Μια σπάνια περιγραφή ενός αρχοντικού στην Άρτα, στη συνοικία του Αη Μηνά, μας την μεταφέρει από έρευνά του ο Κωνσταντίνος Πενταγιώτης πριν 64 χρόνια για κάποιον παπα Γιώργη που επισκέφθηκε τον Λιδωρίκη στην Άρτα το 1814.
Πρόκειται για το αρχοντικό του Δέμου ή Ντέμου, αργότερα Λιδωρίκη. Ο Αθανάσιος Λιδωρίκης (Αυλικός του Αλή πασά, φιλικός και αγωνιστής του 1821) παντρεύτηκε την κόρη του Ντέμου και έτσι πέρασε στην κατοχή του. Είναι το σπίτι όπου φιλοξενήθηκε και έζησε και ο Μακρυγιάννης στην υπηρεσία του Λιδωρίκη.
Για τον γάμο του Λιδωρίκη γράφει ο Μακρυγιάννης: «Τὸν πάντρεψε αὐτὸν ὁ Ἀλήπασσας εἰς τὴν Ἄρτα. Ἔκατζε κάμποσον καιρὸν εἰς Ἄρτα, τὸν γύρεψε ὁ Ἀλήπασσας νὰ πάγη, ὅτι τὸν ἀγαποῦσε καὶ τὸν εἶχε εἰς τὰ μυστικά του γράμματα. Ἦταν τίμιος ἄνθρωπος, τὸν λένε Θανάση Λιδορίκη».
Το αρχοντικό αυτό βρίσκονταν απέναντι από τα σημερινά Ψαροπλιά. Έμοιαζε περισσότερο σαν κάστρο παρά σαν πλουσιόσπιτο. Είχε μεγάλο πέτρινο τοίχο που κατέ- ληγε σε αμαξόπορτα. Δυο αρχαίες κολώνες στόλιζαν τον τοίχο στο εσωτερικό μέρος. Κανείς δεν ξέρει από που τις κουβάλησαν εδώ. Στην αυλή υπήρχε μπαξές που τον χώριζε ένα πλατύ πλακόστρωτο μονοπάτι. Στην αυλή υπήρχε, επίσης, ένα σιντριβάνι φτιαγμένο από απελέκητες πέτρες.
Το σπίτι ήταν στο πνεύμα της εποχής με κελάρια, κατώγι και ανώγι, εσωτερικές ξύλινες σκάλες, σαχνισάδες (σκεπαστοί εξώστες) κτλ. Αυτό όμως που τράβηξε περισ- σότερο το ενδιαφέρον του συντάκτη ήταν το εσωτερικό. Κάδρα στους τοίχους, κάρυνοι καναπέδες με μεταξωτά πορφυρά υφάσματα. Ένας τεράστιος καθρέφτης με λευ- κή μαρμάρινη βάση. Τεράστιο ρολόι, λάμπες από πορσελάνη, ενώ από το ταβάνι κρέμονταν μια μαντεμένια λάμπα με καμαρωτή σκιάδα και άσπρο θολό γυαλί.
Στα ράφια μπορούσε κανείς να δει Κινέζικα βάζα, Γαλλική πορσελάνη, υαλικά από Βενετία και ασημένιες κούπες. Στην άκρη ενός δωματίου μπορούσε επίσης κανείς να δει ένα τεράστιο Κωνσταντινοπολίτικο μαγκάλι, ενώ δίπλα σε ένα τραπέζι πάνω σε μεταλλικό δίσκο υπήρχε μια μοσχοβίτικη σαμοβάρα.
Ταυτόχρονα ο παπά Γιώργης κάνει λόγο και για την σύζυγο του Λιδωρίκη, μια νέα όμορφη και σεμνή κοπέλα ντυμένη με όμο- ρφα ρούχα και διαμαντοφορεμένο φέσι, γιορντάνια και πολύτιμα δαχτυλίδια, όπως άρμοζε στην αρχόντισσα του σπιτιού.
Να συμπληρώσω και κάτι που μας μεταφέρει ο Μακρυγιάννης για την θέση του σπιτιού. Το αρχοντικό αυτό βρίσκονταν σε μια πλατεία, όπου μαζεύονταν οι πλούσιοι και οι έμποροι της Άρτας, προφανώς όλων των θρησκευτικών κοινοτήτων. Επί λέξει μας λέει: «Ἐκεῖ ῾μπρός εἰς τὸ σπίτι του ἦταν μία πιάτζα καὶ μαζώνονταν οἱ ἄρχοντες, οἱ ἔμποροι, καὶ κάθονταν ὡς τὰ μεσάνυχτα τὸ καλοκαίρι. Τότε ἐγὼ ἔβανα καὶ καθάριζαν τὸ μέρος ἐκεῖνο, τοὺς ἔδινα καὶ ὅ,τι τοὺς χρειάζονταν, τοὺς καλόπιανα. Γνωρίστηκα μ᾿ ὅλους αὐτοὺς καὶ μὲ τοὺς προεστοὺς τῶν χωριῶν».
Με αυτά τα ολίγα μπορεί κανείς να πάρει μια εικόνα από τον πλούτο αυτής της οικογένειας. Το αρχοντικό αυτό πρέπει να καταστράφηκε στη διάρκεια του πολέμου.