Οι τράπεζες, μετά την κατάργηση του προστατευτικού Ν.3869/10 (Νόμος Κατσέλη – ΠΑΣΟΚ), προχώρησαν σε μαζικές πωλήσεις υποθηκευμένων ακινήτων έναντι ψιχίων (συνήθως κάτω του 20% του αρχικού δανείου).
Για τις μεταβιβάσεις – πωλήσεις οι τράπεζες επέλεξαν ένα νόμο του 2003 (ν.3156), ο οποίος τους παρείχε φορολογικά κίνητρα. Πλην όμως ο νόμος του ΠΑΣΟΚ (2003) αφορούσε σε χρεωμένες εταιρείες (εμπορικά ακίνητα και βιομηχανικές εγκαταστάσεις) και, επιπλέον, δεν επέτρεπε στα Fund να τα ρευστοποιή- σουν. Επρόκειτο για απλές τιτλοποιήσεις που διευκόλυναν έτσι τις υπερχρεωμένες εταιρείες να αντλήσουν ρευστότητα από την αγορά (μέσω των Funds) και να εξυγιανθούν.
Ήταν για τα φορολογικά κίνητρα που οι τράπεζες επέλεξαν το νόμο του 2003 για τις πωλήσεις των «κόκκινων» δανείων και όχι έναν μεταγενέστερο και, κυρίως, δρακόντειο νόμο που ψήφισε μια άλλη κυβέρνηση, το νόμο 4354/15 (ΣΥΡΙΖΑ/ Καμμέ- νος) και με αυτόν Funds και Servicers έπαιρναν τα σπίτια…
Η σημερινή κυβέρνηση (ΝΔ) κατήργησε πλήρως το νόμο Κατσέλη και με το νόμο 4605/2019 όρισε ότι οι ευάλωτοι δανειολήπτες θα πρέπει να αποποιηθούν κάθε περιουσιακό τους στοιχείο και προκειμένου να συνεχίσουν να διαμένουν στα σπίτια θα πρέπει να πληρώνουν… ενοίκιο για 12 χρόνια. Μετά την 12ετία, προβλέπει ο νόμος της ΝΔ, θα κληθούν να πληρώσουν την (τότε) αντικειμενική αξία της κατοικίας χωρίς να υπολογίζονται οι αρχικές δόσεις που πληρώθηκαν (μέχρι τότε που «κοκκίνισε» το δάνειο) και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα καταβληθέντα ενοίκια των 144 μηνών (12 έτη). Και μόνο στους πολύ φτωχούς – εξαθλιωμένους δανειολήπτες το κράτος θα πλήρωνε ένα τμή- μα του ενοικίου (για 4 έως 6 χρόνια).
Είναι προφανές ότι ελάχιστοι, μετρημένοι κυριολεκτικά στα δάκτυλα, υπήχθησαν στη λεόντειο αυτή σύμβαση καθώς τα Funds δεν υποχρεούνταν σε μια δεσμευτική – φιλική αντιπρόταση ρύθμισης. Ενώ η έκρηξη της τιμής των ακινήτων μετέτρεψε τα Funds και τους Servicers κυριολεκτικά σε «κοράκια». Έβλεπαν μπροστά τους ευκαιρίες αθέμιτου πλουτισμού…
Η συντριπτική πλειονότητα των «κόκκινων» δανειοληπτών προσέφυγε στη δικαιοσύνη και έτσι «πάγωσαν» κάπου 700.000 πλειστηριασμοί με το αιτιολογικό ότι οι τράπεζες μεταβίβασαν τα ενυπόθηκα ακίνητα με το νόμο του 2003 (ΠΑ- ΣΟΚ) που δεν έδινε δικαίωμα πλειστηριασμού στα Funds και όχι με το νόμο του ΣΥΡΙΖΑ που μπορούσαν να τα ξεπουλήσουν…
Και το αρμόδιο Τμήμα του Αρείου Πάγου δικαίωσε τους δανειολήπτες, κυρίως φτωχούς ανθρώπους, αλλά και ελάχιστους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Κι αυτό γιατί στην πορεία οι αξίες των ακινήτων εκτινάχτηκαν στα ύψη και όσοι είχαν χρήματα (στρατηγικοί κακοπληρωτές) συμβιβάστηκαν, πλήρωσαν και έγιναν κύριοι των ακινήτων και πλέον τα εκμεταλλεύονται (πώληση, ενοικίαση, airbnb κλπ).
Ήρθε τώρα (9 Φεβρουαρίου 2023), όμως, η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου και ανέτρεψε την προηγούμενη απόφαση του Τμήματος και δικαιώνει τα «κοράκια» της αγοράς (Funds και servicers). Αν και απέκτησαν τα ακίνητα με νόμο που δεν επιτρέπει την ρευστοποίησή τους (ΠΑΣΟΚ), μπο- ρούν πλέον να τα πωλήσουν σαν να τα απέκτησαν με το νόμο του ΣΥΡΙΖΑ (εκποίηση ακινήτων). Ενώ την ίδια στιγμή, και επί της ουσίας, στα ευάλωτα νοικοκυριά δεν παρέχεται καμία προστασία με το νόμο της ΝΔ…
Ο καθένας μπορεί έτσι να διαπιστώσει: Πρώτον, ποιοι προστάτευαν την κοινωνία. Δεύτερον, να εντοπίσει τους ανάλγητους. Τρίτον, όσους προσέφεραν «γη και ύδωρ» στα Funds και τέταρτον, να εξάγει τα πολιτικά του συμπεράσματα.
Απαιτείται η άμεση υιοθέτηση της πρότασης νόμου που έχει καταθέσει το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, ο οποίος προβλέπει σαφείς δεσμεύσεις για την προστασία της Πρώτης Κατοικίας αυστηρά των ευάλωτων νοικοκυριών.
* Ο Χρ. Μέγας είναι δημοσιογράφος, υποψήφιος βουλευτής Άρτας με το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