Έρευνα του Πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου – Χημικού

ΜΕΡΟΣ Β’
Α. Φωτογραφίες από τις φθορές του ναού, όπως τις αποτύπωσε ο φωτογραφικός φακός στις παλιότερες επισκέψεις στο ναό (ενδεικτικά δημοσιεύουμε μερικές και μελλοντικά θα επανέλθουμε με συγκεκριμένο άρθρο). Β. Φωτογραφίες με την φωτογραφική μηχανή του Γιάννη Έξαρχου.
Αυτές περιλαμβάνουν: 1. Δύο φωτογραφίες που δείχνουν τη γνήσια εφέστια εικόνα της Παρηγορήτισσας, την οποία φωτογράφισε ο ίδιος, όταν εντόπισε το σπίτι στο οποίο φυλασσόταν.
2. Οκτώ φωτογραφίες από φθορές στους τοίχους του ναού. Αν και οι φωτογραφίες δεν είναι πρόσφατες, έχουν πολύ μεγάλη αξία, επειδή ο ερευνητής ασχολήθηκε λεπτομερειακά με τις φθορές, οπότε υποχρέωση των σημερινών αρμοδίων είναι να εξετάσουν, αν έγιναν οι σωστές παρεμβάσεις μέχρι τώρα ή πρέπει να γίνουν μελλοντικά για την αποκατάσταση του ναού.
Στις φωτογραφίες απεικονίζονται ρωγμές στους τοίχους και σε καμάρες του ναού. Αυτό σύμφωνα με τους ειδικούς οφείλεται στην καθίζη- ση του εδάφους, σε σεισμούς καθώς και στις φθορές του χρόνου, λόγω του μεγάλου βάρους του οικοδομήματος πάνω από τους τοίχους με τις ρωγμές. (Δημοσιεύουμε δύο χαρακτηριστικές)
3. Έξι Φωτογραφίες από τις φθορές στις αγιογραφίες.
4. Φωτογραφίες από τις φθορές στον τρούλλο εσωτερικά και στο ψηφιδωτό του Παντοκράτορα.
Οι φθορές στον τρούλο του Παντοκράτορα οφείλονται και σε ένα μεγάλο κεραυνό που έπληξε το οικοδόμημα, επειδή στην κορυφή του τρούλου υπήρχε σιδερένιος Σταυρός, που, δυστυχώς, δεν αντικαταστάθηκε με ξύλινο αντοχής. Λόγω του ισχυρού κραδασμού από τον κεραυνό, έπεσαν κομμάτια από το ψηφιδωτό του Παντοκράτορα και κομμάτια από τη βάση του τρούλου με αποτέλεσμα να εμφανιστεί η ξύλινη βάση του. (Για το θέμα των φθορών που έχουν παρατηρηθεί στο ναό της Παρηγορήτισσας θα επανέλθουμε με εκτενές άρθρο).
5. Είκοσι έγχρωμες φωτογραφίες από τις αγιο- γραφίες του ναού (προφητών -αγγέλων και παντοκράτορα).
6. Φωτογραφίες από το εξωτερικό του ναού. Σ’ αυτές υπάρχουν τέσσερις έγχρωμες φωτογραφίες του δυτικού τρούλου με την καμπάνα του ναού και έξι έγχρωμες του εξωτερικού του ναού (θα τις δημοσιεύσουμε μελλοντικά).

Παρατηρήσεις σε ορισμένες
φωτογραφίες του Αρχείου
1. Στην αριστερή φωτογραφία σε εσωτερικό τοίχο κοντά σε ένα τρούλο γράφεται ο αριθμός 1000 (;) ή απεικονίζεται κάτι άλλο και τι;
2. Στη δεξιά φωτογραφία άτομα ποζάρουν έξω από τον αυλόγυρο στη νότιο-ανατολική πλευρά του ναού της Παρηγορήτισσας το 1889. Στη φωτογραφία είναι άξιο απορίας το γατί δεν φαίνονται τα κελιά.
Δημοσιεύσεις στον τοπικό και αθηναϊκό Τύπο για τα βυζαντινά μνημεία της Άρτας και την Παρηγορήτισσα. Από τα δημοσιευμένα δέκα άρθρα του Γ.Ε. μνημονεύουμε τα παρακάτω. 1. Το άρθρο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΝΕΑ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ» την Τετάρτη 26 Μαρτίου 1997 με τίτλο «ΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΤΩΝ ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ-ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΝΑΛΑΒΟΥΝ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΝ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΡΟ- ΣΩΠΟ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ;». Σ’ αυτό παρουσιάζεται για πρώτη φορά από τον Γ.Ε. η γνήσια εφέστια εικόνα της Παναγίας της Παρηγορήτισσας.
2. Το άρθρο – σχολιασμός στη φωτογραφία, στην οποία φαίνεται η λιτανεία της υπάρχουσας εικόνας της Παρηγορήτισσας το 1949 στην οδό Σκουφά και δημοσιεύτηκε στον τοπικό Τύπο στις 24 Μαρτίου 2021 με τίτλο: «25 Μαρτίου 1949. Εορτή του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου στην ιστορική Άρτα». Εκεί γράφονται και τα εξής: «Δυστυχώς οι ολετήρες της ιστορικής πόλης καταργήσανε την λιτάνευση της ιερής – θαυματουργής εικόνας της Παναγίας της Παρηγορήτισσας…
Παλαιότερα την (Παρηγορήτισσα) είχαν χρησιμοποιήσει οι υπηρεσίες ΥΠΠΟ για αποθήκη των αρχαιολογικών ευρημάτων που βρίσκανε και τα ευρήματα αυτά της κλασσικής περιόδου της Αρχαίας Αμβρακίας και της Βυζαντινής Άρτας τα μεταφέρανε στα Γιάννενα, όπου τα εκθέτουν στα μουσεία που στήσανε για τον τουρισμό της πόλης. Σήμερα ο μεγαλοπρεπής άγιος χριστιανικός Βυζαντινός ναός της Παναγίας της Παρηγορήτισσας εξακολουθεί να μην λειτουργεί και χρησιμοποιείται ως μουσείο από τις υπηρεσίες ΥΠΠΟ και κόβουν εισιτήρια για την επίσκεψη ξένων και των Ελλήνων πολιτών με την ανοχή της τοπικής Εκκλησίας και του Δήμου Άρτας. Αυτός είναι ο πολιτισμός τους, θαυμάστε τους» (Γιάννης Σ. Έξαρχος).
ΤΕΛΟΣ