«Η πίστη δεν πρέπει να είναι “ομπρέλα” που την ανοίγουμε μόνο όταν βρέχει και μετά την μπόρα την βάζουμε στην άκρη! Η “ανέξοδη” πίστη είναι άχρηστο ιδεολόγημα», επισημαίνει σε συνέντευξή του προς την εφημερίδα «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ» ο φωτισμένος πατέρας Βαρνάβας Λαμπρόπουλος, της Ιεράς Μονής Προφήτου Ηλιού Πρέβεζας.

Με σπουδές στην φιλολογία και θεολογία ο Αρχιμανδρίτης, Βαρνάβας Λαμπρόπουλος (και συγγραφέας), δίνει παράλληλα καίριες απαντήσεις σε επίκαιρα ερωτήματα με αφορμή και τον κορωνοϊό. Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως ακολούθως:

Συνέντευξη στη Βίκυ Καινούργιου

Ερ: Τον κορωνοϊό ονομάζουν «αόρατο εχθρό». Προς το παρόν τουλάχιστον φαίνεται ότι είναι… αήττητος. Υπάρχει κάτι που μπορεί να τον νικήσει;
Απ: Από ιατρικής πλευράς προφανώς μόνο κάποιο φάρμακο ή το εμβόλιο μπορεί να τον αναχαιτίσει. Ο Θεός να φωτίσει τους επιστήμονες να βρουν και τα δύο σύντομα. Παλιότερα βέβαια, λόγω της θερμότερης πίστης των Χριστιανών, ο Θεός δια των αγίων Του κατέπαυε επιδημίες … και χωρίς φάρμακα σε αρκετές περιπτώσεις. Η Πρέβεζα και η Φιλιππιάδα έχουν πολιούχους τους αγίους Χαράλαμπο και Βησσαρίωνα αντιστοίχως εξ αιτίας τέτοιων θαυμάτων. Μακάρι να αυξήσουμε την πίστη μας και τώρα, ώστε «απαντώντας» η ευσπλαχνία του Θεού να μας χαρίσει ταχεία απαλλαγή από την πανδημία.

Ερ: Αρχικά η Εκκλησία έδειξε να μην συμμερίζεται την ανησυχία των επιστημόνων, καθώς υπήρξαν φωνές που – μεταξύ άλλων – έλεγαν ότι με την Θεία Κοινωνία επί παραδείγματι δεν μεταδίδεται ο ιός. Ποια είναι η άποψή σας;
Απ: Η δισχιλιετής εμπειρία της Ορθόδοξης Εκκλησιαστικής ζωής μαρτυρεί ότι δεν μεταδίδεται καμιά ασθένεια με τη Θεία Κοινωνία. Το μαρτυρούν ιερείς σε νοσοκομεία λοιμωδών νόσων ή παλιότερα σε σανατόρια φυματικών ή χανσενικών (λεπρών). Αξιοσημείωτη είναι η κατάθεση της λοιμωξιολόγου ομότιμης καθηγήτριας στο ΕΚΠΑ κ. Ε. Γιαμαρέλλου ότι «όσοι θέλουν να κοινωνήσουν δεν πρέπει να φοβούνται ότι από τη Θεία Κοινωνία μπορεί να μεταδοθεί ποτέ μικρόβιο». Σαφώς αυτή η θεώρησή της δεν προκύπτει από οποιαδήποτε επιστημονική έρευνα αλλά από την αξιέπαινη προσωπική της πίστη, που επιβεβαιώνει ότι επιστήμη και πίστη μπορούν να συμβαδίζουν.

Ερ: Συμμερίζεστε την θέση του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας κυρίου Αναστάσιου ότι μπορούμε να μετατρέψουμε τις οικίες μας σε ναούς;
Απ: Ο λόγος του αγίου Αλβανίας είναι πάντοτε φως και βάλσαμο. Ο Μακαριώτατος απλώς επαναλαμβάνει τα λόγια του αποστόλου Παύλου ότι κάθε οικογένεια πρέπει να είναι μια «κατ’ οίκον εκκλησία» (Ρωμ. 16, 5) και ο κάθε Χριστιανός πρέπει να γίνει «ναός Θεού» (Α΄ Κορ. 3, 16). Είναι πολύ ενθαρρυντικό ότι σε πολλές οικογένειες αναζωπυρώθηκε η οικογενειακή προσευχή.

