Ο Νεομάρτυς Ζαχαρίας καταγόταν από τα μέρη της Άρτας. Σε μικρή ηλικία εξισλαμίσθηκε και ήρθε στην παλαιά πόλη της Πάτρας, όπου εξασκούσε την τέχνη του γουναρά.
Όμως μετανόησε που αλλαξοπίστησε. Έτσι, αφού ήλθε σε μετάνοια, βρήκε κάποιο πνευματικό στον οποίο εξομολογήθηκε το αμάρτημα, ζήτησε την ευλογία να πορευθεί προς το μαρτύριο (είχε σκοπό να παρουσιαστεί με θάρρος στον τούρκο δικαστή και να ομολογήσει την πίστη του στο Χριστό που αρνήθηκε).
Ο πνευματικός, φοβούμενος μήπως ο Μάρτυρας δειλιάσει κατά την διάρκεια των βασανιστηρίων, τον απέτρεπε. Τότε ο Άγιος αποκρίθηκε στον πνευματικό και του είπε: «Έχω τόση δίψα να βασανισθώ για τον Χριστό, όπου επιθυμώ να λάβω, αν ήταν δυνατόν, και περισσότερα βασανιστήρια, από αυτά που μου ανέφερες». Προ των λόγων αυτών της δυνάμεως της πίστεως και της αγάπης στον Χριστό, πνευματικός μετέδωσε τα Άχραντα Μυστήρια στον Άγιο και τον ευλόγησε.
Ο Άγιος πήγε στο εργαστήριό του, πούλησε όλα του τα υπάρχοντα, τα οποία έδωσε ελεημοσύνη στους πτωχούς και παρουσιάσθηκε στον κριτή, ενώπιον του οποίου ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό. Παρά τις κολακείες, εκείνος επέμενε σθεναρά στην ομολογία του. Έτσι τον έκλεισαν στη φυλακή και τον βασάνισαν επί πολλές ημέρες. Εκείνος υπέμεινε τα φρικτά μαρτύρια με πνευματική ανδρεία και αξιοθαύμαστη καρτερία, για να παραδώσει το πνεύμα του στις 20 Ιανουαρίου του 1782 μΧ. Το δε ιερό σκήνωμά του το έριξαν κοντά στη συνοικία Αγίας Τριάδος σ’ ένα λάκκο.
Ο Θεός δέχθηκε την θυσία του και το έδειξε με θαύμα, πλημμυρίζοντας όλη τη φυλακή από άρρητη ευωδιά. Το πρωί έμαθαν οι χριστιανοί το ένδοξο εν Χριστώ τέλος του Μάρτυρος και χάρηκαν πάρα πολύ, δοξάζοντας και αινώντας τον Θεό.
Η τοπική Εκκλησία της Άρτας εορτάζει την μνήμη του, και η εικόνα του φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Κάτω Παναγιάς Άρτας, καθώς επίσης είναι χτισμένος προς τιμήν του και περικαλλής ναός. Την μνήμη του πανηγυρίζει επίσης και η τοπική Εκκλησία των Πατρών, αφού ο Άγιος εργάσθηκε εκεί.
*Η Μαρία Τζαχρίστα είναι νοσηλεύτρια,
φοιτήτρια στο ΕΑΠ (Ελεύθερο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο)
το τμήμα Δημόσιας Διοίκησης, αντιπρόεδρος
Εκκλησιαστικού Συμβουλίου Ελεούσας