Έρευνα: Γιάννης Πασιάς
Το παρακάτω κείμενο είναι ένα ντοκουμέντο. Πρόκειται για αστυνομική διαταγή που εξέδωσε ο διοικητής του αστυνομικού τμήματος Ματαράγκας Καρδίτσας στις 8 Δεκεμβρίου 1907 και είναι αποκαλυπτική για τα ήθη της επαρχίας εκείνης της εποχής.
«Προς απάσας τας αρχάς που διοικούν το χωρίον Ματαράγκα Καρδίτσης. Δήμαρχο, ιερέα του χωριού, δάσκαλο και άπαντας τους προύχοντας του χωρίου. Ήρθα εις Ματαράγκαν κατόπιν διαταγής του διοικητού μου μετά ενός χωροφύλακος προς επιβολήν της τάξεως από άκρου εις άκρον του χωρίου άνευ χρονοτριβής και άμεσα.
Διότι προχθές στο σιργιάνι μετά την Θίαν και Ιεράν Λιτουργίαν εν τω ναό όταν έπεζαν τα κλαρίνα και τα όργανα ο Κώστας (ας μην αναφέρο το όνομά του) χόρεβε σινέχεια μπροστά χορίς να αφίνη και τους άλους να χορέψουν μπροστά κε κατά συνέπεια παρεξιγιθήκατε και πλακοθίκατε στο ξίλο με τα παλούκια και τα μαχέρια με αποτέλεσμα και κατά σινέπεια να τραβματιστούν πολλοί άνθρωποι.
Πάραφτα να εφαρμόσετε απάσας τας εξίς διαταγάς μου:
1) Αν ξανασιμβή τιάφτη πράξης εν τω χωρίο να γνορίζετε ότι θα σας σιλάβω άνεφ χρονοτριβής αμέσως θα σας κλείσο στην φυλακή. Όταν παίζουν τα κλαρίνα και τα μουσικά όργανα στο σιργιάνη στο πανιγίρη και στο γάμο πρέπη να χορέβουν μπροστά άπαντες που επιθυμούν να χορέψουν και όχι μόνο ο ίδιος άνθροπος. Αφτό είνε γαηδουριά.
2) Μου αναφέρθηκε ότι ο γάιδαρος του Χαντζόπουλου τον Σεπτέμβριο μπίκε στο καλαμπόκι του Βάϊου (ας μην αναγράψω το επίθετο) και ο Βάϊος εκνεβρίστηκε και κάρφοσε τον γάηδαρο με την άξαλη στο ένα καπούλι. Καταλαβένετε ο γάηδαρος δεν είναι ο όνος αλά ο Βάϊος. Άνεφ πολόν σκέψεον καταλαβένη κανής ότι το κεφάλη δεν έχει μυαλό αλά κολοκιθόσπορο. Απαγορεύετε να ξαναγίνη εκ νέου τέτιο απαράδεκτο ή παρόμιο πράγμα.
3) Πίγα στο μαγαζί για καφέ και από έξο βρομούσε κατρουλιό. Απαγορεύετε να κατουράτε έξω στον τοίχο του μαγαζιού.
4) Απαγορεύετε το βρισίδιν το φονασκίν και εντός του καφενείου το ανεμίζιν διότι είναι χιμόνας και εσθάνετε τις αποφορά από τι βρόμα. Όστις επιθυμή να αναμιστή να εξέρχετε έξοθεν του καφενίου.
5) Ίδα πολλάς γυναίκες να πιάνουν την σιγκούνα μετά του υποκαμίσου να το τραβούν προς τα έμπροσθεν να ανίγουν τα πόδια και να ουρούν ορθίος. Το τιούτον είναι απαράδεκτο και πρέπη άνεφ χρονοτριβής να τις βρακόσετε άπαξ και διαπαντός.
6) Όταν λίαν προίαν πάτε τα γελάδια στο γελαδάρη και γιρίζοντας πρέπει ανιπερθέτως να μαζέβετε τις βονιές των ζώων από το δρόμο, το ίδιο να κάνετε και το βράδη διότι δεν έχη που να πατίση όστις βαδίζη εις τας οδούς του χωρίου. Και εντός του τιούτου σας χριάζονται αι βονιές να ζεστένεστε στο μπουχαρί το χιμόνα και τα κρύα.
7) Σε κάθε πανιγίρι απόκριες, Πάσχα και γάμους που βαδίζη καλοντιμένος ο κόσμος πάι στην εκλισία και μετά χορέβη στα σιργιάνια και στους γάμους. Πρέπει άπαντα τα σκυλιά να είναι δεμένα δια χονδρόν αλισίδεον και σχίνιον προς αποφιγίν ατιχιμάτων εκ των σκιλοδακομάτων.
8) Να μην πίνετε πολί ινοπνεβματόδη ποτά τσίπορα και ίνους και μετά ξερνοβολάτε και κάνετε χαζομάρες.
9) Να τιρίσετε άνεφ αντιρίσεος και χρονοτριβής την άνοθεν τάφτην διαταγήν μου άνθροπη σκύλη και γινέκες διότι όπιος εκληφθή παραβάτις θα τον σιλάβο και θα τον κλίσο στο σχολίο και θα τον μαβρίσο στο ξύλο.
Να με συγχωρείτε αν έκανα κάπιο συντακτικό λάθος καθότι τελίοσα και εγώ την τρίτη του Δημοτικού σχολίου διότι δεν με έστειλε ο πατέρας μου από το χωρίον εις την Λάρισσαν για να μάθω περισσότερα γράμματα. Σαν καραγκούνης που είμε και εγό καταλαβένετε άπαντες τας γραφάς μου τας οπίας θέλετε δεν θέλετε να τας τιρίσετε ανιπερθέτος».
Σημείωση: Η ορθογραφία μεταφέρεται όπως ήταν γραμμένη από τον διοικητή που εξέδωσε την εντολή.
