Mε την ανταπόκριση των τριών βουλευτών της Άρτας, του βουλευτή Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Μπαλάφα, των δημάρχων Κεντρ. και Β. Τζουμέρκων, της ΠΣΕ, της Ένωσης Ξενοδόχων Τζουμέρκων, εκπροσώπων Αδελφοτήτων και άλλων φορέων, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα η ημερίδα για την σύνδεση Θεοδωριάνων – Μελισσουργών μέσω υπόγειας σήραγγας.

Κοινή συνισταμένη όλων ήταν η αναγκαιότητα της κατασκευής της ώστε τα ανατολικά και δυτικά Τζουμέρκα να βγουν από την απομόνωση, διεκδικώντας το μερίδιο που τους αναλογεί στον τομέα τον τουρισμού. Και κάτι τέτοιο είναι εφικτό, όπως άλλωστε ανέφερε ο κεντρικός ομιλητής Δημήτρης Καλιαμπάκος, καθηγητής του ΕΜΠ (Εθνικό́ Μετσόβιο Πολυτεχνείο), που είναι ο επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας του Πολυτεχνείου, που συνέταξε την μελέτη, η οποία είναι ολοκληρωμένη.
Ο καθηγητής Δημ. Καλιαμπάκος επί 84 λεπτά παρουσίασε την τελική μελέτη και ανέλυσε με τον πιο απλό τρόπο τις τεχνικές λεπτομέρειες, αναφέροντας μεταξύ άλλων: «Ο Δήμος Κεντρ. Τζουμέρκων εμφανίζει συρρίκνωση και γήρανση του πληθυσμού του, παρόλο που είναι πλούσιος σε φυσικά και πολιτιστικά διαθέσιμα. Οι οικισμοί του αναπτύσσονται κυρίως περιμετρικά της δυσπρόσιτης οροσειράς των Τζουμέρκων και ο χρόνος των μετακινήσεων είναι μεγάλος. Τα Θεοδώριανα είναι το τελευταίο χωριό στα ανατολικά και οι Μελισσουργοί το τελευταίο στα βόρεια. Η μεταξύ τους απόσταση σε ευθεία γραμμή στο χάρτη είναι 10 χιλιόμετρα, αλλά οδικά απέχουν 80 χιλιόμετρα και 2,5 ώρες διαδρομής. Σκοπός αυτής της ημερίδας ήταν να δώσει το έναυσμα για να ανοίξει η συζήτηση για την υλοποίηση της απευθείας οδικής σύνδεσης Θεοδωριάνων – Μελισσουργών, ενός έργου που θα βοηθήσει σημαντικά στην ανάπτυξη της περιοχής.
Πριν από 15 χρόνια, η λειτουργία της Εγνατίας οδού άλλαξε τα δεδομένα για την Ήπειρο αφού την έβγαλε από́ την απομόνωση και αύξησε κατακόρυφα τις μετακινήσεις επισκεπτών και τις μεταφορές εμπορευμάτων από και προς τη Βόρεια Ελλάδα. Σήμερα, όμως, η κατασκευή και λειτουργία της Ιόνιας οδού́ δημιουργεί́ νέες συνθήκες για την Ήπειρο, αφού́ κατακλύζεται από επισκέπτες και από τη Νότια Ελλάδα. Η τουριστική κίνηση προς τα Τζουμέρκα έχει αυξηθεί σημαντικά. Η νέα υπό κατασκευή επαρχιακή οδός που συνδέει την Ιόνια οδό με την επαρχιακή οδό Ιωάννινα – Πράμαντα, στα Πηγάδια, και θα αποτελέσει την πύλη εισόδου προς τα Τζουμέρκα, αναμένεται να αυξήσει ακόμα περισσότερο το τουριστικό ενδιαφέρον.
Το μερίδιο του λέοντος θα πάρει ο Δήμος Β. Τζουμέρκων, ενώ λίγοι οικισμοί του Δήμου Κεντρ. Τζουμέρκων που βρίσκονται στην περιοχή, όπως ο Καταρράκτης, τα Άγναντα, οι Μελισσουργοί, αναμένεται να ωφεληθούν. Ο επισκέπτης που θα προσέλθει στην περιοχή και θα θελήσει να έχει μια ολοκληρωμένη εμπειρία από τον χώρο και τον ορεινό όγκο, δύσκολα θα φτάσει μέχρι το Βουργαρέλι, το Αθαμάνιο και τον Αχελώο ή τα απομονωμένα Θεοδώριανα, όταν γνωρίζει ότι για να επιστρέψει θα χρειαστεί πάνω από δύο ώρες με το αυτοκιίνητό́ του.