Ερ: Μπορεί και πώς η πίστη να αποτελέσει βάλσαμο στον φόβο των ανθρώπων ένεκα πανδημίας αλλά και «όπλο» κατά του θανατηφόρου ιού;
Απ: Η πίστη δεν πρέπει να είναι «ομπρέλα» που την ανοίγουμε μόνο όταν βρέχει και μετά τη μπόρα τη βάζουμε στην άκρη! Η “ανέξοδη” πίστη είναι άχρηστο ιδεολόγημα. Η πίστη είναι σταθερός τρόπος ζωής και δοκιμάζεται στη φωτιά των δύσκολων συνθηκών και πειρασμών. Πίστη δεν είναι η διανοητική παραδοχή της ύπαρξης μιας ανώτερης δύναμης αόριστα. Η χριστιανική πίστη είναι εµπιστοσύνη και ολοκληρωτική αυτοπαράδοση σε ένα προσωπικό Θεό, που νοιάστηκε για τα πλάσµατα Του τόσο, ώστε από αγάπη γι’ αυτά σταυρώθηκε και πέθανε πάνω στον Σταυρό, για να νικήσει τον έσχατο εχθρό μας, τον θάνατο! Μόνο μια τέτοια πίστη μπορεί να αποτελέσει βάλσαμο και «όπλο» μας στη σημερινή «εμπόλεμη» κατάσταση.

Ερ: Υπάρχει κάτι που ίσως δεν γνωρίζουμε πίσω από τη δύναμη, η οποία δοκιμάζει σήμερα τις αντοχές ολόκληρου του πλανήτη;
Απ: Οι ανόητες και φαιδρές θεωρίες συνωμοσιολογίας που οργιάζουν στα λεγόμενα «κοινωνικά δίκτυα» απλώς αποπροσανατολίζουν και δημιουργούν φοβίες και πανικούς. Η καλλιέργεια της σωστής πίστης στον Ένα αληθινό Θεό της Εκκλησίας και η εμπιστοσύνη στην έγκυρη επιστημονική κοινότητα (προσοχή στους ψευδοεπιστήμονες!) εγγυώνται ρεαλισμό και αληθινή γνώση, που μας ελευθερώνει (Ιω. 8, 28) από επικίνδυνες πλάνες.

Ερ: Είναι πάρα πολλοί αυτοί, οι οποίοι νιώθουν ωσάν να χάνουν κάτι από την πίστη τους επειδή τόσο την Μεγάλη Εβδομάδα όσο και την Ανάσταση, θα στερηθούν την Θεία επικοινωνία στους φυσικούς χώρους λατρείας. Τι θα είχατε να τους πείτε;
Απ: Κατανοούμε και συμμεριζόμαστε τον πόνο των πιστών μας που δεν θα μπορέσουν να ζήσουν τη Μ. Εβδομάδα στους Ι. Ναούς. Τα γεγονότα δείχνουν ότι το κλείσιμο των Ναών είναι ΑΥΤΟΝΟΗΤΟΣ και επιβεβλημένος τρόπος προστασίας της ζωής, της δικής μας και των αδελφών μας (οι «φιλολογίες» για σύγκριση με τράπεζες και super-markets είναι αφελείς). Άρα πρόκειται για χρέος αγάπης. Επομένως όχι μόνο δεν «χάνουμε κάτι από την πίστη μας» αλλά με αυτή τη θυσία την τρέφουμε και την αυξάνουμε. Επίδειξη πίστης χωρίς θυσία και αγάπη για τους άλλους είναι καταδικαστέος εγωισμός.

Ερ: Οι επιστήμονες συνιστούν παρακολούθηση Λειτουργιών από τις τηλεοράσεις, ενώ ταυτόχρονα κάποιοι άλλοι αρχίζουν να ψελλίζουν μεθόδους επικοινωνίας στην εργασία, την εκπαίδευση και αλλού εξ αποστάσεως με τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας. Πού θα οδηγούσε κατά τη γνώμη σας μια τέτοια πρακτική;
Απ: Όχι μόνο οι επιστήμονες αλλά και η επίσημη Εκκλησία προτρέπει στην παρακολούθηση Λειτουργιών από τις τηλεοράσεις, ΜΟΝΟ ως προσωρινό τρόπο συμμετοχής στις ιερές ακολουθίες μέχρι την άρση των περιοριστικών μέτρων. Η Εκκλησία ασπάζεται τη διακριτική χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας και κάθε επιστημονικού επιτεύγματος, στον βαθμό που διακονεί το έργο και τους στόχους της. Με το ίδιο πνεύμα επικροτεί την αξιοποίηση της τεχνολογικής προόδου σε κάθε τομέα της κοινωνικής ζωής με σεβασμό στην αξία του ανθρωπίνου προσώπου και της ανθρώπινης ελευθερίας. Ποτέ δεν πρέπει οι μηχανές να υποκαταστήσουν τη ζωντανή ανθρώπινη επικοινωνία και συνεργασία.

