ΜΕΡΟΣ Β΄

Η συνάντηση της Φρειδερίκης με το Μάρσαλ στο Λονδίνο το Νοέμβριο του 1947 ήταν τυχαία. Από τη στιγμή όμως που βρέθηκαν στη συνέχεια μεταξύ τους στο «Κλάριτζες» και είδε η πονηρή Γερμανίδα ότι ο Αμερικανός αξιωματούχος «τσιμπήθηκε» μαζί της, έκανε παιχνίδι και καλλιέργησε στο έπακρο αυτή τη γνωριμία για να λύσει το τεράστιο πρόβλημα που αντιμετώπιζε τότε η χώρα και φυσικά και το παλάτι με τον συνεχιζόμενο ένοπλο αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού να είναι στην κορύφωσή του.
Όταν ο στρατηγός Μάρσαλ έφυγε από το δωμάτιο της Φρειδερίκης εκείνο το απόγευμα του Νοεμβρίου του 1947, πρέπει να ήταν φλομωμένος. Η νεαρή βασίλισσα «του την είχε δώσει» και «του την είχε πέσει» με την καλή του όρου έννοια. Γι’ αυτό και το πρώτο πράγμα που έκα- νε γυρίζοντας στην πατρίδα του, ήταν να ενδιαφερθεί για το «Ελληνικό πρόβλημα», όπως του το είχε θέσει η Φρειδερίκη.
Στις 10 Φεβρουαρίου 1948 η βασίλισσα παίρνει το πρώτο γράμμα του Μάρσαλ που έλεγε: «Προς την Εξοχότητά σας. Ως αποτέλεσμα της συζήτησής μας στο «Κλάριτζες» εκείνο το απόγευμα πριν από την επιστροφή σας στην Αθήνα, κανόνισα να σταλεί στην Ελλάδα, ως ανώτατος Αμερικανός αξιωματούχος ο Βαν Φλήτ. Η απόφαση αυτή λήφθηκε ώστε να δοθεί στην Ελληνική κυβέρνηση και ειδικότερα στο Ελληνικό κράτος, η δυνατότητα να επωφεληθεί από τις συμβουλές του πιθανότατα ικανότερου και επιθετικότερου διοικητή απ’ αυτούς που βγάλαμε στη διάρκεια του πολέμου. Οι επιτυχίες του από την ώρα που βρέθηκε στις ακτές της Νορμανδίας μέχρι τις τελευταίες εβδομάδες του πολέμου, όταν ήταν διοικητής μιας μονάδας 200.000 αντρών, ανατολικά του Ρήνου, ήταν εντυπωσιακές. Παρ’ όλα αυτά, παραμένει μετριοπαθής και σεμνός. Πιστεύω ότι θα προσφέρει ουσιαστικότατη βοήθεια στην εκστρατεία εναντίον των ανταρτών. Θα το εκτιμούσα ιδιαίτερα, αν θεωρούσατε αυτό το προσωπικό σημείωμα ως εμπιστευτικό ειδικά επειδή ελπίζω ότι, από τα παρασκήνια το προσωπικό σας ενδιαφέρον για τον Βαν Φλήτ μπορεί να βοηθήσει. Ειλικρινά δικό σας Τζώρτζ Μάρσαλ».
Παρατηρούμε ότι ο Μάρσαλ σε χρόνο ρεκόρ ικανοποιεί το αίτημα της Φρειδερίκης στέλνοντας στην Ελλάδα τον ικανότατο αλλά «μετριοπαθή και σεμνό» στρατηγό Βαν Φλήτ να αναλάβει τον στρατό της χώρας μας, της διευκρινίζει ότι αυτό γίνεται ως αποτέλεσμα «της συζήτησής τους στο Κλάριτζες» και επιθυμεί να μείνει εμπιστευτική η επιστολή του. Η αλληλογραφία Μάρσαλ – Φρειδερίκης για λόγους προστασίας των επιστολογράφων γίνονταν μέσω της CIA, ύστερα από πρόταση του ιδίου του Μάρσαλ.
Στις 5 Απριλίου 1948 η Φρειδερίκη απαντά στο σημείωμα του στρατηγού, εγκαινιάζοντας ουσιαστικά την αλληλογραφία τους. Με κάποιες δικαιολογίες για την καθυστέρηση απάντησης στην επιστολή του, ευχαριστεί τον Μάρσαλ για την αποστολή στην Ελλάδα του «ικανού και ανθρώπινου» στρατηγού Βαν Φλήτ. Μετά δεν παραλείπει να τονίσει το προσωπικό στοιχείο της υπόθεσης. «Είναι θαυμάσιο από μέρους σας να λέτε ότι διαλέξατε και αποστείλατε τον Βαν Φλήτ στην Ελλάδα ύστερα από τη συνομιλία μας στο Κλάριτζες» και αφού τον επαινεί για την «άριστη» επιλογή του Βαν Φλήτ του προτείνει να χρισθεί κάποιος αρχιστράτηγος και αυτός να είναι ο Παπάγος. Στη συνέχεια αφού ευχαριστεί τον Μάρσαλ για την στρατιωτική βοήθεια και πλέκει το εγκώμιο του Έλληνα στρατιώτη, μπαίνει στην ουσία.

