Γράφει ο ιστορικός Ιωάννης Σπ. Έξαρχος
Μέρος Β’
Αγαπητοί αναγνώστες της έγκυρης εφημερίδας της Ιστορικής Άρτας «Ο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ»:
Με την ανοχή των βουλευτών, της Περιφέρειας – Αντιπεριφέρειας, του Δήμου, των φορέων και της Εκκλησίας, τα αρχαιολογικά – βυζαντινά μνημεία της ιστορικής περιοχής της Άρτας καταστρέφονται χρόνο με το χρόνο. Και τα σπάνια αρχαιολογικά και βυζαντινά ευρήματα τα εκθέτουν σε άλλες πόλεις.
Μεριμνήσανε για την συντήρηση του Τζαμιού των Τουρκομογγόλων, του Φαϊκ Πασά στο Ιμαρέτ που έγινε με τα υλικά του εξωτερικού και του εσωτερικού χώρου του Πάνσεπτου Ιερού Ναού της Παρηγορήτισσας το 1449 μΧ, όταν παραδόθηκε η Ιστορική Άρτα την 24η Μαρτίου 1449 στη σφαγή και στη λεηλασία.
Αγαπητοί αναγνώστες της έγκυρης εφημερίδας της Ιστορικής Άρτας «Ο ΤΑ ΧΥΔΡΟΜΟΣ», μπορεί η ομορφιά τους να αντέχει ακόμα στη φθορά των αιώνων αλλά κανένας δεν είναι αήττητος. Η βροχή, ο παγετός, η ατμοσφαιρική ρύπανση, οι επιπόλαιες των υπηρεσιών εργασίες του υπουργείου ΠΟλιτισμού, που δεν αποκαθιστούν την αρχική μορφή των Αγίων τοιχογραφιών, αλλά τις μόνιμες επικίνδυνες αλλοιώσεις τις συντηρούν γεμίζοντας αυτές με τσιμεντοκονίαμα.
Δεκαετίες που έχουν περάσει και δυστυχώς θα περάσουν, δεν δόθηκε η ανάλογη σημασία που έπρεπε στα μνημεία και στα σπάνια μεγάλης αρχαιολογικής – ιστορικής αξίας ευρήματα που έχουν βρεθεί σε ανασκαφές που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ιστορική περιοχή της Άρτας και του Ιστορικού της νομού από το 1897 μΧ μέχρι και σήμερα.
Εν πάση περιπτώσει αυτός είναι ο Εθνικός – Αρτινός – Ελληνικός Ηπειρωτικός μας πλούτος, ο οποίος πράγματι θεωρώ λογικά επιβεβλημένο να συντηρηθεί και να αξιοποιηθεί σωστά.
Και που όπως όλα τα πνευματικά πράγματα δεν επηρεάζουν ούτε την παραγωγικότητα ούτε το χρηματιστήριο συναλλάγματος ή του πετρελαίου.
Το 1995 ο τότε υπουργός Πολιτισμού Θάνος Μικρούτσικος, είχε εξαγγείλει προγράμματα μαμούθ, ύψους 5 δισεκατομμυρίων δραχμών για τη διάσωση και συντήρηση σημαντικών χώρων και μνημείων της Ημαθίας, αλλά και την ανάδειξη και αναστήλωση ολόκληρης της αρχαιολογικής περιοχής του Δίου Πιερίας (εφημερίδα Έθνος 31 Ιουλίου 1995).
Αντίθετα, για τον Ιστορικό Νομό της Άρτας το έργο του υπουργείου Πολιτισμού ήταν και συνεχίζει να είναι έργο των προφορικών και χάρτινων υποσχέσεων, ιδιαίτερα προεκλογικά που επισκέπτονται τον Ιστορικό Νομό της Άρτας οι αρχηγοί των πολιτικών κομμάτων, και στη συνέχεια τον έχ ουν ξεχάσει διότι ποντάρουν πάντοτε στην αδιαφορία και στην απάθεια των κατοίκων της καθώς τους ενδιαφέρει μόνο το προσωπικό και οικογενειακό συμφέρον και όχι η ανάπτυξη της Ιστορικής Άρτας και του νομού με έργα ουσίας.
