Αφορμή γι’ αυτό το σημείωμα αποτέλεσε ένα ωραίο άρθρο του Δημήτρη Ντάλα στον «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ» με τίτλο «Η ανατολή της γης».
Το 1968 ο αστροναύτης του προγράμματος Apollon Γουΐλιαμ Άντερς πίσω από το φινιστρίνι της σεληνακάτου φωτογράφισε τη γη να ανατέλλει. Μια εκπληκτική φωτογραφία που μοιάζει σαν στολίδι χριστουγεννιάτικου δένδρου.
Θυμήθηκα μια άλλη φωτογραφία της γης από τα όρια του ηλιακού συστήματος περίπου 20.000 φορές μακρύτερα. Καμία σχέση με την ωραία εικόνα της προηγούμενης φωτογραφίας. Μία μόλις διακρινόμενη θαμπή γαλάζια κουκίδα.
Το πιο ιστορικό ταξίδι ανθρώπινου αντικειμένου σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε με το πρόγραμμα Βόγιατζερ το 1977 από μια ομάδα επι- στημόνων – ένας από τους επικεφαλής και ο Έλληνας Σταμάτης Κριμιζής.
Τα Βόγιατζερ 1 και 2 σχεδιάστηκαν για την εξερεύνηση των πλανητών του Ηλιακού συστήματος. Πρόκειται για μη επανδρωμένα διαστημοσκάφη, που πέρασαν πολύ κοντά στους πλα- νήτες Δία, Κρόνο, Ουρανό και Ποσειδώνα, στέλ- νοντας μοναδικές φωτογραφίες. Συνέχισαν το ταξίδι τους και μετά περίπου 35 χρόνια ήταν το πρώτο ανθρώπινο αντικείμενο που ξέφυγε από τα όρια του ηλιακού συστήματος, πράγμα που ανακοίνωσε επίσημα το 2012 ο πρόεδρος Ομπάμα.
Μετά από 100.000 χρόνια θα προσεγγίσει το κοντινότερο στον Ήλιο άστρο το «Α» του Κενταύρου σε απόσταση 4,3 έτη φωτός. Μαζί τους τα δύο σκάφη είχαν από μια χρυσή πλάκα με μηνύματα για άλλους πολιτισμούς. «Ήρθαμε ειρηνικά από τον πλανήτη Γη» όπως επίσης ήχους, μουσικές και φωτογραφίες. Για να μπορέσουν να «διαβάσουν» τα μηνύματα τα όντα που υποτίθεται θα τα βρουν έπειτα από εκατοντάδες χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρόνια, επιστρατεύτηκε η φαντασία και η επιστήμη. Η μοναξιά του πλανήτη μας και η ανάγκη των ανθρώπων να επικοινωνήσουν με άλλα όντα σε όλη της την μεγαλοπρέπεια!
Λίγο πριν την έξοδο προς το αχανές μεσοαστρικό διάστημα και την παντοτινή σιγή των σημάτων έστρεψαν την κάμερα προς τα πίσω και έστειλαν μια φωτογραφία. Ανάμεσα από χιλιάδες άστρα και πλανήτες, μια θαμπή γαλάζια κουκκίδα, η Γη μας. Ένας από τους επικεφαλής επιστήμονες του προγράμματος, ο Καρλ Σαγκάν (1934 – 1996), έγραψε ένα εκπληκτικό σχόλιο γι’ αυτή τη θαμπή γαλάζια κουκκίδα (plale blue dot).
«…ΚΟΙΤΑΞΤΕ ξανά αυτή την κουκκίδα. Είναι το εδώ. Το σπίτι μας. Εμείς. Επάνω της, όσοι αγαπάτε, όσοι ξέρετε, όσοι είχατε ποτέ ακουστά, όποιο ανθρώπινο ον υπήρξε ποτέ, έζησαν τη ζωή τους. Το άθροισμα χαράς και πόνου, χιλιάδες σίγουρες για τον εαυτό τους θρησκείες, ιδεολογίες και οικονομικές θεωρίες, κάθε κυνηγός και τροφοσυλλέκτης, κάθε ήρωας και δειλός, κάθε δημιουργός και καταστροφέας του πολιτισμού, κάθε βασιλιάς και χωρικός, κάθε μητέρα και πατέρας, ελπιδοφόρο παιδί, εφευρέτης και εξερευνητής, κάθε δάσκαλος ηθικής, κάθε διεφθαρ- μένος πολιτικός, κάθε «superstar», κάθε «υπέρτατος ηγέτης», κάθε άγιος και αμαρτωλός στην ιστορία του είδους μας, έζησαν εδώ σε έναν κόκκο σκόνης, αιωρούμενο σε μια ηλιαχτίδα.
Η Γη είναι ένα πολύ μικρό πάλκο, σε μια τεράστια κοσμική αρένα. Σκεφτείτε τα ποτάμια αίματος που χύνονται από όλους αυτούς τους στρατηγούς και αυτοκράτορες, ώστε, εν δόξα και τιμή να γίνουν στιγμιαίοι άρχοντες ενός κλάσματος μιας κουκκίδας. Σκεφτείτε τις ατέρμονες βιαιότητες που μας προκαλούν οι κάτοικοι μιας γωνιάς αυτού του πίξελ στους ελά- χιστα διαφορετικούς κατοίκους κάποιας άλλης γωνιάς, πόσο τακτικά παρεξηγούνται, πόσο πρόθυμοι είναι να σκοτώσουν ο ένας τον άλλο, πόσο θερμά είναι τα μίση τους. Την πόζα μας, τη φανταστική βαρύτητα του εγώ μας, την αυταπάτη ότι κατέχουμε μια προνομιούχο θέση στο Σύμπαν, αμφισβητεί αυτή η κουκκίδα θαμπού φωτός…».
*Ο Χρήστος Ντάλας είναι πολιτικός
και τοπογράφος μηχανικός