Του Βασίλη Μαλαμή*
Στο παρελθόν είχα αναφερθεί σε ένα άρθρο μου με τίτλο: «Οι σημαντικότερες οικογένειες του Σουλίου κατά την επανάσταση του 1821» γενικότερα στην ιστορική καταγωγή τους αλλά και στο ποιες ήταν ονομαστικά.
Σ’ αυτό, λοιπόν, το άρθρο αποφάσισα να αναφερθώ συγκεκριμένα σε μια ειδικότερα οικογένεια των Μαλαμαίων από την οποία κατάγο- μαι και ο ίδιος γενεαλογικά. Συγκεκριμένα θα ήθελα να αναφερθώ στη δράση δύο σημαντικών εκπροσώπων της, στον Γεώργιο Μαλάμο του Παναγιώτη και στον Ιωάννη Μαλάμο.
Η κινητήριος δύναμη που με ώθησε να γράψω αυτό το άρθρο ήταν η αναζήτηση των ριζών της οικογένειάς μου αλλά και ο ίδιος ο πατέρας μου, με τον οποίο έχουμε συζητήσει άπειρες φορές για την προέλευση του επιθέτου μας. Πάντως το μόνο σίγουρο είναι ότι το σημερινό Μαλαμής προήλθε ίσως από κάποια παραφθορά του παλαιού επιθέτου Μαλάμος, το οποίο σε αντίθεση με το σημερινό που τονίζεται στην λήγουσα, τονίζονταν κάποτε στην παραλήγουσα.
Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, με τη δράση του Γεωργίου Μαλάμου του Παναγιώτη, ο οποίος πήρε μέρος στον Αγώνα από την αρχή. Πολέμησε στο Σούλι και σε άλλα μέρη της Ηπείρου και της Στερεάς Ελλάδας.
Για τη δράση του βεβαιώνουν οπλαρχηγοί της εποχής: «6695 Πιστοποιητικόν: Πιστοποιούμεν οι υποφαινόμενοι εν καθαρά και απαραβιάστω συνειδήσει, ότι ο κυρ Γεώργιος Π. Μαλάμος εκ του Σουλίου της Ηπείρου υπηρέτησεν αείποτε το Έθνος και την πατρίδα κατά του υπέρ της ανεξαρτησίας αγώνα υπό τας διαταγάς του Γεωργίου Μαλάμου οπλαρχηγού, ήτοι από 1821 μέχρι 1829 και παρευρεθείς εις διαφόρους κατά των εχθρών μάχας, εξεπλήρωσεν ως έδει το καθήκον του. Κατά δε το έτος 1829 κατετάχθη εις το 9ον ελαφρόν τάγμα ως δεκανεύς, διατελέσας εν αυτώ ως τοιούτος μέχρι της διαλύσεως των ελαφρών στρατευμάτων δια Βασιλικού Διατάγματος.
Έπειτα κατά το έτος 1834 κατετάχθη εις τους λόχους των Ηπειροσουλιωτών, ως στρατιώτης, και ακολούθως εις τον δι΄ οργανισμόν αυτών εις Σώματα Εθνοφυλακής υπηρέτησεν εις αυτά ως τοιούτος μέχρι του έτους 1837, ότε χάριν οικιακών του αναγκών αφέθη.
Επομένως κατά το αυτό έτος υπηρέτησεν ως Εθνοφύλαξ κατά την επαρχίαν Τριχωνίας υπό τας διαταγάς του λοχαγού της προικοδοτουμένης φάλαγγος οδηγών Θ. Ζαπαντιώτου μέχρι του έτους 1843 και κατά το διάστημα τούτο παρευρέθη εις διαφόρους καταδιώξεις ληστών και συμπλοκάς μετ’ αυτών, δείξας πάντοτε διαγωγήν εξαίρετον και ζήλον περί την υπηρεσίαν, ως και υπακοήν εις τους ανωτέρους του. Έχει δε ο διαληφθείς και το παράσημον του Αγώνος, ό έλαβε δια τας παλαιάς εκδουλεύσεις του προ χρόνου. Διο δίδομεν αυτώ το παρόν, κατ΄ αίτησίν του, δια να του χρησιμεύση, όπου δεί. Αγρίνιον τη 20 Οκτωβρίου 1860. Οι Πιστοποιούντες: Ν. Ζέρβας, Αθ. Κουτσονίκας».
