Στο τετρακοσίων οκτώ σελίδων βιβλίο του «Ποιμένων Λόγος», ο φιλόλογος και συγγραφέας Νικόλαος Β. Καρατζένης οδοιπορεί σ’ έναν πνευματικό θεοδόλιχο, το πιο συχνά μονάξιος, κι άλλες φορές συντροφιά με τους νομάδες της Πίνδου, τους αδελφούς του πρατάρηδες, τους Μολοσσούς ποιμενικούς με το πύρινο και αετίσιο βλέμμα τους, που έγραψαν τη δική τους ιστορία μέσα στα άγρια βουνά, για να τιμήσει τις ρίζες του και να ψηλαφήσει τα ακριβά λόγια και τους παλιούς όρκους του έσωσε ο καιρός και η σίγουρη ακοή των μακρινών ανέμων από την εποχή του Ομήρου.
Ο συγγραφέας κυριολεκτικά διένυσε τη δική του Οδύσσεια μέσα στην απεραντοσύνη της ελληνικής γλώσσας, για να φτάσει μέχρι τις ρίζες του Ομήρου και να ορθοτομήσει την ετυμολογία χιλιάδων λέξεων. Επειδή στη βιβλιογραφία της Ηπείρου δεν υπάρχει άλλη εργα- σία που να πραγματεύεται την ποιμενική ορολογία, η παρούσα συγγραφή συνιστά την πρώ- τη απόπειρα καταγραφής και ετυμολογίας του λεξιλογίου των ποιμένων, δηλαδή του γλωσσικού ιδιώματος της νότιας Πίνδου, από το Βαθύπεδο Βορείων Τζουμέρκων μέχρι τα Θεοδώρια- να και τη Μεσούντα Ανατολικών Τζουμέρκων. Στις 4700 λέξεις και φράσεις που περιλαμβάνονται στο βιβλίο, οι 2500 αναφέρονται στην ειδική ποιμενική ορολογία, και οι 2200 χρησι- μοποιούνται από το σύνολο των κατοίκων της εν λόγω περιοχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τις ιστορικές, πολιτιστικές και οικονομικές συνθήκες της ζωής μιας ευρύτερης κοινότητας ανθρώπων, τεκμηριώνοντας παράλληλα την παρουσία τους στον τόπο και στον ιστορικό χρόνο.
Ο συγγραφέας Μάνθος Σκαριώτης πολύ εύστοχα γράφει πως ο Νίκος Β. Καρατζένης «άρχισε να γράφει» αυτό το έργο της ζωής του από τότε που άκουσε τον πρώτο νυγμό των βοριάδων στις πέτρινες στρούγκες και στις πετροκάλυβες και, παράλληλα με το Σχολείο, να σπουδάζει τα βουνά, να μαθαίνει τη γλώσσα τους, να συλλαβίζει μαζί με τον εαυτό του τα δεκαπεντασύλλαβα παράπονά τους και να ψηλαφεί τις νυχιές του χρόνου στα πλευρά τους.
Όλο αυτό το υλικό, λοιπόν, που είναι βίωμα και αγρύπνια, παράδοση, σοφία κι ευθύνη, ο συγγραφέας, ποιμαίνοντας μετ’ επιστήμης, το θησαύρισε στο εξαιρετικό πόνημά του που δεν πρέπει να λείπει από καμιά βιβλιοθήκη. Γιατί δεν πρόκειται απλά για ένα συνηθισμένο Λεξικό. Και, πολύ περισσότερο, δεν πρόκειται για ένα νεκροταφείο λέξεων.
Γιατί σ’ αυτό το βιβλίο κάθε λέξη έχει τον χτύπο της, κάθε νόημα την ανάσα του και κάθε ασπρόμαυρη φωτογραφία το μήνυμά της.
Γιατί σ’ αυτό το βιβλίο πετούν όχι σαν τ’ άχερο στ’ αλώνι, αλλά σαν τα αετόμορφα βουνά μας τα ανεμόδαρτα ρήματα, όσα είδε ο συγγραφέας στα σπλάχνα του ν’ ανάβουνε για να κρατήσουν τη ζωή του στις διαβατάρικες πορείες του στους αυχένες, στις λογγιές και στα χειμαδιά, όπου ζει και αναπτύσσεται ένας ολόκληρος κόσμος, ο ποιμενικός, ο σοφός, ο περήφα- νος, ο ανυπότακτος, ο μοναχικός, με παλιά ιστορία και ρίζες βαθιές, πλούσιες και αυθεντικές στον ελληνικό πολιτισμό μας.
Το βιβλίο θα παρουσιασθεί στις 13 Σεπτεμβρίου, ημέρα Τετάρτη, στον Πολυχώρο Πολιτισμού «Δημήτρης Χατζής», στα Ιωάννινα. Θα μιλήσουν ο ίδιος ο συγγραφέας και ο φιλόλογος Βασίλης Α. Τάτσης. Αποσπάσματα από το βιβλίο θα διαβάσουν οι ηθοποιοί της θεατρικής ομάδας «Βορείως» Γεωργία Παπαδημητρίου και Πάνος Σεντελές.
Την πρόσκληση, που αποτελεί ένα ανοιχτό και θερμό κάλεσμα προς όλους, υπογράφει ο Δήμαρχος Β. Τζουμέρκων κος Γιάννης Σεντελές.