Ερ: Λαμβάνετε μηνύματα από πιστούς τούτες τις δύσκολες ώρες και αν «ναι» σε τί συνίσταται το περιεχόμενό τους, αν βέβαια μπορεί να ειπωθεί κάτι;
Απ: Υπάρχουν πολλά ευχάριστα μηνύματα που μιλάνε για ξαναζέσταμα στις οικογενειακές σχέσεις (συζύγων, γονέων με παιδιά), για αξιοποίηση του χρόνου σε διάβασμα και προσευχή, για αυτογνωσία και αυτοκριτική, καθώς και για αναθεώρηση προτεραιοτήτων στη ζωή. Από την άλλη το κλείσιμο και ο περιορισμός κυκλοφορίας δημιουργούν τριβές και εντάσεις, τις οποίες όμως – αν θέλουμε – μπορούμε να τις κάνουμε αφορμές καλλιέργειας υπομονής και αγάπης. Δεν λείπουν βέβαια και τα μηνύματα πικρίας για τη στέρηση της λατρευτικής ζωής στους ναούς, που είναι απόλυτα κατανοητά και επιτείνουν την ευχή για ταχεία επάνοδο στην κανονικότητα.

Ερ: Αποτελεί καταφυγή για την ενίσχυση της εν πολλοίς κλονισμένης ψυχολογίας των ανθρώπων η Εκκλησία και πώς μπορεί να διερμηνευτεί αυτό;
Απ: Όταν οι μαθητές του Χριστού ήταν κλεισμένοι στο υπερώο για να προστατέψουν τη ζωή τους («δια τόν φόβον των Ιουδαίων») μετά το Πάθος του Χριστού, εμφανίστηκε ο Αναστημένος Χριστός «κεκλεισμένων των θυρών» και τους χαιρέτησε με δυό λέξεις: «Ειρήνη υμίν»! Αυτό το δώρο της Ανάστασης δίνει η Εκκλησία μέσω των ποιμένων-πνευματικών της σε κάθε κλονισμένη και κουρασμένη ψυχή. Σ΄ αυτή την ειρήνη, που έχει νικήσει τον θάνατο (και άρα όλους τους φόβους!) στηρίζεται η γεμάτη αγάπη συμβουλευτική της, χωρίς όμως να υποκαθιστά και τη συμβολή των ειδικών της ψυχικής υγείας, όπου κρίνεται απαραίτητο. Επαναλαμβάνουμε: Πίστη και επιστήμη συμπορεύονται.

Ερ: Στα μηνύματα «Μένουμε σπίτι», «Μένουμε όρθιοι» που ακούμε να χρησιμοποιούνται, θα θέλατε αν συμπληρώσετε κάποιο άλλο ή άλλα;
Απ: Ένα μήνυμα θα θέλαμε να συμπληρώσουμε: «Κοιταχτείτε προσεχτικά στον καθρέφτη του λόγου του Θεού!», που σημαίνει: «Διαβάστε προσεχτικά την Καινή Διαθήκη (σε μια καλή μετάφραση) επιμένοντας σε πρώτη φάση στα τέσσερα Ευαγγέλια, στις Πράξεις των Αποστόλων και στις επτά Καθολικές Επιστολές». Δεν υπάρχει πιό καθαρός «καθρέφτης», που μπορεί να μας βοηθήσει σε ένα αποτελεσματικό «lifting» του ταλαιπωρημένου προσώπου της ψυχής μας! Σημαίνει επίσης: «Μειώστε τον χρόνο μάταιης έως αποβλακωτικής ενασχόλησης με τα λεγόμενα social media».

Ερ: Υποστηρίζεται ότι αυτό το Πάσχα θα είναι διαφορετικό. Γιατί όμως να υιοθετήσουμε μια τέτοια αντίληψη από τη στιγμή που σημείο αναφοράς αποτελεί το Θείο Δράμα και συνακόλουθα η Ανάσταση, που πάνω απ’ όλα… γιορτάζεται στη σκέψη μας και τις καρδιές μας;
Απ: Όντως είχαμε συνηθίσει σε ένα εορτασμό του Πάσχα με υπερβολική εξωστρέφεια, θόρυβο και εστίαση στο «θεαθήναι». Ευκαιρία φέτος να χορτάσουμε το κοίταγμα στον «καθρέφτη» που είπαμε, και να παρακολουθήσουμε από την τηλεόραση τις ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας προσέχοντας λίγο περισσότερο στα λόγια των τροπαρίων και των αναγνωσμάτων (υπάρχουν υπέροχες μεταφράσεις), μιας και δεν θα υπάρχουν οι περισπασμοί … «πόσο με πρόσεξαν στην Εκκλησία;» ή «ποιούς πρόσεξα εγώ;». Μόνο έτσι θα το γιορτάσουμε πράγματι καλύτερα «στη σκέψη μας και στις καρδιές μας»! Καλή Ανάσταση σε όλους!