Δύο ιχθυοτροφεία δια χειρός Δημιουργού και ανθρώπινων παρεμβάσεων. Δανείζονται αλμυρό νερό από τον Αμβρακικό και γλυκό από τον Λούρο και τους αύλακες απορροής της πεδιάδας. Είναι μια ευεργεσία, γιατί με τον πλούτο τους έθρεψαν χιλιάδες Αρτινούς και Πρεβεζάνους ανά τους αιώνες. Ένα θαυματουργό έργο της φύσης ως μνημείο περιβαλλοντολογικής κληρονομιάς.
Πλησιάζοντας προς την Κορωνησία, ο δρόμος – κορδόνι κυκλώνεται από τις δύο μεγαλύτερες λιμνοθάλασσες του κόλπου. Μέσα σ’ αυτό το σπάνιο και σιωπηλό αλιευτικό περιβάλλον με τα ρηχά υφάλμυρα νερά, τους αρμυρόβαλτους και τα φυσικά εκτροφεία, δύο κόσμοι κινούνται αδιάκοπα. Ένας κάτω και ένας πάνω από το νερό. Πριάρια με κουπιά χωρίς καρίνα ή με μικρούς κινητήρες και τριακόσια είδη πουλιών σε διαρκή κίνηση. Τσικνιάδες και γλάροι αναπαύονται πάνω σε ξύλινους πασσάλους και αργυροπελεκάνοι πότε κωπηλατούν νωχελικά αναζητώντας τροφή και πότε ανεμίζουν. Τα φλαμίνγκο άλλη μια «ζωγραφιά» στημένα με τις ώρες στο ένα πόδι. Γίνονται τραγούδι οι ήχοι τους καθώς σμίγουν με τις φωνές του νερού.
Μια βόλτα με τα πόδια στην κορυφή του λόφου της Σαλαώρας αποζημιώνει και με το παραπάνω τον επισκέπτη – περιπατητή. Νιώθει υπέροχα καθώς αγναντεύει από ψηλά τους ταξιδιάρικους ορίζοντες. Το ανθρώπινο κορμί γίνεται άφθαρτο και είναι έτοιμο να πετάξει παρέα με τα γλαροπούλια. Οι εικόνες γίνονται έμπνευση για στοχασμούς. Τα πριάρια με τους μοναχικούς ψαράδες στο βάθος της λιμνοθάλασσας σαν παιδιάστικα καραβάκια ακουμπούν το υγρό στοιχείο. Άλλοτε γλιστρούν με χάρη στην επιφάνεια και άλλοτε ξεκουράζονται στις άκρες. Και η πανσέληνος νύχτα αφιλοκερδώς τα ασημώνει.
Το αχόρταγο μάτι πώς θα μπορούσε να μην εστιάσει στα διβάρια και τα γραφικά σπιτάκια των ιβαράδων φυλάκων! Δύο αλιευτικοί συνεταιρισμοί δραστηριοποιούνται σε κάθε λιμνοθάλασσα αντίστοιχα: του Καλογερικού – Κορωνησίας στη Λογαρού και της Ανέζας στο Τσουκαλιό. Περιμένουν με αγωνία τα γεννήματα του άγριου γόνου από τις μπασιές του χειμώνα να περάσουν μέσα για να εγκλωβιστούν. Κέφαλοι, λαβράκια και χέλια στην πρώτη γραμμή παραγωγής. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια υπάρχει σοβαρή εισβολή από ανεπιθύμητα μπλε καβούρια που ταλαιπωρούν αφάνταστα τα δίχτυα.
Όλα τα είδη αυτών των ψαριών είχαν και έχουν ύψιστη διατροφική αξία για τους καταναλωτές. Η πληθώρα των αλιευμάτων παλαιότερα μπορούσε να σιτίσει όλη τη χώρα, τα σμήνη των πουλιών και τα… θαλασσοπούλια του σκοταδιού (τους λαθραλιείς)! Σήμερα η παραγωγή μειώθηκε δραματικά από πολλούς εξωγενείς παράγοντες.
Οι συνεταιριστές αγάπησαν με πάθος αυτό που υπηρετούν κι ας μην είναι το κύριο επάγγελμά τους. Δείχνουν σεβασμό στους νόμους της φύσης, κατέχουν καλά την τέχνη, τις συνήθειες των ψαριών και έχουν την ευθύνη της προστασίας με τις ίδιες πάντα λογικές διαχείρισης. Βόλοι, καλαμίδια, νταούλι, βολκοί είναι λέξεις και τεχνικές που ανεμίζουν μαζί τους. Ηλιοκαμένοι, σκληραγωγημένοι, θρεμμένοι με αρμύρα και με περίσσιο μεράκι.
Τρυπούν μέρα – νύχτα με το καμάκι στα ήρεμα νερά. Καταπίνουν βροχές, αντέχουν στην υγρασία και κρύβουν αέρηδες κάτω από τα βαριά αδιάβροχα. Αυτοί και ο ήχος της σιωπής τους τις ατέλειωτες νύχτες με ένα τσιγάρο στο στόμα για συντροφιά. Όλη η λιμνοθάλασσα μέσα στα μάτια τους. Ευτυχώς που δεν έχουν να αναμετρηθούν με τα άγρια κύματα και την απειλή των κάβων. Ωστόσο, όπως τα φέρει ο καιρός και ο Θεός τα «πράματα».
Τα φρεσκοαλιευμένα ψάρια παίρνουν το δρόμο για τα σημεία πώλησης. Στη λαϊκή αγορά της πόλης μας υπάρχουν δύο πρατήρια συνεταιριστικά. Κατέκτησαν την εμπιστοσύνη του κόσμου με την ποιότητα και τις τιμές που είναι προσιτές. Παρότι η γαστρονομία σήμερα έφερε πληθώρα επιλογών, είναι πολλοί αυτοί που επιμένουν ακόμα στις ρίζες τους. Παραδίνονται στον πελάτη καθαρισμένα με τη μυρωδιά τους να «σπάει μύτη».
Και για να μην παρεξηγηθώ από τους άλλους επαγγελματίες, οφείλω να αναφέρω ότι υπάρχουν και άλλα μαγαζιά με ψάρια μέσα και έξω από τη λαϊκή. Προσφέρουν τα πάντα, είναι νοστιμότατα, προερχόμενα από την ανοικτή ή την κλειστή θάλασσα. Η σαρδέλα (παπαλίνα) και η γαρίδα (γάμπαρη) Αμβρακικού, απαραίτητο είδος σε κάθε πάγκο στην εποχή τους. Οι φανατικοί της αγοράς δεν θα απογοητευτούν ποτέ. Σε μας απομένει ένα καλό ψήσιμο. Εκτός και τη δουλειά αυτή, όπως συνηθίζεται τελευταία, την αναλάβουν οι ίδιοι πωλητές κατά τα πρότυπα του delivery.
ΥΓ: Στο ύψος της Σαλαώρας, εκτός από τον ελλιμενισμό των μικρών ψαρόβαρκων, κυκλοφορούν πολλά ανεπιτήρητα γελάδια πάνω στο δρόμο και δεκάδες πεινασμένα αδέσποτα σκυλάκια. Οπότε τα βράδια καλό είναι οι οδηγοί να προσέχουν περνώντας από κει. Όσο για τα δισεκατομμύρια κουνούπια που βρίσκονται σε μόνιμη περιπολία, τι να πούμε…