Του Τριαντάφυλλου Αλμπάνη*
Την δική του εκδοχή για τις επιπτώσεις των δημόσιων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων από την ίδρυση των αντίστοιχων ιδιωτικών, έδωσε ο πρώην πρύτανης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, ο οποίος αναλύοντας το θέμα παραθέτει με αριθμούς τον κίνδυνο για δημιουργία πλήγματος τόσο της πανεπιστημιακής κοινότητας όσο και της κοινωνίας της Ηπείρου.
Αναφέρει: «Τα κενά σε φοιτητές ορισμένων τμημάτων, κυρίως των Περιφερειακών Πανεπιστημίων, είναι τεράστια και βέβαια διακυβεύεται το μέλλον τους, σύμφωνα με τα κριτήρια και τις επισημάνσεις της ΕΘΑΑΕ (Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης). Μαζί τους διακυβεύονται οι ευκαιρίες για τη νέα γενιά και η δυναμική δεκάδων ερευνητών καθώς και η συμβολή τους στην ανεξάρτητη έρευνα που στηρίζει την ανάπτυξη της χώρας και της κοινωνίας.
Ειδικά για το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων στο οποίο πάνω από το 80% των φοιτητών προέρχονται από Περιφέρειες εκτός της Ηπείρου και το 50% εξ αυτών κατάγονται από την Αττική και Μακεδονία, δημιουργούνται συνθήκες απομείωσης του φοιτητικού πληθυσμού στο μέλλον, αφού τα ιδιωτικά ΑΕΙ θα εγκατασταθούν κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Η εφαρμογή της ΕΒΕ (Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής) ήδη μειώνει κάθε χρόνο τον αριθμό των εισαγόμενων φοιτητών στην Ήπειρο κατά 1.200 και σε βάθος τετραετίας, η μείωση αυτή εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 5.000 περίπου φοιτητές.
Ιδιαίτερα στα Ιωάννινα όπου η οικονομία της πόλης στηρίζεται κατά ¼ στη λειτουργία του Πανεπιστήμιου και Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου, θα δημιουργηθούν και συνθήκες απώλειας νέων ερευνητών με σοβαρές επιπτώσεις, σε βάθος χρόνου, στις προοπτικές ανάπτυξης της καινοτομίας και της νεανικής επιχειρηματικότητας.
Η σημασία του Πανεπιστήμιου για την Ήπει- ρο έχει πολλαπλά αποτυπωθεί σε κείμενα και παρεμβάσεις καθιστώντας σαφή το ρόλο του στην περιοχή. Αυτή τη στιγμή, η συμβολή του θα πρέπει να γίνει κατανοητή σε πολλαπλά επίπεδα με εύρος που εκτείνεται από τη σημασία της παραγωγής ερευνητικού δυναμικού μέσα από τα προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών, μέχρι και τη μόνιμη εγκατάσταση των ερευνητών και των οικογενειών τους στην περιοχή. Το Πανεπι- στήμιο παράγει έρευνα και δημιουργεί συνθήκες για την ευημερία και ανάπτυξης της νέας γενιάς.
Επιπλέον, η πρόσφατη κύρωση της διακρατικής συμφωνίας Ελλάδας – Κύπρου για την αναγνώριση των τίτλων σπουδών των ιδιωτικών πανεπιστημίων της Μεγαλονήσου παρακάμπτει τις διαδικασίες που απαιτούνται μέσω ΔΟΑΤΑΠ, αναγνωρίζει και δίνει ισοτιμία στα πτυχία τους, με τρόπο πολιτικά πρόχειρο και ακαδημαϊκά προκλητικό. Αναγνωρίζεται ακόμα και το Ιδιωτικό Παράρτημα του Λιβάνου καθώς και η Εκκλησιαστική Σχολή της Εκκλησίας της Κύπρου ως ισότιμη με τις Θεο- λογικές Σχολές των ΑΠΘ (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης) και ΕΚΠΑ (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών). Έτσι, πλαγίως, ανοίγει ο δρόμος του ιδιωτικού Πανεπιστημίου και στη χώρα μας. Στα Πανεπιστήμια αυτά απευθύνεται ένα σημαντικό μέρος νέων από την Ελλάδα που λόγω εφαρμογής της ΕΒΕ αναζητά πανεπιστημιακές σπουδές εκεί. Αποτελεί δε κοινό μυστικό μεταξύ των πανεπιστημιακών στην Ελλάδα ότι στα ιδρύματα αυτά διδάσκει συνήθως μη αξιολογημένο προσωπικό καθώς και πολλοί συνταξιούχοι των Ελληνικών Πανεπιστήμιων, διεκπεραιώνοντας σε μια μόνο εβδομάδα την ύλη ενός εξαμήνου.
Το γεγονός της ίδρυσης μη κρατικών είναι μία ακόμη απόπειρα υπονόμευσης των δημόσιων Πανεπιστημίων. Η τοπική αυτοδιοίκηση, Δήμοι και Περιφερειακά Συμβούλια, θα πρέπει να αντιληφθούν την κατάσταση που διαμορφώνεται, στηρίζοντας το μέλλον των ιδρυμάτων τους. Αυτή η στιγμή είναι σημαντική για το ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην ανάπτυξη ολόκληρης της χώρας μέσω της στήριξης της λειτουργίας των Πανεπιστημίων στην κάθε Περιφέρεια.
Στην πράξη, τα ιστορικά αλλά ευαίσθητα θεμέλια του Ελληνικού δημόσιου Πανεπιστημίου μετά από τόσους οικονομικούς τριγ- μούς και συγκεκριμένες πρακτικές υπονόμευσης τους φαίνεται ότι αντέχουν… Κάποιοι, και ίσως δεν είναι λίγοι, θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν ότι η δημόσια παιδεία αποτελεί επένδυση στο μέλλον της χώρας».
*Ο Τριαντάφυλλος Αλμπάνης είναι πρώην πρύτανης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων