Του Αντώνη Κολιάτσου
Μέρος Α΄
Διαβάσαμε στην προ ημερών ανακοίνωση της Αντιδημάρχου Πολιτισμού κ. Μαίρης Λυγούρα ότι στο πλαίσιο της εξωστρεφούς πολιτικής του Δήμου και προκειμένου να προωθηθεί το τουριστικό προϊόν της Άρτας πέτυχε τη συνεργασία με δύο κορυφαία τουριστικά γραφεία: το «Vlassopoulos Travel» με έδρα την Αθήνα και το «Πυρετζίδης travel» της Θεσσαλονίκης και άλλα.
Μάλιστα σε σχετική ανακοίνωσή της, μεταξύ των άλλων επισημαίνει ότι μέσα από αυτή τη συνεργασία ο Δήμος φιλοδοξεί να αυξηθεί η επισκεψιμότητα της πλούσιας σε ιστορία, πολιτισμό και φυσικές ομορφιές Άρτα και εξ’ αποτελέσματος να ενισχυθεί η τοπική μας οικονομία.
Σε άλλο σημείο της εν λόγω ανακοίνωσης, η νεαρή και όπως δείχνει φιλόδοξη Αντιδήμαρχος, επεσήμανε ότι ο tour operator, «Vlassopoulos Travel» προτίθεται «να εντάξει την περιοχή στα προγράμματά του, προσφέροντας στους πελάτες του νέες επιλογές για ταξίδια που συνδυάζουν ιστορία, πολιτισμό και φυσική ομορφιά».
Στη συνέχεια η κ. Λυγούρα με έναν μη υποκρυπτόμενο ενθουσιασμό, ανέφερε ότι «το εν λόγω γραφείο έφερε στην Άρτα επισκέπτες που διέμειναν στα ξενοδοχεία της πόλης, περιηγήθηκαν στα ιστορικά μνημεία και αξιοθέατα, επισκέφθηκαν και γνώρισαν χωριά του Δήμου, τα Τζουμέρκα, τον Αμβρακικό τη μέση κοιλάδα του Αράχθου κλπ».
Αναμφίβολα πρόκειται για μία πρωτοβουλία προς τη σωστή κατεύθυνση και υπό αυτή την έννοια εκτιμάται γενικότερα, ως ιδιαίτερα χρήσιμη στην όλη προσπάθεια της ανταποδοτικής προβολής των πολλών και πολλαπλών πλεονεκτημάτων της εν πολλοίς ξεχασμένης Άρτας.
Ωστόσο, εύλογα θα αναρωτηθεί κάποιος. Ναι, σωστή η πρωτοβουλία, καλή η επιλογή των… αναδόχων tour operators, αλλά με ποιο συνοδό σχετικό υλικό (ιστορικό, οπτικό, ανθρώπινο δυναμικό και άλλα) συνδέεται η «τουρι- στική επιχείρηση εξωστρέφειας» της δραματικά εσωστρεφούς Αρτινής πολιτείας;
Θεωρούμε ότι η προσπάθεια δεν θα πρέπει να περιοριστεί στην εργατικότητα, τις ιδέες και τις επιλογές ενός μόνου ανθρώπου, όσο ικανή και αποφασισμένη και αν είναι η καθ’ ύλην αρμόδια Αντιδήμαρχος.
Ωστόσο, εδώ ο γράφων θυμάται τις σοφές «συμβουλές» του «Κ.Τ» (σσ Ομότιμος Καθηγητής στο γνωστικό πεδίο, «Οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών στην Εκπαίδευση, τη Δια Βίου Μάθηση και την Έρευνα», και Εφαρμοσμένων Οικονομικών στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τ. Νομάρχης) όταν, κατά την προ ολίγων ετών εδώ επίσκεψή του, κατά τη μακρά συζήτησή μας επί παντός του επιστητού (σσ στην «ταβέρνα «Πρωτομάστορας», με φόντο το ιστορικό Γεφύρι), ο ίδιος με πλήρη και εμπεριστα- τωμένο λόγο επεσήμανε τα εξής: «… Ο νομός Άρτας παρά τα πλεονεκτήματα που θα του προσφέρει η κατασκευή της «Ιονίας οδού», θα κινδυνεύσει να απομονωθεί αν δεν επιλέξει “καινοτόμες δράσεις” στους τομείς που η φύση και ο Θεός του χάρισαν απλόχερα[…].