ΦΡ.: «Ο Θεός ας τους δώσει (σ.σ. τους Έλληνες στρατιώτες) τη δύναμη να αντιμετωπίσουν μια ξένη εισβολή. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα πολεμήσουμε και πάλι. Ο άντρας μου, Βασιλεύς Παύλος, πιστεύει ακράδαντα ότι οι συνομιλίες ανάμεσα στο Επιτελείο μας και στο Αμερικανικό και Βρετανικό Επιτελείο ίσως βοηθήσουν στις προετοιμασίες για την αντιμετώπιση επιπλοκών. Καλύτερα να είμαστε έτοιμοι για όλα τα πιθανά ενδεχόμενα. Με την οργάνωση που έχουμε σήμερα, δεν είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε έναν πόλεμο μεγάλης κλίμακας. Είναι αμφίβολο αν η βοήθεια από τους φίλους μας φτάσει στην ώρα της. Για να σωθούμε από μια αιφνιδιαστική επίθεση από την πλευρά των γειτόνων μας, ο άντρας μου πιστεύει ότι είναι από τώρα αναγκαίο τα επιτελεία μας να εκπονήσουν ένα κοινό σχέδιο δράσης, ώστε να μη βρεθούμε απροετοίμαστοι. Θέλουμε να είμαστε πεπεισμένοι, όχι μόνο για το ότι θα μπορούμε να βασιστούμε στους φίλους μας σε μια ώρα ανάγκης, αλλά και ότι η βοήθεια που θα μας στείλουν θα φτάσει στα χέρια μας στην ώρα της».
Το γράμμα τελειώνει έτσι: «Τελειώνοντας αυτό το μακροσκελές γράμμα, σας εκφράζω και πάλι, όπως σας είχα κάνει και στο Λονδίνο, την ευγνωμοσύνη και τον θαυμασμό μας για την εμπνευσμένη ηγεσία σας, σ’ αυτούς τους ταραγμένους καιρούς. Η υπογραφή από τον Πρόεδρο (σ.σ. τον Τρούμαν δηλαδή) του σχεδίου Μάρσαλ μας γέμισε ενθουσιασμό. Μακάρι και ο δικός σας λαός να συνεχίσει να εκτιμά αυτή την εξουσία, όπως ασκείται από εσάς και τον Τρούμαν, όπως την εκτιμούμε εμείς στην Ευρώπη. Ας μας βοηθήσει ο Θεός να παίξουμε καλά το ρόλο μας, ώστε να φανούμε αντάξιοι του Σχεδίου σας και να συμβάλουμε στην επιτυχία του. Το γεγονός ότι σας γνωρίζω με γεμίζει αυτοπεποίθηση. Αυτός είναι ένας λόγος που σας έγραψα τόσο ανοιχτά, καθώς ξέρω ότι θα θεωρήσετε όσα σας είπα καθαρά προσωπικές και ανεπίσημες απόψεις… Ελπίζοντας ότι μια μέρα θα μας επισκεφθείτε στην Ελλάδα και με τις καλύτερες ευχές μου. Η πολύ καλή σας φίλη ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΗ».
Τον Ιανουάριο του 1949 ο Μάρσαλ παραιτείται από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για λόγους υγείας και γίνεται πρόεδρος του Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού (ΕΕΣ). Η Φρειδερίκη προσπαθεί να εκμεταλλευτεί και αυτή την ιδιότητα του γηραιού αλλά πάντα «τσιμπημένου» μαζί της στρατηγού και του γράφει: «Είμαι ενθουσιασμένη που μαθαίνω ότι είσαι και πάλι τόσο καλά και μπορείς να ταξιδεύεις χιλιάδες μίλια για κοπιαστικές αποστολές του Ερυθρού Σταυρού. Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός με ανεκήρυξε πρόεδρό του και έτσι, όπως βλέπεις, έχουμε γίνει πλέον «αδελφός και αδελφή εν όπλοις».
Αν έχει κάτι σημασία εδώ είναι η… προεδρία του ΕΕΣ που φρόντισε η Φρειδερίκη να πάρει για νάναι «κοντά του»! Η πονηρή Γερμανίδα είχε το λόγο της και αυτός δεν ήταν βέβαια η βοήθεια που μπορούσε να έχει από την Αμερικανική γενναιοδωρία αλλά να επαναφέρει στην Ελλάδα μέσω του διεθνούς Ερυθρού Σταυρού τα απαχθέντα από τους «συμμορίτες» Ελληνόπουλα, τα οποία ζούσαν τώρα σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (Βουλγαρία, Ουγγαρία, Τσεχοσλοβακία, Ρουμανία και Γιουγκοσλαβία). Για να τα εντάξει στα αναμορφωτήρια που είχε δημιουργήσει στη χώρα με το αθώο όνομα «Παιδουπόλεις» ώστε να γίνουν οι σύγχρονοι γενίτσαροι της νέας τάξης πραγμάτων!
Δυστυχώς, ο Μάρσαλ δεν μπόρεσε να κάνει τίποτε πάνω στο θέμα, διότι η συνάντηση που επρόκειτο να γίνει στη Γενεύη ανάμεσα σε εκπροσώπους του ΟΗΕ του ΔΕΣ και των κυβερνήσεων των πέντε χωρών που ανέφερα παραπάνω για το πρόβλημα της επιστροφής των Ελληνοπαίδων, δεν πραγματοποιήθηκε λόγω του πολέμου της Κορέας. Έτσι, τα Ελληνόπουλα, ορφανά από πατέρα και μάνα αγωνιστών του Δημοκρατικού Στρατού που σκοτώθηκαν σε μάχες με τον Εθνικό Στρατό, δεν θα απολάμβαναν την εθνική αναμόρφωση όπως την αντιλαμβάνονταν η Φρειδερίκη.

*Ο Γιώργος Χαλκιάς είναι
επίτιμος δικηγόρος