Ο σχεδιασμός για το μέλλον των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων της Ιστορικής περιοχής της πόλης και του νομού της είναι σήμερα τόσο αναγκαίος όσο ποτέ διότι έχουν περάσει 145 χρόνια από την ευλογημένη εκείνη ημέρα της 24ης Ιουνίου 1881 που απελευθερώθηκε από τον τουρκικό ζυγό, μετά δηλαδή από 432 ολόκληρα χρόνια σκλαβιάς και καταπίεσης.
Χρειάζεται, όμως, πολλή σοβαρότητα, υπευθυνότητα και γνώση για να προχωρήσουμε.
Πρέπει να υλοποιηθούν έργα υποδομής και προτεραιότητας, όπως προγράμματα αναστηλώσεων και αποκαταστάσεων, διότι οι αρχαιολογικοί χώροι και τα Ιστορικά μνημεία της Ιστορικής Άρτας και του νομού της, χρόνο με το χρόνο καταστρέφονται. Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα θα τα δούμε να γίνονται άμορφες μάζες, όπως παράδειγμα ο Ιστορικός Ιερός Ναός της Παρηγορήτισσας, που μέσα στο εσωτερικό του Ιερού Πάνσεπτου Ναού έχουν παρουσιαστεί εδώ και πολλά χρόνια επικίνδυνες ΡΩΓΜΕΣ. Γι’ αυτό πρέπει να γίνουν άμεσα εργασίες αναστήλωσης και συντήρησης, αλλά και καλλωπισμού, ώστε να λειτουργεί μόνιμα ως Ιερός Ναός.
Το υπουργείο Πολιτισμού, ωστόσο, έχει ρίξει το βάρος στα ερείπια – κατάλοιπα της βάρβαρης Ρωμαϊκής εποχής (Νικόπολη), στα Τζαμιά, στους τουρμπέδες των Τουρκομογγόλων και διαθέτει εκατομμύρια ευρώ για τη συντήρησή τους, από τα χρήματα των φτωχών πολιτών της χώρας. Αντιθέτως η πολιτική των Τουρκομογγόλων έχει μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί και τις άλλες Χριστιανικές Εκκλησίες στην Ελληνική Μικρά Ασία τις έχει ισοπεδώσει ή τις έχει μετατρέψει σε αποθήκες, καφενεία κλπ και η πολιτική των Αθηνών δεν διαμαρτυρήθηκε, μούγκα.
Ένα άλλο σοβαρότατο θέμα είναι η αξιοποίηση των αρχαιολογικών ευρημάτων – Ιερών Κειμηλίων που έχουν βρεθεί σε ανασκαφές και στους Ιερούς χώρους. Με την έκθεση των χιλιάδων αρχαιολογικών ευρημάτων και Ιερών κειμηλίων της Ιστορικής Άρτας και του Ιστορικού Νομού της πρέπει να γίνουν τα μουσεία και όχι η πρόσφατη προκάτ κατασκευή ως μουσείο, το οποίο πιστοποίησε και ο βουλευτής της ΝΔ Γ. Στύλιος μέσα στο βούρκο στις όχθες του ποταμού Αράχθου.
Τα μουσεία αυτά πρέπει να γίνουν διότι η Ιστορική Άρτα είναι η Πανάρχαια Πραγματική Πρωτεύουσα της Ηπείρου, αναλαμβάνοντας τον ρόλο του προπαγανδιστή των μεγάλων αλλαγών που πρέπει να γίνουν στη σημερινή κοινωνία της Ιστορικής Άρτας και του νομού της. Χωρίς απλά να καθρεπτίζουν την κοινωνία, η οποία οφείλει να τα συντηρεί και να τα προσέχει. Τα μουσεία που πρέπει να γίνουν στην Ιστορική Άρτα θα είναι οι εκπαιδευτικοί μοχλοί που θα αποσπαστούν και θα πλαισιώσουν την ομάδα των πλέον προοδευτικών εκείνων θυλάκων, ανελκύοντας την υπόλοιπη κοινωνία της Ιστορικής Άρτας και του νομού.
