Ο σκύλος ή ο ημιβυθισμένος σκύλος είναι ένας συγκλονιστικός πίνακας του μεγάλου Ισπανού καλλιτέχνη, Φρανθίσκο Γκόγια.
Απεικονίζει το κεφάλι ενός σκύλου που κοιτάζει προς τα επάνω. Η απεραντοσύνη της εικόνας είναι τέτοια που ο σκύλος φαίνεται μικροσκοπικός και ανήμπορος. Δίνει την εντύπωση ότι βυθίζεται στην κινούμενη άμμο, στο απίστευτο κενό. Προσπαθεί να ανεβεί προς τα επάνω, να βγει από την ανυπαρξία, να γλιτώσει από το θάνατο. Μάταια, όμως, καθώς το έδαφος υποχωρεί. Το βλέμμα μοιάζει να ικετεύει τον ουρανό να του δώσει μια ώθηση προς τα επάνω. Να βρεθεί η σωτηρία του από τη μοναξιά, τη θλίψη, την ολοκληρωτική καταστροφή.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Ισπανός φιλοτέχνησε μια σειρά από πίνακες που ονομάστηκαν «η μαύρη περίοδός» του. Φανερά καταπονημένος ο ίδιος το εξέφραζε και στα έργα του. Η ώχρα και το σκούρο καφέ χρώμα προσδίδουν, επίσης, μια μοναξιά και μια απόγνωση. Ο σκύλος μάταια προσπαθεί να σωθεί. Θαμμένος και απομονωμένος με το κεφαλάκι του μόνο να ικετεύει, ζει τις τελευταίες του στιγμές μοναξιάς.
Στη δεύτερη φωτογραφία έχουμε ένα δύσμοιρο σκυλάκι, το σωτήριο έτος 2019. Εγκαταλείφθηκε από διερχόμενο πλεούμενο σκάφος σε παραλία του Αμβρακικού κόλπου. Εάν παρατηρήσετε πάλι δύο είναι τα χρωματικά επίπεδα που κυριαρχούν. Η παραλία του ράμματος είναι μπεζ ανοιχτό και το γαλάζιο τ’ ουρανού έχει αντικαταστήσει την ώχρα. Η μοναξιά, όμως, και η απελπισία είναι ίδια και χειρότερη. Γιατί εδώ αναφερόμαστε σε πραγματική κατάσταση. Ο καλός άνθρωπος, λοιπόν, «ξεφόρτωσε» κυριολεκτικά τον σκύλο του στην παραλία και έφυγε ανενόχλητος να συνεχίσει τις διακοπές του. Ο σκύλος παραμένει εκεί στο ίδιο σημείο για δέκα μέρες. Γαυγίζει και κλαίει σε κάθε διερχόμενο σκάφος. Περιμένει το «αφεντικό του». Η άμμος, στην οποία τρέχει πέρα δώθε, μπορεί να μην είναι κινούμενη όπως στον πίνακα του Γκόγια, αλλά η απελπισία είναι χειρότερη.
Αυτή είναι η οικτρή πραγματικότητα. Πάμε βόλτα με το σκάφος μας στην Ελλάδα και πετάμε μαζί με τα απορρίμματα και τον πιστό μας φίλο! Χαίρε, ώ χαίρε υπάνθρωπε με τις μεγαλειώδης πράξεις σου…!
*Η Σοφία Εξάρχου είναι συμβολαιογράφος