Από άλλο πιστοποιητικό μαθαίνουμε για το έτος γέννησής του: «Πιστοποιητικό, πιστοποιούμεν οι υποφαινόμενοι ότι ο Γεώργιος Π. Μαλάμος εκ Σουλίου της Ηπείρου εγεννήθη εις Σούλι κατά το έτος 1803 και εβαπτίσθη εις τον ναόν, ο άγιος Δημήτριος, υπό του αναδόχου Αθανασίου Δράκου, ιερουργούντος τότε του ιερέως Παπαζαφειρίου, οίτινες αμφότεροι δεν υπάρχουν εις την ζωήν. Διο δίδομεν το παρόν αυτώ, κατ’ αίτησίν του, δια να του χρησιμεύση, όπου δει. Αγρίνιον τη 20 Οκτωβρίου 1860. Οι πιστοποιούντες: Ν. Ζέρβας, Αθ. Κουτσονίκας».
Ακόμη, είχε οχτώ παιδιά τρία αγόρια και πέντε κορίτσια. Η οικογένειά του διέμενε στο Αγρίνιο, όπως βεβαιώνει σχετικό πιστοποιητικό του Δήμου: «Αρ. 1251, Βασίλειον της Ελλάδος. Ο Δήμαρχος Αγρινίου Πιστοποιεί ότι: Ο Γεώργιος Π. Μαλάμος κάτοικος της πόλεως Αγρινίου και δημότης του ομωνύμου Δήμου, έχει οικογένειαν συγκειμένην εκ της συζύγου του και οκτώ τέκνων εξ ων τα μεν τρία είναι άρρενα, τα δε πέντε θήλεα, ότι δεν μετέρχεται τακτικόν τι και ορισμένον επάγγελμα εξ ου να προσπορίζεται τα προς το ζην διατροφήν αυτής αναγκαία. Κατ’ αίτησίν του όθεν και δια το αληθές επαφίεται αυτώ προς χρήσιν του. Αγρίνιον τη 21-6-1865 (ΤΣ.) Ο Δήμαρχος Αγρινίου Π. Δημητρόπουλος».
Ιωάννης Μαλάμος
Συνεχίζοντας, λοιπόν, το αφιέρωμά μας θα αναφερθούμε στη δράση του Ιωάννη Μαλάμου, ο οποίος πήρε μέρος και αυτός στον Αγώνα από την αρχή υπό τη διοίκηση διαφόρων οπλαρχηγών.
Πολέμησε στην Ήπειρο και τη Στερεά Ελλάδα, όπως και ο Γεώργιος Π. Μαλάμος. Σκοτώθηκε το 1836. Για τη δράση του γίνεται λόγος στο κατωτέρω πιστοποιητικό: «3738. Πιστοποιούμεν οι υποφαινόμενοι επί τη υποχρεώσει της πολιτικής αποζημιώσεως ότι η Αγγελική Ιωάννου Μαλάμου είναι γνήσια θυγάτηρ του Ιωάννου Μαλάμου εκ Σουλίου της Ηπείρου φονευθέντος υπέρ της πατρίδος, όστις απ’ αρχής του υπέρ ανεξαρτησίας της πατρίδος ιερού Αγώνος μέχρι παύσεως του πολέμου υπηρέτησεν την πατρίδα στρατιωτικώς, ως σωματάρχης και επαρευρέθη εις διαφόρους μάχας της τε Στερεάς Ελλάδος και Πελοποννήσου και εις τον αποκλεισμόν του Μεσολογγίου κτλ. Προς δε πιστοποιούμεν ότι η ειρημένη Αγγελική Ιωάννου Μαλάμου μαστίζεται υπό μεγίστην πενίαν.
Εις ένδειξιν επαφίεμεν τον παρόν μας ενυπόγραφον ίνα τη χρησιμεύση όπου δεί. Εν Αθήναις τη 17 Ιουνίου 1865. Δυσανάγνωστη Νασ- τούλης Δαγκλής. Διέμενε στην Αθήνα, πέθανε το 1846.
Πηγή προέλευσης άρθρου: Γεώργιος Ευαγγ. Τσίλης, «Σούλι-Καταγωγή Σουλιωτών Σουλιώτες Αγωνιστές του 1821», εκδόσεις Apiros Hora, Αθήνα, 2008
Ο Βασίλης Μαλαμής είναι φιλόλογος
