Αμφιβολίες το μυαλό μου βασανίζουνε πολλές, αμφιβολίες τρελές
Έχουν περάσει ακριβώς 30 χρόνια. Ήταν θυμάμαι καλοκαίρι του ’92, όταν εκτός από αγάπη, η καρδιά μου άρχισε να φουσκώνει και από περηφάνια για τη γιαγιά μου. Ήδη χήρα, εδώ και πολλά χρόνια, πάντα μαυροφορεμένη και με μαντίλι στα μαλλιά, με μια μικρή σύνταξη του ΟΓΑ, δεν αρνιόταν ποτέ να βοηθήσει.
Από το τέλος του ’90 είχαν αρχίσει χιλιάδες Αλβανοί να αναζητούν τον «παράδεισο» στη χώρα μας. Και από τον Μάη του ’91 άρχισαν οι μαζικές απελάσεις. Ο τότε υπουργός Δημόσιας Τάξης Θ. Αναγνωστόπουλος (κυβέρνηση ΝΔ), δήλωνε ότι «η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να απαλλαγεί από αυτήν τη μάστιγα». Η «Απογευματινή» κυκλοφορούσε με τίτλο: «Αλβανοί, μια βόμβα στα χέρια μας», ζητώντας να φύγουν όσο το δυνατόν νωρίτερα και ο «Ελεύθερος Τύπος» με πρωτοσέλιδο: «Βοήθεια! Σώστε μας από τους Αλβανούς», ενώ στην ίδια εφημερίδα ο Δ. Μπότσαρης προλειαίνει το έδαφος σε άρθρο του με τον χαρακτηριστικό τίτλο: «Ρατσισμός ή… εθνικό δικαίωμα;».
Η γιαγιά, όμως, χωρίς καν απολυτήριο Δημοτικού, βοηθούσε άσπρους, μαύρους, κίτρινους και αλλόθρησκους. Της αρκούσε που ήταν κάτοικοι του πλανήτη γη. Μέχρι εκείνο το καλοκαίρι δεν περνούσαν μεταναστευτικές ροές από το χωριό. Όταν, όμως, εντοπίστηκαν και άρχισαν να φυλάσσονται καλύτερα οι αρχικοί «διάδρομοι», το χωριό αποτέλεσε μια εναλλακτική διαδρομή. Η γιαγιά έδινε πάντα ψωμί και ό,τι φαγητό είχε ετοιμάσει. Στην αρχή δεν το είχα συνδυάσει, αλλά σήμερα καταλαβαίνω, γιατί ενώ έμενε μόνη της ετοίμαζε ένα ολόκληρο ταψί γιουβέτσι.
Δεν είχε περάσει ποτέ από το μυαλό μου, ότι η γιαγιά μου είχε κινδυνέψει. Ακόμα και σήμερα, αν ζούσε, φαντάζομαι το ίδιο θα έκανε. Μόνο που σήμερα θα έπρεπε να της βρω κι ένα καλό δικηγόρο. Γιατί εκδικάστηκε την Πέμπτη στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Χίου η υπόθεση του Τζελάλ Τζούμα, του 23χρονου πρόσφυγα από τη Συρία, ο οποίος κατηγορήθηκε για το αδίκημα της διευκόλυνσης παράνομης παραμονής υπηκόων τρίτων χωρών χωρίς δικαίωμα εισόδου στην ελληνική Επικράτεια, επειδή έδωσε νερό, φαγητό και φορτιστή κινητού σε 11 νεοαφιχθέντες αλλο- δαπούς, που περιπλανιούνταν και κρύβονταν επί δύο ημέρες, χωρίς φαγητό και νερό στην περιοχή Βουνό Χίου.
Η πρόεδρος, κ. Τσαντρούκη αποφάνθηκε ότι ο Τζελάλ είναι αθώος, ωστόσο, επεσήμανε η ίδια στον Τζελάλ ότι η Ελλάδα είναι ένα κράτος δικαίου, του οποίου οι πολίτες οφείλουν να πράττουν όπως ορίζει ο νόμος. «Όταν εντοπίζουμε νεοεισερχόμενους ανθρώπους σε ανάγκη, πρώτα ενημερώνουμε τις αρχές, και μετά βοηθάμε», ήταν τα λόγια της προέδρου, η οποία κλείνοντας πρόσθεσε ότι «το δικαστήριο της Χίου δεν θα δεχθεί άλλη δικαιολογία από τον ίδιο, τώρα που γνωρίζει τη νόμιμη διαδικασία», με τον Τζελάλ να δίνει την υπόσχεσή του.
Μία αυθόρμητη κίνηση ανθρωπιάς, θα μπορούσε να οδηγήσει απλούς ανθρώπους, όπως η γιαγιά μου, στο εδώλιο του κατηγορουμένου με πολύ σοβαρές κατηγορίες και σκληρές ποινές φυλάκισης. Αναλογιζόμενοι, ωστόσο, τα πρώτα χρόνια της μεταναστευτικής κρίσης, που αρκετοί ντόπιοι και τοπικές οργανώσεις αλληλεγγύης προσέφεραν τα μέγιστα στους κατατρεγμένους της γης, θα ήταν αδύνατον να μην παρατηρήσουμε ότι σπάνια είδαμε να οδηγούνται στο αυτόφωρο. Αναπόφευκτα, επομένως, καταλήγουμε ότι η καταγωγή και το χρώμα του Τζελάλ ίσως να έπαιξαν τον ρόλο τους για την ιδιαίτερα «αυστηρή» μεταχείρισή του.
Τελικά, εγώ έμεινα με τις Αμφιβολίες μου. Αμφιβολίες πολλές, Αμφιβολίες τρελές. Εγώ τι πρέπει να κάνω σε μια παρόμοια περίπτωση; Αυτό που μου έμαθε η γιαγιά μου, ή αυτό που είπε το δικαστήριο; Κι επειδή δυσκολεύομαι να αποφασίσω, μάλλον πρέπει να διαβάσω τι θα έκανε ο Σωκράτης, ο Αριστοτέλης, ο Χριστός, ο Δαλάι Λάμα, ο Καζαντζάκης, ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ο Ρίτσος και τόσοι άλλοι. Τι; Γιατί αυτοί που δεν βοηθούν ποτέ κανέναν, συχνά λένε: «ε, δεν μπορώ να τους βοηθήσω κι όλους!».
Ένοχος, υπεράνω πάσης Αμφιβολίας
