Του Αθανάσιου Ζάμπα*

Οφείλεται στην coxiella (Rickettsia) burnetii. Είναι η μοναδική ανάμεσα στις ρικέτσιες στο ότι δεν μεταδίδεται συνήθως στον άνθρωπο από αρθρόποδα αλλά με εισπνοή μολυσμένων σωματιδίων από μολυσμένο γάλα. Ο μικροοργανισμός αυτός είναι παράσιτο των βοοειδών, των προβάτων και των αιγών, στα οποία προκαλεί είτε ήπια είτε υποκλινική λοίμωξη.
Πηγή μόλυνσης: Οι κρότωνες (τσιμπούρια) είναι φυσική δεξαμενή του παρασίτου, όπως και τα κόπρανα, ούρα, πλακούντας πασχόντων ζώων. Η coxiella αποβάλλεται από τα παραπάνω ζώα με το γάλα. Είναι ανθεκτική στην παστερίωση. Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι εξαιρετικά σπάνια.
Χρόνος επώασης: Δύο έως τέσσερις εβδομάδες, συνήθως 20 ημέρες.
Συμπτώματα: Αιφνίδια έναρξη με υψηλό πυρετό και ρίγη, πονοκέφαλος, αδυναμία, αδιαθεσία, μυαλγίες, ξηρός βήχας, πόνος στο θώρακα.
Εργαστηριακά ευρήματα: Λευκοπενία και αύξηση των ειδικών αντισωμάτων έναντι της coxiella. Απομονώνεται ο μικροοργανισμός από το αίμα, σπάνια στα πτύελα. Η ακτινογραφία του θώρακα δείχνει φανερή διήθηση των πνευμόνων. Συνήθως η ύπαρξη ιστορικού έκθεσης σε ζώα σε κονιορτό από ζώα είτε σε ιστούς ζώων (σφαγεία) πρέπει να μας οδηγήσουν στην εκτέλεση των κατάλληλων εξετάσεων.
Προφύλαξη: Ανακάλυψη των μολυσμένων ζώων, περιορισμός επαφής με τα ζώα αυτά ή μολυσμένο κονιορτό, όχι επαφή με πλακούντες αυτών των ζώων και σωστή παστερίωση του γάλακτος.
Θεραπεία: Τετρακυκλίνες. Καταστολή συμπτωμάτων με την έναρξη θεραπείας, βράχυνση της κλινικής πορείας, δεν επιτυγχάνεται πάντα η εκρίζωση της νόσου. Η θνητότητα είναι συνήθως χαμηλή εκτός και αν δημιουργήσει ενδοκαρδίτιδα που είναι σπάνια.

* Ο Αθανάσιος Ζάμπας είναι ιατρός δημόσιας υγείας – κοινωνικής ιατρικής, κτηνίατρος, υγιεινολόγος