Αυτές τις ημέρες η Ελλάδα, η Ευρώπη και ολόκληρος ο κόσμος ασχολείται με την παραλλαγή «Ο» του κορωνοϊού, την λεγόμενη και «παραλλαγή της Μποτσουάνας». Μέρες που περάσαμε θυμήθηκα κάποια Χριστούγεννα στην Μποτσουάνα.

Ένα οργανωμένο ταξίδι στη Νότια Αφρική περιλάμβανε και δύο έως τρεις ημέρες επίσκεψη στους καταρράκτες Βικτωρίας, έξω απ’ αυτή, στα σύνορα Ζιμπάμπουε, Ζάμπιας και Μποτσουάνας. Έτσι, στο περιθώριο του ταξιδιού είχαμε και μια μικρή γεύση από τις χώρες αυτές στα νότια της Αφρικανικής ηπείρου εντελώς άγνωστες στην Ελλάδα.
Καταρράκτες Βικτωρίας
Οι καταρράκτες της Βικτωρίας, ένα από τα θαύματα της φύσης, βρίσκονται στον μέσο ρου του ποταμού Ζαμβέζη, στα σύνορα Ζιμπάμπουε και Ζάμπιας. Δύο φορές πλατύτερος και δύο φορές βαθύτερος από τους καταρράκτες του Νιαγάρα, με παροχή που φθάνει τα 7.400 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο.
Οι καταρράκτες της Βικτωρίας τέμνουν τον ποταμό σ’ ένα από τα πλατύτερα σημεία του (1.700 μέτρα) και βυθίζονται σ’ έναν απότομο κρημνό με χάσμα βάθους μέχρι 108 μέτρα από τείχος αφρού με εκκωφαντικό θόρυβο αναπηδά σε ύψος μεγαλύτερο από 500 μέτρα που φαίνεται σε μεγάλη απόσταση. Από το χάσμα τα νερά οδηγούνται σ’ ένα φαράγγι, το οποίο συγκεντρώνει όλα τα νερά του ποταμού Ζαμβέζη. Πάνω από το φαράγγι υπάρχει η γέφυρα των καταρρακτών για την επικοινωνία της Ζιμπάμπουε με την Ζάμπια.
Αθήνα – Γιοχάνεσμπουργκ μέσω Κατάρ. Χριστούγεννα 2008, πτήση για Ζιμπάμπουε κοντά στους καταρράκτες. Στο αεροπλάνο των Νοτιοαφρικανικών αερογραμμών γίνεται ψεκασμός για ιούς, κάτι σαν την απολύμανση που κάνουμε τώρα για τον κορωνοϊό. Στο αεροδρόμιο μάς υποδέχονται με τύμπανα και χορούς και στη συνέχεια οδεύουμε σε πολυτελέστατο ξενοδοχείο κοντά στους καταρράκτες, στην πλευρά της Ζιμπάμπουε.
Η κουρτίνα των καταρρακτών ανήκει κατά το ήμισυ περίπου στην Ζιμπάμπουε και το υπόλοιπο στην Ζάμπια. Περί το μέσον βρίσκονται τα σύνορα των δύο χωρών. Επίσκεψη πρώτα από την πλευρά της Ζάμπια, περνώντας την γέφυρα πάνω από την χαράδρα του Ζαμβέζη. Έχουν κάνει μονοπάτι στην πλευρά του βαράθρου απέναντι από τους καταρράκτες. Από το μονοπάτι σε πολύ μικρή απόσταση διακρίνεται η πτώση προς το βάραθρο σε ύψος 80 έως 100 μέτρων με τον εκκωφαντικό θόρυβο. Απαραίτητο το αδιάβροχο επειδή η πορεία γίνεται μέσα στο σύννεφο των σταγονιδίων από την πτώση, που ανάλογα με τον αέρα μετατρέπονται σε δυνατή βροχή.
Κοντά στο μέρος στάθμευσης του λεωφορείου βλέπουμε το άγαλμα του Λίβιγκστον, ο οποίος, ακολουθώντας τον Ζαμβέζη, έφθασε το 1855 στους καταρράκτες. Οι ιθαγενείς που συνάντησε, πρώτη φορά έβλεπαν λευκό και τον πέρασαν για φάντασμα!