Εσείς οι Αρτινοί πρέπει να ενεργήσετε έξυπνα και να αναδείξετε κατά προτεραιότητα την πλούσια πολιτιστική σας κληρονομιά, “προβάλλοντάς” την ως ένα θαυμάσιο και αρκετά προσοδοφόρο τουριστικό προϊόν. Μιλάω φυσικά για μια κληρονομιά, η οποία είναι γνωστό ότι έχει να παρουσιάσει αξιόλογα ιστορικά μνημεία και μεγάλου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος ευρήματα που αναφέρονται σε όλες σχεδόν τις περιόδους της ιστορίας της ανθρωπότητας». Στη συνέχεια, με περισσότερο αιχμηρό λόγο δεν δίστασε να περάσει σε πραγματικά σημαντικές και θέλουμε να πιστεύουμε ιδιαίτερα χρήσιμες «υποδείξεις – συμβουλές»!
«…Όμως φροντίστε να δράσετε ενωμένοι, με σωστό προγραμματισμό και αμείωτο το ενδιαφέρον για τον τόπο σας. Στην προσπάθεια που αναλαμβάνετε, αφήστε να είναι μπροστάρηδες οι έχοντες το προνόμιο να οραματίζονται και κινητοποιείστε όλους όσοι από τους απανταχού Αρτινούς, μπορούν να βοηθήσουν.
• Διεκδικείστε αποτελεσματικά από το Αθηνοκεντρικό κράτος τα όσα δικαιούστε, “πολιορκώντας”, μέχρι να πέσουν, όλα τα “κάστ- ρα – εμπόδια” της εκάστοτε κεντρικής πολιτικής εξουσίας.
• Σαλπίστε προσκλητήριο για συστράτευση: επιστρατεύοντας κατά προτεραιότητα τους Αυτοδιοικητικούς σας Άρχοντες, τους Αρτινούς κοινοβουλευτικούς άνδρες, τα τοπικά ΜΜΕ, το διαδίκτυο κλπ, τα λογιών “Αρτινά Λόμπι”, στην κοινή προσπάθεια, επικαλούμενοι τον τοπικό πατριωτισμό τους […].
• “Συνδεθείτε” διά των Αρτινών της διασποράς, με μαζικούς φορείς (σσ συλλόγους, επιστημονικές οργανώσεις κλπ), ξένες Πρεσ- βείες, τουριστικά γραφεία, μεγάλες επιχειρήσεις και κάθε δυνάμενο να αποτελέσει κέντρο επιρροής – φορέα ή φυσικό πρόσωπο – με σκοπό την καλή ενημέρωση για το διατιθέμενο “νέο τουριστικό σας προϊόν ”. Επίσης:
• Μεταφράστε τουλάχιστον στην Αγγλική γλώσσα αξιόλογα πονήματα που αναφέρονται στην ιστορία της Άρτας (σσ επισήμανση του γράφοντος: με συγγραφείς, ενδεικτικά: κ. Βαρβάρα Παπαδοπούλου, Κ. Τσιλιγιάννης, Π. Γαρουφαλιάς (Πύρρος), Κ. Γιαννέλος, Δ. Βλα- χοπάνος και πολλοί άλλοι).
•Τυπώστε ενημερωτικά φυλλάδια και δημιουργείστε ειδικά ντοκιμαντέρ, σχετικά με τις ποικίλες ιστορικές, πολιτισμικές και φυσικές ομορφιές της περιοχής.
•«Βομβαρδίστε» κυριολεκτικά με το πιο πάνω υλικό: το διαδίκτυο, κανάλια εθνικής εμβέλειας, εφημερίδες πανελλήνιας κυκλοφορίας, υπουργεία, μεγάλους πολιτιστικούς συλλόγους, ξένες Πρεσβείες, Πανεπιστήμια κλπ.