Δυστυχώς, όμως, τα αρχαιολογικά ευρήματα – Ιερά Κειμήλια της Ιστορικής περιοχής μας, σπάνια στο είδος τους, με την έλλειψη εδώ και πολλών δεκαετιών αρχαιολογικών μουσείων στην Ιστορική Πόλη της Άρτας, εκτίθενται στα δύο αρχαιολογικά μουσεία της πόλης των Γιαννίνων των Κλασσικών Αρχαιοτήτων στην πλατεία στα Λιθαρίτσια από τον τότε διοικητή της Ηπείρου Κωτσέλη στα χρόνια της δικτατορίας, και των βυζαντινών αρχαιοτήτων στα χρόνια του ΠΑΣΟΚ επί υφυπουργού Σηφουνάκη, τα εγκαίνια έγιναν την 16η Απριλίου 1995, κατόπιν εισηγήσεως τότε της Φρ. Κεφαλλωνίτου και των συνεργατών της.
Το θράσος που είχε τότε η Φρ. Κεφαλλωνίτου, απέσπασε από το αέτωμα της ανατολικής πλευράς του Αγίου Βασιλείου την Εφυαλωμένη (πορσελάνη) εικόνα των Τριών Ιεραρχών και την Εφυαλωμένη εικόνα της Σταυρώσεως του Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού, και τις πήγε στα Γιάννενα στο Βυζαντινό Μουσείο, στο Κάστρο του Ιτς Καλέ, και εδώ τοποθέτησε γύψινα αντίγραφα.
Στα Γιάννενα δεν υπήρξε ποτέ αρχαίος οικισμός και βυζαντινή πόλη με ιερά βυζαντινά μνημεία για να απαιτήσουν τη δημιουργία αρχαιολογικών μουσείων, ήτοι: κλασσικών αρχαιοτήτων και βυζαντινών αρχαιοτήτων. Τα δυο μουσεία που έχουν γίνει στα Γιάννινα καπηλεύτηκαν τις αρχαιότητες από τις άλλες πόλεις της Ηπείρου, Άρτα, Πρέβεζα, Θεσπρωτία, λίγα από το Αγρίνιο και την Κέρκυρα. Καπηλευτήκανε την ιστορία και τον πολιτισμό τους. Δεν έχουν αφήσει τίποτε απολύτως από αρχαιολογικά – βυζαντινά κειμήλια, τα πήραν όλα και τα μοιράσανε σε άλλες πόλεις. Διαφορετικά δεν εξηγείται η μη ίδρυση των δύο μεγάλων Αρχαιολογικών Μουσείων στην Ιστορική Άρτα για τα χιλιάδες ευρήματα που έχουν βρεθεί σε ανασκαφές και σε ιερούς χώρους. Καπηλευτήκανε την Ιστορία και τον Πολιτισμό μας και ιδρύσανε τα μουσεία στην πόλη των Γιαννίνων για την τουριστική τους ανάπτυξη, με την ανοχή των πολιτικών της Άρτας, των φορέων και της Εκκλησίας.
Αρκετός αριθμός αυτών των σπάνιων αρχαιολογικών ευρημάτων και Ιερών κειμηλίων εκτίθενται στα δύο Αρχαιολογικά Μουσεία των Αθηνών, Αρχαιολογικό και Βυζαντινό Μουσείο που ίδρυσε ο Γ. Λαμπάκης αρχικά ως Χριστιανικό Μουσείο στην οδό Βασ. Σοφίας και σήμερα οι υπηρεσίες του υπουργείου ιδρύσανε το μουσείο των μεταβυζαντινών αρχαιοτήτων από όλη την ελληνική επικράτεια με Ιερά Κειμήλια. Εκτίθενται οι αρχαιότητες στο Μουσείο Μπενάκη, σε άλλες πόλεις της Ελλάδος, αλλάζοντας τους κωδικούς αριθμούς των αρχαιολογικών ευρημάτων και των Ιερών Κειμηλίων με την ένδειξη στις προθήκες αυτών. Κωδικός Αριθμός – Άγνωστης Προέλευσης για να μη δείχνουν την πραγματική τους προέλευση.
Το Γ’ και τελευταίο μέρος
στο επόμενο φύλλο