Ένας ασφαλής δρόμος που θα συνέδεε απευθείας τα Θεοδώριανα με τους Μελισσουργούς θα ολοκλήρωνε την ταξιδιωτική εμπειρία και θα δημιουργούσε μια ονειρεμένη διαδρομή μέσα σε μοναδικά τοπία του ορεινού όγκου που μέχρι σήμερα μόνο ντόπιοι, μυημένοι ορειβάτες, περιπατητές και φυσιολάτρες γνωρίζουν και απολαμβάνουν. Ένας δρόμος που κλείνει τον κύκλο ενώνοντας την απομονωμένη ανατολική πλευρά με τη βόρεια πλευρά της οροσειράς και δημιουργεί το “δακτυλίδι των Τζουμέρκων”.
Η μετακίνηση από τα Θεοδώριανα προς τους Μελισσουργούς, δηλαδή από τα ανατολικά στα βόρεια Τζουμέρκα και αντίστροφα, γίνεται μέσω ασφαλτοστρωμένης οδού που διέρχεται από Αθαμάνιο, Βουργαρέλι, Κυψέλη, Άγναντα, Πράμαντα και χαρακτηρίζεται από αλλεπάλληλες στροφές, πολλές απ’ αυτές κλειστές και δύσκολες. Το τμήμα Αθαμάνιο -Βουργαρέλι είναι τμήμα της εθνικής οδού Άρτας – Τρικάλων και το υπόλοιπο επαρχιακό. Τα περίπου 80 χιλιόμετρα της διαδρομής διανύονται σε διάστημα τουλάχιστον δυόμιση ωρών.
Εκτός από το πρωτεύον οδικό δίκτυο υπάρχει και δευτερεύον χωμάτινο που απευθύνεται σε αυτοκίνητα με τετρακίνηση. Πρόκειται για μια κακοτράχαλη οδό με μεγάλες κλίσεις, μήκους 24 χιλιομέτρων, πλάτους 4 έως 6 μέτρων, με τμήματα αρκετά επικίνδυνα, για την κατασκευή της οποίας έχει ληφθεί υπόψη αποκλειστικά η προσαρμογή στο ορεινό ανάγλυφο. Η δαιδαλώδης διαδρομή, από τα Θεοδώριανα και το υψόμετρο των 1.100 μέτρων διέρχεται σε υψόμετρο 1.900 μέτρα από τον αυχένα “Αυτί” που σχηματίζεται ανάμεσα στις κορυφές “Τούρλα” στα βορειοανατολικά (υψόμετρο 1.926 μέτρα) και “Κομμένο” στα δυτικά (υψόμετρο 2.240 μέτρα) και στη συνέχεια κατηφορίζει στους Μελισσουργούς σε υψόμετρο 850 μέτρων. Λόγω του μεγάλου υψομέτρου, ο δρόμος αυτός παραμένει κλειστός από τα χιόνια σ’ όλο το διάστημα της χειμερινής και της εαρινής περιόδου.
Στον Σταυρό Θεοδωριάνων, στη θέση Λιβάδι, και σε υψόμετρο 1.400 μέτρων ξεκίνησε πριν από αρκετά χρόνια η λειτουργία ενός μικρού πάρκου χειμερινών δραστηριοτήτων. Εγκαταστάθηκε με ιδιωτική πρωτοβουλία ένα μικρό lift μεταφοράς χιονοδρόμων και δόθηκε η δυνατότητα για χειμερινά σπορ. Το 2009 κατασκευάστηκε και ένα μικρό ξύλινο σαλέ για να παρέχει φαγητό στους επισκέπτες. Ήταν η πρώτη προσπάθεια για να γίνει στα Τζουμέρκα χιονοδρομικό κέντρο, καθώς επιστημονική μελέτη είχε κρίνει την περιοχή κατάλληλη για άσκηση χιονοδρομίας λόγω της μεγάλης διάρκειας της χιονοκάλυψης και του πάχους του χιονιού και μάλιστα καταλληλότερη από τους Μελισσουργούς. Τα επόμενα χρόνια, λόγω της οικονομικής συγκυρίας που βρέθηκε η χώρα, ο εσωτερικός τουρισμός μειώθηκε αισθητά και το πάρκο σταμάτησε να λειτουργεί. Τα περιθώρια για την υλοποίηση πολυέξοδων αναπτυξιακών έργων ήταν μικρά.
Η κατάσταση έχει πλέον βελτιωθεί και ο κόσμος άρχισε πάλι να επισκέπτεται τους ορεινούς προορισμούς. Η περιοχή είναι γνωστή στους φυσιολάτρες και τους ορειβάτες και αποτελεί πεδίο δραστηριότητας πολλών ορειβατικών Συλλόγων όπως Άρτας, Τρικάλων και Ιωαννίνων που διοργανώνουν εκδρομές.
