Καταφεύγοντας στην παρελθοντολογία συνήθως αποφεύγεις να μιλήσεις για το δέον γενέσθαι. Αλλά εν προκειμένω είναι το τέλειο όχημα καθώς οι οικονομικές προβολές το επιβάλλουν. Φυσικά θυμάστε τον Γ. Προβόπουλο της Τράπεζας Ελλάδος (ΤτΕ). Ο οποίος είδε (;) το έλλειμμα του 2009 να ξεφεύγει, αλλά μόνο μετά τις εκλογές, ακριβώς πριν 12 χρόνια τέτοιο μήνα.
Δεν είχε «εντοπίσει» την ύφεση του 2008, το επικίνδυνο μπατάρισμα στο ισοζύγιο εξωτερικών πληρωμών, το ξεχαρβάλωμα του δημόσιου τομέα. Ούτε ανίχνευσε τις επισημάνσεις της Γαλλίδας Κριστίν Λαγκάρντ (Προέδρου του Eurogroup τότε), που οδήγησαν στις… καφενειακού επιπέδου (σσ γραμμένες σε χαρτοπετσέτα, σύμφωνα πάντα με την διήγηση της νυν Διοικητού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας), δεσμεύσεις τότε των Καραμανλή-Παπαθανασίου…
Με αφορμή τους σημερινούς μακροοικονομικούς δείκτες και την απουσία συζήτησης για τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, τίθεται το ερώτημα: μπορεί, άραγε, να αποδειχτεί (και) ο Γ. Στουρνάρας, Προβόπουλος;
Από το ύψος του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας (ΤτΕ) μπορεί κάποια θέματα που εντόπισε το ερευνητικό ραντάρ, να τοποθετηθούν κάτω από το χαλί. Είναι η πολιτική απόληξη ενός τεχνοκρατικού ρόλου. Γιατί, ναι μεν ανεξάρτητη αρχή είναι η ΤτΕ, αλλά όλο και με κυβερνητικούς συνεργάζεται…
Για παράδειγμα, ούτε ο κ. Στουρνάρας, ούτε ο, επίσης ανεξάρτητος, επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή Γ. Κουτεντάκης, μας έχουν προειδοποιήσει για:
1.Την έκρηξη τιμών καταναλωτή και την απώλεια στο διαθέσιμο εργατικό εισόδημα (πραγματική αγοραστική δύναμη).
2.Την συνολική (κρατική) δαπάνη στήριξης της οικονομίας μέσα στην πανδημία, την πηγή άντλησης αυτών των κεφαλαίων (δανεισμός, μετάθεση υποχρεώσεων, αναβολή φόρων κα), το σημερινό ύψος στο «μαξιλαράκι» των διαθεσίμων και αν η μη καταβολή ΦΠΑ επί πράξεων που έγιναν, ακόμα και μέσα στην κρίση, συνιστά ενάρετη επιλογή;
3.Την συνολική δαπάνη των νοικοκυριών, το κόστος κατοικίας και των ειδών πρώτης ανάγκης.
4.Την εξέλιξη του δημοσίου (το μεγαλύτερο του κόσμου) και ιδιωτικού χρέους και τη δυνατότητα αποπληρωμής αυτών. Κυρίως των πρόσθετων υποχρεώσεων που αναλαμβάνει το δημόσιο (και οι φορολογούμενοι) από το σχέδιο «Ηρακλής 1 και 2» (τη μεταβίβαση δηλαδή των «κόκκινων» δανείων στα fund και την εγγύηση του 30% αυτών από το κράτος). Γιατί αυτό είναι κάτι που μπορεί να οδηγήσει σ’ ένα πρόσθετο κρατικό χρέος (νέα, ακόμη πιο ακριβή ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών) ίσως στα 10 δις ευρώ (του 50% των εγγυήσεων).
5. Με τι πλεονάσματα και επί πόσα έτη αιματηρών φόρων το χρέος αυτό θα είναι «βιώσιμο»;
6.Τι θα αντικαταστήσει το πρόγραμμα PEPP (εξόδου από την πανδημία) της ΕΚΤ και τί πρόσθετα μέτρα να κληθεί να λάβει η χώρα προκειμένου να ενταχθεί (αν ενταχθεί) στο (παλαιότερο) πρόγραμμα αγοράς ομολόγων (εξόδου από την οικονομική κρίση). Στο οποίο ουδέποτε υπαχθήκαμε λόγω αδιαβάθμητου αξιόχρεου…
7.Το επικίνδυνο «άνοιγμα» (έλλειμμα) στο εμπορικό ισοζύγιο που γιγαντώνεται κάθε φορά που αναθερμαίνεται η οικονομία, παρά το γεγονός ότι οι μισθοί είναι «παγωμένοι» στο μείον 25% εδώ και δέκα χρόνια.
