Γράφει ο Κώστας Τραχανάς
Στο βιβλίο αυτό μια φωνή ζωντανεύει στο πρόσωπο μιας γυναίκας – πρότυπο από κάθε άποψη και των μελών της οικογένειάς της.
Μια φωνή που διαποτίζει τις σελίδες του ηθογραφικού, ποιητικού και βιβλιοκριτικού έργου της Ελένης Μπίκα – Τσώλη. Μια συγγραφέας που εγκαινιάζει την είσοδό της στον λογοτεχνικό χώρο, δυστυχώς μετά θάνατον, με τρόπο συναρπαστικό.
Έμπειρη αφηγήτρια και θαυμαστή λογοτέχνης, κινείται ελεύθερα και ανασύρει θραυσματικά επεισόδια από τη ζωή της, ενσω- ματώνοντάς τα με απλότητα και αμεσότητα των αφηγηματικών της τρόπων στο υφάδι γοητευτικών κειμένων. Αφηγήσεις περιγραφικές, αφηγήσεις μυθοποιητικές, αφηγήσεις και σκέψεις που δύσκολα ταξινομούνται, αφηγήσεις ελεύθερες, που κινούνται και διεμβολίζουν οποιαδήποτε ταξινόμηση έχει αναγνωρισθεί και πιστοποιηθεί από τους ειδικούς του λόγου, φιλολόγους, λογοτέχνες.
Καταρχάς η έκδοση αυτή επισφραγίζει την επιτυχία της, αλλά και επιβεβαιώνει την επικαιρότητα της φωνής της Ελένη Μπίκα – Τσώλη – και της φωνής μας – στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε, η οποία απαιτεί για τη χώρα μας ένα πιο ανθρώπινο μέλλον και μια καλύτερη ζωή. Και κατά δεύτερον, διότι το σύνολο των όσων οικοδομούν τα «Ηθογραφικά Διηγήματα και άλλα…» καταγράφει ιστορικά, λογοτεχνικά και ηθογραφικά γεγονότα και καταστάσεις με την αμεσότητα των λόγων των ίδιων των συντελεστών και των αποδεκτών τους. Αποτελεί παρακαταθήκη για τις επερχόμενες γενιές.
Η γλυκύτητα και η γοητεία την οποία ασκεί η Ελένη Μπίκα – Τσώλη για να βυθιστεί κανείς στις σελίδες της είναι μοναδική και η γλώσσα της αποδιπλώνεται απλή και πλούσια ταυτόχρονα, ενώ το περιεχόμενό της «εξακτινώνεται» σε πολλές συνιστώσες.
Πρόκειται για ένα μείζον λογοτεχνικό έργο, που προσφέρει μερικές ώρες λογοτεχνικής απόλαυσης, ένα πολύ φιλόδοξο βιβλίο, που καταφέρνει χωρίς ίχνος διδακτισμού, να καθηλώσει αλλά και να συναρπάσει, να ωθήσει σε σκέψεις και προβληματισμούς και να συγκινήσει.
Γραφή πηγαία και καταιγιστική. Η γλώσσα της Ελένη Μπίκα έχει μοναδικά χαρακτηριστικά. Είναι πλούσια,γλωσσοπλαστική, γι΄ αυτό και διεισδύει και ξεσηκώνει τη σκέψη και τα συναισθήματα.
Χωρίς να έχει την πρόθεση διδακτισμού, το βιβλίο είναι πηγή γόνιμου προβληματισμού και λειτουργεί ως πυξίδα στην αναζήτηση του εαυτού και των ρόλων σου. Βιώματα, μνήμες και ξεχασμένες μυρωδιές διαμορφώνουν μια νοσταλγική διάθεση για τη χαμένη μας παιδικότητα, ενώ κυριαρχεί το φως ακόμη και στις πιο σκοτεινές γωνιές.
Η Ελένη Μπίκα προσπαθεί να μιλά και να γράφει με την καρδιά, γιατί ξέρει ότι όταν η γνώση ανταμώνει το συναίσθημα φτιάχνουν μια σχέση ανθεκτική στο χρόνο και τη φθορά.
Η Ελένη Μπίκα – Τσώλη γεννήθηκε στην Άρτα, στις 8 Ιουνίου 1948. Κόρη του κουρέα αγωνιστή Βασίλη Μπίκα που εκείνα τα δύσκολα χρόνια εξορίσθηκε από τις εκάστοτε ελληνικές κυβερνήσεις σε διάφορα απομακρυσμένα από την πόλη του ξερονήσια: Μακρόνησο, Γιούρα, Άη Στράτη, Λέρο. Ο Βασίλης Μπίκας έκανε 16 χρόνια εξορία και δύο χρόνια στις φυλακές της Κέρκυρας. Έφυγε ο Βασίλης Μπίκας στην εξορία στις 5 Ιουλίου 1948 και επέστρεψε με τρίμηνη άδεια το 1952. Τότε η Ελένη γνώρισε πατέρα. Τότε βαπτίσθηκε.
Κι όμως αυτό το κορίτσι με την φροντίδα της ηρωίδας μητέρας της, της κυρά – Πάτρας με τ΄ όνομα, ήταν άριστη μαθήτρια στο 1ο δημοτικό σχολείο και στο γυμνάσιο Θηλέων της Άρτας. Πέτυχε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και έγινε φιλόλογος καθηγήτρια. Υπηρέτησε ως αναπληρώτρια στο Θεσπρωτικό Πρεβέζης, στη Βαρβάκειο Πρότυπο Σχολή Αθηνών, στο ΣΤ΄ γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών και στο μικτό γυμνάσιο Αγίου Ιεροθέου.
Το 1976 διορίσθηκε στο γυμνάσιο Ερυμάνθειας της Αχαΐας. Μετά υπηρέτησε στο 4ο Λύκειο Αιγάλεω και στο 7ο γυμνάσιο Αιγάλεω. Χρημάτισε καθηγήτρια, υποδιευθύντρια και διευθύντρια στο 3ο γυμνάσιο Χαϊδαρίου και διευθύντρια στο 1ο λύκειο Χαϊδαρίου. Συνταξιο- δοτήθηκε το 2007. Είχε σύζυγο τον συγγραφέα Γιάννη Κ. Τσώλη, δύο κόρες και έναν εγγονό. Η Ελένη Μπίκα – Τσώλη απεβίωσε στις 13 Ιουλίου 2022.
