Τον 3ο μΧ αιώνα ένας Πέρσης θρησκευτικός μεταρρυθμιστής, ο Μάνης* εξέφρασε την δική του ιδεολογία για τον κόσμο. Ήταν βασισμένη στην διαρκή σύγκρουση των δυνάμεων του καλού με τις δυνάμεις του κακού. Την σύγκρουση του φωτός με το σκοτάδι.
Στην σύγχρονη πλέον εποχή αναφέρεται ο πολιτικός μανιχαϊσμός όπου στον ρόλο του κακού βρίσκεται ο αντίπαλος. Ο κάθε αντίπαλος. Βασικό όμως όχημα που στηρίζεται αυτή η αντίληψη είναι η ιδεολογία του «λαϊκισμού». Γιατί, ναι, αυτή η ιδεολογία διαπερνά την ραχοκοκαλιά της κοινωνίας μας. Επικίνδυνη για τη χώρα μας αλλά και για τις δημοκρατίες της Ευρώπης.
Από την βιβλιογραφία λαϊκισμός είναι μια αβαθής ιδεολογία (thin centered ideology) που αβασάνιστα διαχωρίζει τις κοινωνίες που εύκολα ένα μέρος της στρέφεται εναντίον της άλλης. Θα έλεγα σθεναρά μάλιστα ότι ο λαϊκισμός έχει έντονα τα χαρακτηριστικά του φασισμού. Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη είναι το ουσιαστικότερο παράδειγμα λαϊκισμού, ο οποίος από τη φύση του είναι επικίνδυνος για την ίδια την δημοκρατία.
Ποιοί λόγοι συνετέλεσαν και συντελούν σε αυτή την έξαρση; Πρώτον, τα Μέσα Ενημέρωσης στην προσπάθειά τους για υψηλές ακροαματικότητες, τηλεθέαση, αναγνωσιμότητα με σκοπό τα κέρδη και μόνο τα κέρδη, συμβάλουν τα μέγιστα για την πλειοδοσία του λαϊκισμού. Οι πρωινές εκπομπές των καναλιών είναι γνωστές. Αν υπήρχε η δυνατότητα να …στηθούν αγχόνες, όπως και η δυνατότητα… λιθοβολισμού, την επίμαχη περίοδο χιλιάδες ίσως άτομα θα προσέτρεχαν να τιμωρήσουν πρόσωπα που απασχόλησαν και απασχολούν ακόμα τον δημόσιο βίο της χώρας. Τόσο απλά…
Δεύτερον, οι φιλελεύθερες δημοκρατίες είναι αναγκασμένες, από την ίδια την πολιτικο-ιδεολογική τους φιλοσοφία να κάνουν συμβιβασμούς, να ανέχονται καταστάσεις. Λύσεις άριστες για όλους δεν υπάρχουν. Η στήριξη όμως προς τους οικονομικά ισχυρούς δίνει το δικαίωμα στους λαϊκιστές, χωρίς να τα βάλουν με το σύστημα, να προσφέρουν απλές και άριστες συνταγές για όλους.
Τρίτον, υπάρχει έλλειμμα δημοκρατίας; Ίσως το γεγονός ότι πολλές αποφάσεις που λαμβάνονται κεκλεισμένων των θυρών να υπερβαίνουν τα όρια της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας που στη συνέχεια πυροδοτούν φαινόμενα λαϊκισμού. Η ευθύνη των πολιτικών διαχρονικά είναι τεράστια. Μην ξεχνάμε ότι δημιούργησαν ένα πελατειακό κράτος στο οποίο έχει εμπλακεί και συμμετέχει τουλάχιστον το 50% των Ελλήνων ψηφοφόρων. Στην προεκλογική περίοδο που ήδη διανύουμε ο πολιτικός λόγος έχει αντικατασταθεί από μία έντονα αυξανόμενη σκληρή σύγκρουση με όλα τα στοιχεία που περιλαμβάνει ο πολιτικός μανιχαϊσμός – λαϊκισμός. Και αυτό δεν είναι καθόλου καλό για την ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ μας! Διότι καουμπόηδες και ινδιάνους συναντάμε μόνο στα γουέστερν!
*Μάνης ή Μανιχαίος (216-277).
**Ο Γιώργος Πριόβολος είναι διδάκτωρ
Παιδαγωγικών Επιστημών, οικονομολόγος