•Φροντίστε ακόμη για τη συνεργασία με επώνυμους ιστορικούς, συγγραφείς, Πανεπιστημιακούς καθηγητές και αναζητείστε χορη- γούς, προκειμένου να διοργανώνετε ημερίδες και επιστημονικά Συνέδρια στην πόλη σας, με αντικείμενο την ιστορία και τον πολιτισμό της και παράλληλα ζητείστε τα φώτα των ειδικών για την ένταξή σας σε κοινοτικά προγράμματα, που θα μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν τις σχετικές δράσεις σας…».
Μια εναέρια περιήγηση
στα μνημεία της Άρτας
Το πιο κάτω σχόλιο του γράφοντος είχε δημοσιευτεί σε μερίδα του τοπικού Τύπου που το υπέγραφε με τα αρχικά του ονοματεπωνύμου του. Ειδικότερα σχολιάζει την σπουδαία καλλιτεχνική δημιουργία της γνωστής ατομικής επιχείρησης «Visionair» (σσ προΐσταται ο Κων- σταντίνος Κολιάτσος), η οποία επικουρείται από σπουδαίους Αρτινούς εθελοντές και η οποία χρηματοδοτήθηκε από τον Αντιπεριφερειάρχη κ. Βασ. Ψαθά.
Εκτιμούμε ότι στο «οπλοστάσιο» της κατά άλλα θαυμάσιας πρωτοβουλίας της, η Αντιδήμαρχος κ. Μαίρη Λυγούρα, θα εντάξει και αξιοποιήσει καταλλήλως και το εν λόγω ντοκιμαντέρ, καθώς και ό, τι άλλο χρήσιμο ανέδειξε σήμερα αυτή η γραφίδα είτε πρόκειται να αναδείξει στο (Μέρος Β) του παρόντος άρθρου.
Ακολουθεί το προ-ανακοινωθέν σχόλιο: «Όλα ξεκίνησαν από μια όντως πρωτότυπη ιδέα! Την οποία στη συνέχεια είδαμε να εξελίσσεται σε μια διαδικτυακή και τηλεοπτική περιήγηση των κυριότερων μνημείων της Άρτας, που δεν έχει προηγούμενο σε ομορφιά και συγκίνηση από το εντός και εκτός της Άρτας κοινό.
Το πρωτόγνωρο του όλου εγχειρήματος, είναι το γεγονός ότι οι συντελεστές του κατάφεραν να συνδέσουν αρμονικά σε ενιαίο πολιτιστικό σύνολο τη λακωνική ιστορική περιγραφή του Αρτινού μνημειακού πλούτου, τα γλυκόηχα ακούσματα της παραδοσιακής ηπειρώτικης μουσικής, τα με τους ήχους του παραδοσιακού κλαρίνου γυναικεία λικνίσματα του χορευτικού του Λαογραφικού Ομίλου «Τα Τζουμέρκα», το εξαιρετικό κατά το περιεχόμενο και την εκφορά εισαγωγικό «σπικάζ» και κυρίως την τεχνολογικά άψογη όσο και εντυπωσιακή εναέρια περιήγηση στα μνημεία – στολίδια της Αρτινής γης.
Κοινός τόπος μεταξύ εκείνων που έτυχε να δουν αυτή την πρωτότυπη καλλιτεχνική δημιουργία, είναι η ικανοποίηση αλλά και η ευχή, να «αγκαλιαστεί», τουλάχιστον από τους όπου γης Αρτινούς.
