Αμφιβολίες το μυαλό μου βασανίζουνε πολλές, Αμφιβολίες τρελές.
Πριν περίπου μισό αιώνα όταν άκ- ουγα κάποια συζήτηση για αριστερά ή δεξιά, κοιτούσα τα χέρια μου και προσπαθούσα να θυμηθώ με ποιο από τα δύο γράφω. Εκείνο τον καιρό αν τυχόν έγραφες με τ’ αριστερό ήσουν πολύ άτυχος. Αυ- τό θεωρούνταν πρόβλημα και διορθώνονταν συνήθως με ξύλο.
Δεν μπορώ να ξέρω αν αυτή η εμμονή με τη δεξιά γραφή είχε και πολιτικές ρίζες. Πάντως, τότε, όλα έπρεπε να μας πηγαίνουν δεξιά. Δύο δεκαετίες αργότερα, το 1998, μία μελέτη βρήκε ότι οι αριστερόχειρες αποτελούν μειοψηφία (7 έως 10%), αφού το 90 ως 93% των ενηλίκων είναι δεξιόχειρες. Όμως μερικοί άνθρωποι μπορούν να γράψουν και με τα δύο τους χέρια, αυτούς τους ανθρώπους τους ονομάζουμε αμφιδεξιούς. Όχι αμφιαριστερούς. Ή έστω αριστεροδέξιους, ή δεξιοαριστερούς.
Κάπως έτσι φτάσαμε στο σήμερα, όπου από τα ποιοτικά στοιχεία του Exit Poll, που προέκυψαν μετά τις εκλογές, φαίνεται ότι τέσσερις στους 10 τοποθετούν πολιτικά τον εαυτό τους είτε στο κέντρο είτε έξω από τα όρια Δεξιάς και Αριστεράς, ενώ ορισμένοι δεν απαντούν.
«Από τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και μετά, ο βαθμός ταύτισης των πολιτών με τα κόμματα όλο και μικραίνει. Έτσι έχουμε μπει σε μια περίοδο μικρής εκλογικής συμμετοχής, συρρίκνωσης των κομμάτων, χαμηλού ενδιαφέροντος για την πολιτική» δηλώνει ο σύμβουλος στρατηγικής και επικοινωνίας Ηλίας Τσαουσάκης. Όπως δηλώνουν οι ψηφοφόροι, σίγουρα έχει αλλάξει ο τρόπος που ψηφίζουν. Οι περισσότεροι δεν έχουν κριτήρια, επηρεάζονται από άλλους, ενώ οι πολιτικές ιδεολογίες δεν είναι στην πρώτη γραμμή των επιλογών τους. Ωστόσο, αυτή η προσέγγιση μου δημιουργεί δύο απορίες.
Πρώτον, πριν απορρίψουν οι ψηφοφόροι τις ιδεολογίες, ξέρουν τι σημαίνει Δεξιά και Αριστερά; Για να μην μεταφέρω προσωπικές μου απόψεις, σας αντιγράφω από τη Βικιπαίδεια: «Ο όρος Δεξιά στην πολιτική, σήμερα, αναφέρεται στις πολιτικές που προωθούν την ιδέα της συντήρησης. Η ιδεολογία της δεξιάς ασ- πάζεται την προάσπιση των αναπόσπαστων χαρακτηριστικών ενός έθνους, γιατί αποτελούν, κατ’ αυτήν, αναπόσπαστο στοιχείο κάθε κοινωνίας, απαραίτητο για τη μετεξέλιξη και τη διαρκή πρόοδό της. Η δεξιά εμφανίζεται υπέρμαχη μόνο του οικονομικού φιλελευθερισμού, και αυτού όχι πάντοτε, ενώ αντιτίθεται στον κοινωνικό φιλελευθερισμό.
Στον οικονομικό τομέα, οι δεξιές παρατάξεις ασπάζονται ενίοτε οικονομικές πολιτικές όπως ο νεοφιλελευθερισμός, που χαρακτηρίζονται από το αίτημα της ελαχιστοποίησης του κρατικού παρεμβατισμού, έτσι ώστε το κράτος να έχει την ιδιότητα του παρατηρητή και όχι του ρυθμιστή των κοινωνικών πεπραγμένων, με τις δυνάμεις της ελεύθερης αγοράς να αναλαμβάνουν τον ρόλο του ρυθμιστή».
Αντίστοιχα, «Ο όρος Αριστερά στην πολιτική, σήμερα, αναφέρεται κυρίως σε αντιλήψεις και θέσεις που αντιμάχονται την ανισότητα και την ιεραρχία, που είναι αποτελέσματα της καπιταλιστικής κοινωνίας. Από το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, ο όρος Αριστερά χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα ακόμα μεγαλύτερο φάσ- μα κινημάτων, που περιλαμβάνει το αντιρατσιστικό, το φεμινιστικό, το αντιπολεμικό, και το οικολογικό. Οι οικονομικές θεωρήσεις που περι- λαμβάνονται στο φάσμα της Αριστεράς, αποτελούνται από τον Κέυνς και το Κράτος Πρόνοιας ως και την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, όπως μεγάλα εργοστάσια και τον κεντρικό σχεδιασμό».
Δεύτερον, αν πράγματι οι ψηφοφόροι τοποθετούν πολιτικά τον εαυτό τους έξω από τα όρια Δεξιάς και Αριστεράς, τότε πως δικαιολογείται το γεγονός ότι η πλειοψηφία των ίδιων ψηφοφόρων θέλουν μονοκομματικές κυβερνήσεις και όχι κυβερνήσεις συνεργασίας; Γιατί εδώ υπάρχει μία αντίφαση. Αν δεν υπάρχει για σένα Δεξιά ή Αριστερά, τότε δεν θα έπρεπε να σε ενοχλεί η συνεργασία.
Για παράδειγμα, σε άλλες χώρες η απεξάρτηση από τη Δεξιά και την Αριστερά, έχει ήδη οδηγήσει σε κυβερνήσεις συνεργασίας. Η συντριπτική πλειοψηφία ευρωπαϊκών χωρών έχουν κυβερνήσεις συνεργασίας. Πιο συγκεκριμένα, από τις 26 χώρες της ΕΕ, πέραν της Ελλάδας, μόνον άλλες τρεις χώρες έχουν μονοκομματικές κυβερνήσεις: Η Ουγγαρία, η Μάλτα και η Πορτογαλία. Από τις υπόλοιπες 22 χώρες, που έχουν κυβερνήσεις συνεργασίας, στις 18 πρωθυπουργός είναι ο αρχηγός του πρώτου κόμματος και σε τέσσερις (Ρουμανία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο και Σουηδία) είναι πολιτικό πρόσωπο που δεν έχει υποδειχθεί από την ηγεσία του κόμματος, το οποίο έκοψε πρώτο το νήμα της κάλπης.
Τελικά, είσαι Δεξιός, Αριστερός ή Συνεργατικός; Γιατί αν δεν είσαι τίποτα από τα τρία, τότε μήπως θα έπρεπε να έχεις Αμφιβολίες πολλές, Αμφιβολίες τρελές, ότι απλά δεν ξέρεις τι είσαι;
Αθώος, λόγω Αμφιβολιών