Δύο είναι τα νέα δεδομένα που αναμένεται να αλλάξουν την αναπτυξιακή προοπτική και να δώσουν ώθηση στην τουριστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής των Κεντρ.Τζουμέρκων:
Η πρόσφατη δημοπράτηση από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών του έργου για την βελτίωση και άρση της επικινδυνότητας της οδού Αθαμάνιο – Θεοδώριανα μήκους 14,8 χιλιομέτρων, προϋπολογισμού 8.849.000 ευρώ, που περιλαμβάνει και την παράκαμψη του Αθαμανίου και την κατασκευή νέου ισόπεδου κόμβου στη συμβολή με την εθνική οδό Άρτας- Τρικάλων.
Η πρόθεση του Δήμου Κεντρ. Τζουμέρκων για την δημιουργία Πάρκου Ορεινών Δραστηριοτήτων στο Σταυρό́ Θεοδωριάνων, το οποίο θα περιλαμβάνει δυο πίστες χιονοδρομίας, πεδίο εξασκήσεως ιππασίας, τοξοβολία, αναρρίχηση, paintball, μαζί́ με αγορά́ κατάλληλου εξοπλισμού́ για την διεξαγωγή́ διαφόρων ορεινών δραστηριοτήτων (ορειβασία, ποδηλασία, σκι) καθώς και δημιουργία πολυτελούς σαλέ́ με σχετικό́ παρατηρητήριο του περιβάλλοντος χώρου, προϋπολογισμού́ 5.000.000 ευρώ́.
Η απευθείας οδική σύνδεση Θεοδωριάνων – Μελισσουργών με την προτεινομένη χάραξη εκτιμάται πως είναι το αμέσως επόμενο μεγάλο αναπτυξιακό βήμα που έχει ως στόχο: Να ενώσει τους οικισμούς των Δήμων Κεντρ. και τα Β. Τζουμέρκων, ως ενιαίο σύνολο. Να συμβάλλει στην άρση της απομόνωσης της περιοχής και να προσδώσει νέα αναπτυξιακή δυνα- μική. Να αναδείξει τον ορεινό όγκο των Τζουμέρκων με τις σπάνιες φυσικές ομορφιές και τα ιστορικά μνημεία που παραμένουν άγνωστα στο ευρύ κοινό. Να δώσει την δυνατότητα στον επισκέπτη που διαμένει στους οικισμούς της δυτικής πλευράς να απολαύσει τη φύση της ανατολικής ή τις δραστηριότητες του νέου χιονοδρομικού κέντρου, διανύοντας μικρή απόσταση. Να υπηρετήσει τη ισόρροπη και αξιοβίωτη ανάπτυξη όλης της περιοχής.
Η προτεινόμενη οδός Θεοδώριανα – Μελισσουργοί ενσωματώνεται αρμονικά στο τοπίο χωρίς να το διακόπτει. Η χάραξη που έχει επιλεγεί διέρχεται από την “Τούρλα” με σήραγγα και αποφεύγει τα μεγάλα υψόμετρα, ώστε με τα συνήθη μέσα αποχιονισμού να είναι λειτουργική σ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα. Δεν αποκόπτει μονοπάτια και δεν επηρεάζει αρνητικά ορεινές ή κτηνοτροφικές δραστηριότητες. Η μετακίνηση γίνεται σε 25 έως 30 λεπτά αντί για 2,5 ώρες που είναι σήμερα.
Η πρόταση αυτή της απευθείας οδικής σύνδεσης έχει ως βασική επιδίωξη να βγάλει από τη γεωγραφική, οικονομική και κοινωνική απομόνωση την ανατολική πλευρά́ των Τζουμέρκων και να ξαναζωντανέψει την περιοχή των Θεοδωριάνων και του Αθαμανίου. Πιστεύουμε ότι η κατασκευή αυτής της οδού και της σήραγγας σε συνδυασμό με το υπό υλοποίηση Κέντρο Ορεινών Δραστηριοτήτων στο Σταυρό́ Θεοδωριάνων, θα δώσει μεγάλη ώθηση συνολικά στην περιοχή των Τζουμέρκων και θα την κάνει ανερχόμενο τουριστικό προορισμό».
Στην ημερίδα παραβρέθηκαν ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βουλευτής Άρτας Γ. Στύλιος, η γραμματέας Κοινοβουλευτικής Ομάδας ΣΥΡΙΖΑ βουλευτής Άρτας Όλγα Γεροβασίλη, ο βουλευτής ΠΑΣΟΚ Άρτας Χ. Γκόκας, ο βουλευτής Αθηνών ΣΥΡΙΖΑ Ι. Μπαλάφας, ο πρόεδρος της Πανηπειρωτικής Μ. Κιάμος , ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ραδοβιζινών Γ. Μανιώτης , οι δήμαρχοι, Β. Τζουμέρκων Ι. Σεντελές και Κεντρ. Τζουμέρκων Χρ. Χασιάκος, ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Τζουμέρκων κ. Ζώνιος, εκπρόσωποι των Αδελφοτήτων των Τζουμέρκων. Συντονιστής της ημερίδας ήταν ο δημοσιογράφος Άρ. Ραβανός.