Ποιός αλήθεια αμφιβάλλει, διερωτώνται όσοι έκαναν αυτή την εκπληκτική εναέρια περιήγηση ότι δεν ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία γι’ αυτούς,
• όταν, χάρη στο τηλεκατευθυνόμενο ελικοπτεράκι – κάμερα (σσ το γνωστό drone) και τις ειδικότερες ικανότητες χειρισμού του από τον κ. Κ. Κολιάτσο, ένιωσαν να υπερίπτανται του ιστορικού Γεφυριού της Άρτας και να περνάνε κάτω από την ψηλή καμάρα του;
• Όταν έβλεπαν από ψηλά τα μεγάλης ιστορικής αξίας βυζαντινά μνημεία (σσ Παρηγορήτρια, Αγία Θεοδώρα, Παναγία των Βλαχερνών κλπ), το Κάστρο κλπ, ακούγοντας την εξαιρετική αφήγηση περί την δημιουργία τους, από τον γνωστό φιλόλογο και ιστορικό κ. Κ. Κωσταβασίλη;
• Όταν από τους προαύλιους χώρους των πιο πάνω μνημείων, μπορούσαν να καμαρώσουν το εξαιρετικό χορευτικό του Λαογραφικού «Τζουμερκιώτικου» Ομίλου να σέρνει με περίσσεια χάρη, τα βήματα αθάνατων δημοτικών ασμάτων: «Γενοβέφα», «τα Κλάματα», «Τζουμέρκα μου περήφανα», «Σελήμπεης» κλπ υπό το άγρυπνο βλέμμα, του αεικίνητου δάσκαλου παραδοσιακών Ηπειρώτικων χορών κ. Σπ. Νεραϊδιώτη;
Και πώς να μην αναβιώσει μέσα τους, η νοσταλγία για τα ήθη, τα έθιμα της πατρώας γης και να μη ζήσουν τους καημούς των πατεράδων και των παππούδων τους, ακούγοντας τις μελωδίες και τους ρυθμούς της, που τόσο γλαφυρά ανέλυε το περιεχόμενό τους η κυρία Ματίνα Μαλτέζου;
Θα λέγαμε πως αξίζουν θερμά συγχαρητήρια όλοι όσοι συνέβαλλαν στη δημιουργία αυτού του όμορφου, όσο και δύσκολου ντοκιμαντέρ και συγκεκριμένα: στον αντιπεριφερειάρχη κ. Βασίλη Ψαθά που στήριξε οικονομικά το εγχείρημα, στο ΔΣ του Λαογραφικού Ομίλου «τα Τζουμέρκα» και ειδικότερα στην πρόεδρό του κυρία Αλέκα Γιολδάση για τις άοκνες προσπάθειες που κατέβαλλε, στον κ. Κ. Κωσταβασίλη για την πολύτιμη προσφορά στην ιστορική παρουσίαση ενός εκάστου των μνημείων, στους κκ. Κ. Κολιάτσο και Λάζαρο Κοτσώνη για την εμπνευσμένη σκηνοθεσία και την τέλεια παραγωγή του αφιερώματος, στις γυναίκες του χορευτικού του προαναφερθέντος ομίλου και προσωπικά στον χοροδιδάσκαλο (παραδοσιακών Ηπειρώτικων χορών) κ. Σπ. Νεραϊδιώτη για τον συντονισμό του χορευτικού μέρους του, όπως και στην κυρία Ματίνα Μαλτέζου για την πετυχημένη εκφώνηση των συνοδευτικών τα δημοτικά τραγούδια κειμένων.
Ωστόσο, η μαζική θέαση του εν λόγω ντοκιμαντέρ (σσ έχει παιχθεί στον ART TV, αναρτηθεί στο YouTube, φιλοξενηθεί σε πολλά blogs και κυκλοφορήσει σε Cd), αναπόφευκτα προκαλεί ρίγη συγκίνησης και αισθήματα υπερηφάνειας σε έναν μεγαλύτερο αριθμό Αρτινών θεατών. Αλλά δημιουργεί και τον θαυμασμό στους ξένους (θεατές), γιατί μέσα από την εντυπωσιακή εναέρια περιήγησή τους, ανακαλύπτουν τα εκπληκτικά αποτυπώματα της ιστορίας και των παραδόσεων αυτού του τόπου.
Κλείνοντας το σύντομο αυτό σημείωμα, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι τέτοιου είδους πρωτοβουλίες πρέπει κατ’ αρχήν να ενθαρρύνονται από τους τοπικούς μας άρχοντες και περισσότερο από τους Καποδιστριακούς δημάρ- χους του νομού. Ακόμη, θα ευχόμασταν κυριολεκτικά να «αγκαλιάζονται» τέτοιες προσπάθειες, όπως συνέβη με τον αντιπεριφερειάρχη κ. Βασίλη Ψαθά, και να αξιοποιούνται καταλλήλως. Με πρώτο και καλύτερο τον αποδεδειγμένα ευαίσθητο πολιτιστικά (τότε) δήμαρχο Αρταίων κ. Χρ. Τσιρογιάννη».