Είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας. Είναι ανώνυμοι κι αφανείς, απλοί και συνηθισμένοι άνθρωποι, αλλά όχι σαν κι εμάς. Γιατί εμείς είμαστε πάντα έξω απ’ τη φωτιά. Και κάνουμε κριτική ολοφυρόμενοι κι οσμιζόμενοι παντού συνωμοσίες, βέβηλους κι εχθρούς.
Αυτοί είναι μέσα στη φωτιά. Αυτοί, με την ψυχική τους αλκή, αντιστέκονται στο σύγχρονο πολιτισμό των μαζών. Αυτοί αντιστέκονται στον ατομικισμό και στην ιδιώτευση της εποχής μας με τη συλλογική τους συνείδηση, την οποία καταξιώνουν και καθαγιάζουν όχι με τις ανεμώνες των λόγων, αλλά με θαρραλέες επιλογές και ριψοκίνδυνες πράξεις.
Οι εθελοντές δεν διαπαιδαγωγήθηκαν με την «ιδεολογία των φρέντο». Είναι αγόρια και κορίτσια παλικάρια, είναι πνεύματα καλοπλασμένα και ψυχές εύφορες που τις χαρακτηρίζει η ανδρεία, η θέληση, η φιλοτιμία, η αυταπάρνηση, η ηθική, η ταπεινοφροσύνη. Και είναι παρόντες σε κάθε κακό που βρίσκει τον τόπο μας, στις πυρκαγιές, στα ναυάγια, στους σεισμούς, στα τραγικά δυστυχήματα, αλλά και σ’ άλλες δημιουργικές πρωτοβουλίες με ανθρωπιστικό, αθλητικό και πολιτιστικό περιεχόμενο. Η προσφορά τους είναι πολύ δύσκολο να περιγραφεί. Κι ίσως αυτή η περιγραφή να μην είναι και τόσο απαραίτητη.
Ας μείνει και κάτι ανέγγιχτο και πεντακάθαρο στην ευαίσθητη περιοχή της συναισθηματικής μας νοημοσύνης κάθε φορά που, ενώ βρίσκεσαι στο κατώφλι της απελπισίας, ένα χέρι ακουμπάει στον ώμο σου, ένα τηλέφωνο χτυπάει, μια πόρτα ανοίγει, ένα βλέμμα σ’ εγκαρδιώνει και λες δεν είμαι μόνος μου σαν ένας άλλος τραγικός Φιλοκτήτης που σπαράσσεται από τους πόνους του εγκαταλειμμένος από τους συντρόφους και τους συνέλληνες, εκ των οποίων άλλοι χορεύουν ζεϊμπέκικο, άλλοι απολαμβάνουν χωρίς αιδώ τις διακοπές τους, κι άλλοι παρτάρουν σε νησιά δειχτάδικα την αυτεγκατάλειψή τους.
Ας μείνει και κάτι ανέγγιχτο στην περιοχή του ιερού, όταν βλέπεις με τα μάτια σου την ανθρωπιά μέσα στο θάνατο και τη φωτιά, σαν το συγκινητικό πρόσωπο, τα χέρια, τις πλάτες, το μουσκεμένο πουκάμισο και την αγωνία ενός νέου παιδιού που προσπαθεί μέχρι την τελευταία στιγ-μή να σώσει ό τι σώζεται, επανορθώνοντας τις δικές μας ελλείψεις, οπουδήποτε έρχεται το μεγάλο Κακό, στο Μάτι, στα Τέμπη, στη Ρόδο, στην Αγχίαλο, στην Κάρυστο, κι αύριο ίσως στο δικό μας το σπίτι.
Ο τεχνολογικός και εικονικός ολοκληρωτισμός του 21ου αιώνα έχει διαμορφώσει και διαμορφώνει ένα νέο τύπο ανθρώπου, στον οποίο κυριαρχούν τα μηχανικά χαρακτηριστικά και χάνονται, δυστυχώς, οι καθαρά ανθρώπινες αρετές. Ο νέος αυτός ανθρωπότυπος που τείνει να κυριαρχήσει, είναι, μεταξύ των άλλων, αδιάφορος. Έχει μόνο μια αμετακίνητη φιλοσοφική αρχή, το «εν οίδα ότι τα πάντα οίδα», κι είναι εφοδιασμένος με ένα αποτελεσματικό, πανάκριβο και φιρμάτο αδιάβροχο, ούτως ώστε να μην τον αγγίζει τίποτα από όσα συμβαίνουν γύρω του, ακόμη και μέσα στην οικογένειά του, ακόμη και μέσα στον ίδιο του τον εσωτερικό του κόσμο.
Οι εθελοντές αντιστέκονται σ’ αυτή τη μεγαλύτερη συμφορά των καιρών μας. Κι ενώ εμείς οι λοιποί, ως καθαρόαιμοι «δημοκράτες και προοδευτικοί», αποδεχθήκαμε μια πολιτική που είναι Άρνηση κι Επίθεση, αυτοί διασώζουν το πολυτιμότερο διακύβευμα: την πίστη στον Άνθρωπο.
Τι σημαίνει αυτό;
Η εποχή μας περιβάλλεται από αναρίθμητα πένθιμα σύννεφα. Οι πνευματικοί άνθρωποι είναι εξαφανισμένοι, η γνώση μετέωρη κι οι ψυχές μας περίτρομες. Εκείνο που έχει ανάγκη ο σημερινός άνθρωπος είναι να ξαναβρεί τη χαμένη ψυχή του. Οι εθελοντές μάς δείχνουν το δρόμο. Μόνο, που ο εθελοντισμός προϋποθέτει τον πλησίον. Και μια δύσβατη κάθοδο: από τον νου στην καρδιά.