8.Την συρρίκνωση του συνολικού όγκου εργασίας (απασχολούμενοι επί 8ωρο), παρά την «υποχώρηση» των δεικτών ανεργίας.
9.Τις διακρίσεις στην αγορά εργασίας (φυλετικές κα) και την αύξηση του «μη ενεργού» εργατικού δυναμικού».
Να προκληθεί η κυβέρνηση
Γιατί το «δημόσιο σιωπητήριο» μπορεί να προκαλέσει ασύμμετρες εκρήξεις. Με κάποιον οργανωμένο τρόπο πρέπει να προκληθεί μια δημόσια συζήτηση για τα παραπάνω, αλλά ακόμα και για θέματα που μικρότερη ευθύνη έχει (εδώ, όχι και στο εξωτερικό) η κεντρική τράπεζα:
10.Την απαράδεκτη φορολόγηση των κατοικιών με βάση την «αντικειμενική» αξία (τους), ακόμη και εάν για την κτήση τους ο πολίτης έχει… δανειστεί από το μέλλον. Δεν φορολογείται δηλαδή επί της πραγματικής-καθαρής περιουσίας (κατά την ρευστοποίηση, μεταβίβαση, αγοροπωλησία κλπ), όπως συμβαίνει στα λοιπά περιουσιακά στοιχεία.
11.Τον κεφαλικό φόρο σε κάθε ελεύθερο επαγγελματία, ανεξαρτήτως καθαρών εισόδων, με την μορφή του «Τέλους Επιτηδεύματος».
12.Την φορολογία πάνω στο φόρο όπως αναίσχυντα συμβαίνει με το «Τέλος Αλληλεγγύης».
12.Την απώλεια φορολογικών εσόδων από το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ ανά γονέα και παππού και ανά τέκνο για την μεταβίβαση κάθε περιουσιακού στοιχείου.
13.Για την ολιγοπωλιακή διάθρωση του τραπεζικού συστήματος και τον αποκλεισμό του 97% των (μικρομεσαίων) επιχειρήσεων από τον δανεισμό. Και, κατά συνέπεια, από το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ (κοινοτικά κονδύλια, τα οποία επίσης θα κατανεμηθούν με τραπεζικά κριτήρια).
14.Και, κυρίως, τις δημογραφικές εξελίξεις. Γιατί, πέρα από μείζον εθνικό πρόβλημα, το οποίο, δυστυχώς, δεν αντιμετωπίζεται με… εξοπλισμούς, η ηλικιακή ανανέωση του πληθυσμού αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την οικονομική ανάπτυξη (εργασία, παραγωγή και κατανάλωση).
Για όλα αυτά ουδείς διεκδικεί τον ρόλο του Προμηθέα. Μετά (τις εκλογές) θα βρεθούν πολλοί επιμηθείς προκειμένου να μας κουνήσουν το δάκτυλο για τις σημερινές αστοχίες ή σπατάλες, ενώ οι ίδιοι, ή οι ομότεχνοί τους, θα αναλάβουν το ρόλο όχι του ανορθωτή (φευ!), αλλά του τιμωρού της ελληνικής κοινωνίας…
Η κυβέρνηση μπορεί να μην «επέτυχε» τον σχεδιασμό για πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο, λόγω έκρηξης των κρουσμάτων του κορωνοϊού, αλλά ενόσω δεν συγκαλύπτονται άλλο τα προβλήματα, θα υποχρεωθεί σε μια ανοιξιάτικη προσφυγή στις κάλπες. Τότε, και με πανδημία, δυστυχώς, και μέσα σε έκρηξη ακρίβειας, αλλοίμονο. Για να αποκαλυφθούν, και πάλι μετά από εκλογές, τα οικονομικά πεπραγμένα της ΝΔ. Τότε που οι πολίτες θα κληθούν να πληρώσουν για την μεταβίβαση πλούτου στα ανώτερα στρώματα, η οποία συντελέστηκε, κρυφίως και δολίως, στην διετία αυτή…
*Ο Χρήστος Μέγας είναι δημοσιογράφος, γραμματέας του Τομέα Εργασίας του Κινήματος Αλλαγής