Εχουμε γίνει μάρτυρες της βιομηχανικής προόδου, της ανακάλυψης του ηλεκτρισμού και των τεχνολογικών εξελίξεων πολέμων, ατομικών βομβών και το σώμα μας πρέπει διαρκώς να προσαρμόζεται.
Έχουμε αλλάξει τον τρόπο που ζούμε: τρώμε περισσότερο και κινούμαστε λιγότερο. Αλλά τί πραγματικά τρώμε σήμερα;
Παγκόσμια συνέδρια του Ρίο (1992 και 2012) έδειξαν ότι το έδαφος, συνεπώς και τα προϊόντα που παράγει (φρούτα και λαχανικά), έχουν χάσει πάνω από το 50% των θρεπτικών συστατικών τους συγκριτικά με 50 χρόνια πριν.
Δυστυχώς, οτιδήποτε καταναλώνουμε αυτές τις ημέρες είναι πολύ λιγότερο θρεπτικά και η κατάσταση αντί να βελτιώνεται χειροτερεύει. Ακόμα και οι βιολογικές καλλιέργειες δεν προσφέρουν την ίδια θρεπτική αξία όπως 50 χρόνια πριν. Τρώμε αλλά δεν τρεφόμαστε: Καταναλώνουμε τεράστιες ποσότητες ζάχαρης, υδατανθράκων, πρωτεϊνών, αλλά ελάχιστα μικροθρεπ- τικά συστατικά, όπως βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και μέταλλα που βοηθούν το σώμα μας να θεραπευτεί. Μεγάλη ειρωνεία οι παχύσαρκοι που βρίσκονται σε κατάσταση υποθρεψίας.
Και σαν να μην φθάνουν αυτά δημιουργούμε γενετικά τροποποιημένες τροφές ελπίζοντας να βελτιώσουμε τη φύση. Δυστυχώς, δεν φανταζόμαστε τι επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτό στο σώμα μας. Το 35% του καλαμποκιού που παράγεται στις ΗΠΑ είναι γενετικά τροποποιημένο και είναι χρήσιμο στις βιομηχανίες τροφίμων, γιατί απλά έχει μεγαλύτερη διάρκεια. Η σόγια είναι ένα ακόμα τροποποιημένο προϊόν.
Όταν πιστεύουμε ότι τρώμε υγιεινά και ότι προσέχουμε το σώμα μας τρώγοντας σόγια και τα παράγωγα αυτής, δεν ξέρουμε στην πραγματικότητα τι αλλαγές προκαλούμε στον οργανισμό μας.
Οι περισσότερες κτηνοτροφικές μονάδες έχουν βιομηχανοποιηθεί. Τα ζώα αναπτύσσονται στο διπλάσιο μέγεθος, στο μισό χρόνο, όπως για παράδειγμα τα κοτόπουλα. Αυτό μπορεί να επιτυγχάνεται χάρη στην επιστήμη, στα αντιβιοτικά και τις ορμόνες, τα οποία δεν αποβάλλονται από τα ζώα και συνεπώς καταναλώνονται από εμάς χωρίς να το γνωρίζουμε.
Στις ημέρες μας τα πάντα σχεδόν καλλιεργούνται με εντατικούς ρυθμούς: Βοοειδή, κοτόπουλα, ψάρια, χοίροι, οστρακοειδή. Όλα έχουν βιομηχανοποιηθεί. Όσο περισσότερο επεξεργάζονται τα τρόφιμα τόσο πτωχότερα είναι σε θρεπτική αξία. Τα φρούτα και τα λαχανικά δεν ακολουθούν τις εποχές. Στα σούπερ μάρκετ βρίσκουμε τα πάντα όλο τον χρόνο. Αγοράζουμε τομάτες από θερμότερες χώρες, όπου συλλέγονται ακόμα άγουρες και ωριμάζουν έπειτα με αιθυλένιο, μια ισχυρή χημική ορμόνη. Βρίσκουμε όμορφα γυαλιστερά φρούτα και λαχανικά αλλά όταν τα τρώμε θυμόμαστε πώς είχαν διαφορετική γεύση από τότε που ήμασταν παιδιά. Μπορεί και να έχουμε ξεχάσει ακόμα και την γεύση τους.
Η επιστήμη μάς έχει δώσει καινούργια φάρμακα, τα οποία έχουν βοηθήσει πολύ κόσμο και έχουν σώσει πολλές ζωές. Από την άλλη μεριά όμως η κατάχρηση αυτών των φαρμάκων αλλάζει την φυσική ισορροπία του σώματος, προκαλώντας συχνά περισσότερο κακό απ’ ότι καλό. Ο ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) υπογραμμίζει ότι το 60% όλων των θανάτων παγκοσμίως αποδίδεται σε χρόνιες νόσους προκαλούμενες από ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών των τροφών ακόμα και στις αναπτυγμένες χώρες.
Πρώτα απ’ όλα πρέπει να ξέρουμε τι συμβαίνει με τις βιομηχανίες τροφίμων και με το περιβάλλον που ζούμε. Πρέπει να διαβάζουμε προσεκτικά τις ετικέτες των τροφίμων και να ελέγ- χουμε ότι δεν υπάρχουν συντηρητικά και πρόσθετα σάκχαρα. Πρέπει να επιβεβαιώνουμε ότι τα έτοιμα γεύματα που αγοράζουμε είναι μόνο αυτά που αναγράφεται ότι είναι και πάνω απ’ όλα να ελέγχουμε από πού προέρχεται η τρο- φή που καταναλώνουμε. Η άσκηση βοηθά τον σκελετό, τους μύες, την καρδιά και τα διάφορα άλλα συστήματα να παραμένουν υγιή.
Η σωστή διατροφή είναι κορυφαίας σημασίας. Όχι επεξεργασμένα φαγητά, αποφύγετε συνεχώς τις ίδιες τροφές, επιλέξτε φρέσκα προϊόντα, όχι σύνθετους υδατάνθρακες αλλά πολ- λά λαχανικά και φρούτα, φρέσκο ψάρι και κρέας, πολλούς καρπούς, αποξηραμένα φρού- τα και γιαούρτι.
Είμαστε υποχρεωμένοι να παίρνουμε συμπληρώματα διατροφής για να είμαστε σίγουροι ότι λαμβάνουμε επαρκείς βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και ένζυμα που είναι απαραίτητα για τον οργανισμό μας. Δυστυχώς, όπως είδαμε και νωρίτερα, τίποτε δεν είναι επαρκώς θρεπτικό. Χάρη σε μια νέα επιστήμη, την Μεταβολομική, γιατροί και άλλοι επιστήμονες έχουν καταφέρει να αναγνωρίσουν τη σωστή συνέργεια μεταξύ βιταμινών, αμινοξέων, μεταλλικών αλάτων και ενζύμων.
Είναι στο χέρι μας να προσέχουμε την υγεία μας. Με λίγη προσοχή και ενημέρωση μπορούμε να παραμένουμε υγιείς και να προλαμβάνουμε σοβαρές αρρώστιες.
*Ο Γιάννης Πασιάς είναι παιδίατρος
