείνη τη νύκτα, μαζί με την οικογένειά μου μελετούσαμε ένα βιβλίο που είχε το διάλογο του Αγίου Γρηγορίου Αρχιεπισκόπου με ένα Ραβίνο που λεγόταν Ερβάν, τους οποίους είχε καλέσει κάποιος βασιλιάς της Αιθιοπίας για να συζητήσουν για τον Χριστό. Ο Αρχιραβίνος ζή- τησε 40 μέρες προθεσμία για να μελετήσει την Αγία Γραφή και μετά να συζητήσουν. Μετά το τέλος της προθεσμίας παρουσιάσθηκε και συζήτησε για τρία μερόνυκτα με 70 διδασκάλους.
Τελικά, οι Ισραηλίτες είπαν ότι θα πίστευαν με την προϋπόθεση να φανερωνόταν και σ΄αυτούς ο Κύριος, πράγμα που έγινε. Αλλά, λόγω της ολιγοπιστίας των Ιουδαίων, μόλις φανερώθηκε σε αυτούς ο Κύριος “κεκλεισμένων των θυρών” (που κατήλθε σε νεφέλη εντός του δωματίου) προσευχήθηκε ο Αρχιεπίσκοπος και τυφλώθηκαν. Στη συνέχεια, ενώ ήταν τυφλοί, τους προέτρεψε ο Αρχιεπίσκοπος να βαπτισθούν. Μετά το Βάπτισμα άνοιξαν τα μάτια της ψυχής των και πίστευσαν στον Σωτήρα της ανθρωπότητας Χριστό μαζί με τον Βασιλιά τους και τους αυλικούς, συνολικά 1.500 άτομα περίπου της πόλεως.
Ήταν μεσάνυχτα, όταν μελετούσα αυτά, και ακούω τρία κτυπήματα στην οροφή του σπιτιού μου και έντρομος έκλεισα το βιβλίο και ξά-πλωσα. Στη συνέχεια άκουσα να κτυπά η θύρα του δωματίου και να μπαίνει μέσα ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, βαστάζοντας στο χέρι Του ένα κομμάτι βαμβάκι αλειμμένο με λάδι και μ’ αυτό με έχρισε στο πρόσωπο σταυροειδώς και μου είπε. “Παύλε, Παύλε, από αύριο θα είσαι δικός μου. Όποιος παρουσιασθεί, μη κλονισθείς, εγώ θα είμαι μέσα σου”.
Αμέσως σηκώθηκα και ανέφερα στη γυναίκα μου το συμβάν και είπα σε όλα μέλη της οικογένειάς μου να προσέξουν και να μην κλονισθούν ή δελεασθούν από τυχόν προσφερόμενα χρήματα, όσα και αν είναι αυτά, πράγμα που δυστυχώς έγινε την επόμενη.

Η προσπάθεια χρηματισμού

Την επόμενη μέρα, πρώτη ημέρα της Ιουδαϊκής Πεντηκοστής, μου παρουσιάστηκε ολόκληρο το Συμβούλιο της Κοινότητας στο σπίτι μου, γύρω στις 11 το πρωί, για να με μεταπείσουν προσφέροντας υπέρογκα ποσά. Αυτό έπραξαν και οι καταφθάσαντες από την Κέρκυρα συγγενείς μου. Αλλά εγώ προειδοποιημένος από τον Κύριό μου έμεινα ακλόνητος, μαζί με την οικογένειά μου, στη μελλοντική ορθή πίστη, με το βάπτισμά μου στο όνομα της τρισυποστάτου Θεότητας του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.

Η 8η Ιουνίου 1952

Την επομένη ειδοποίησα τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Άρτας κ.κ. Σεραφείμ να μας βαπτίσει. Έτσι την Κυριακή 8η Ιουνίου 1952, ημέρα της Πεντηκοστής για την Ορθόδοξη Εκ-κλησία, και ώρα 12ην μεσημβρινή έγινε η βάπτισή μου, καθώς και των τριών μελών της οικογένειάς μου ενώπιον του Κλήρου και των Αρχών της πόλεως και πλήθους κόσμου, που υπολογιζόταν πάνω από τρεις χιλιάδες…».

Συνεχίζεται…