Από την πλευρά της Ζιμπάμπουε πιο κοντά στο απότομο φαράγγι, απ’ όπου μετά το βάραθρο και κάποια άλλα φαράγγια, τα νερά οδηγούνται ξανά στην ήρεμη κοίτη του ποταμού Ζαμβέζη. Ίδιο μονοπάτι στο βάραθρο σε απόσταση 60 έως 80 μέτρων από την κουρτίνα των καταρρακτών, με καλύτερη θέα, όμως, για θέσεις φωτογραφιών. Εκπληκτικό ένα ουράνιο τόξο στο νέφος πάνω από τους καταρράκτες.
Ελάχιστη γνωριμία με Ζάμπια και Ζιμπάμπουε
Η επίσκεψη στους καταρράκτες Βικτωρίας έχει και μια ελάχιστη γνωριμία με κάποιες εντελώς άγνωστες χώρες της υποσαχάριας Αφρικής. Η Ζάμπια είναι μια μεσόγεια χώρα στα Βόρεια της Νότιας Αφρικής με έκταση 752.614 τετραγωνικών χιλιομέτρων (περίπου έξι φορές την Ελλάδα) και πληθυσμό 18.400.556. Πρώην Βρετανική αποικία με το όνομα Βόρεια Ροδεσία, έγινε ανεξάρτητη από το 1964 ως Ζάμπια και πρωτεύουσά της είναι η Λουσάκα. Μετά την επίσκεψη στους καταρράκτες Βικτωρίας από την πλευρά της, ακολουθεί επίσκεψη σε ένα κοντινό χωριό που είναι αρκετά οργανωμένο με μικρή αίθουσα υποδοχής τουριστών και ξενάγηση στις καλύβες που ζουν οι οικογένειες.
Η Ζιμπάμπουε (πρώην Νότιος Ροδεσία) είναι περίκλειστη χώρα στα νότια της ανατολικής Αφρικής με έκταση 390.580 τετραγωνικών χιλιομέτρων (περίπου τρεις φορές την Ελλάδα) και πληθυσμό 15.570.716, σύμφωνα με εκτίμηση για το 2021. Πρωτεύουσά της είναι η Χαράρε. Τα οικονομικά προβλήματα της χώρας είναι εντονότατα με κυριότερο τον καλπάζοντα πληθωρισμό που λίγο πριν την εποχή που την επισκεφθήκαμε είχε το ρεκόρ στον κόσμο με 2.200.000%!
Γνωρίσαμε την Ζιμπάμπουε από τον πρόεδρό της Ρόμπερτ Μουγκάμπε (στο τέλος της δεκαετίας του ’70 όταν επισκέφθηκε την Ελλάδα φιλοξενούμενος του Κων. Τσάτσου), ο οποίος ξεκίνησε ως σοσιαλιστής και ποιητής για να εξελιχθεί σε έναν σκληρό δικτάτορα. Στην ελάχιστη γνωριμία μας με την Ζιμπάμπουε, περιλαμβάνεται και το εντελώς απαξιωμένο νόμισμά της (κάτι δισεκατομμύρια σαν τα δικά μας κατοχικά) με μοναδική αξία σουβενίρ για τους τουρίστες. Για τις χώρες αυτές, η Νότια Αφρική είναι κάτι σαν η Γερμανία για την Ευρώπη. Όλοι έχουν όνειρο να πάνε έστω λαθρομετανάστες.
Πάρκο Τσόμπε στην Μποτσουάνα
Με τζιπ σε περίπου δύο ώρες φθάσαμε στα σύνορα με την Μποτσουάνα όπου το περίφημο πάρκο Τσόμπε.
Πρόκειται για μια από τις πιο πλούσιες σε χλωρίδα και πανίδα χώρες της Αφρικής. Η Μποτσουάνα είναι το μεγαλύτερο καταφύγιο ελεφάντων που περιέχει περίπου 500.000 ελέφαντες, εκ των οποίων 150.000 στο πάρκο Τσόμπε. Είναι μια περίκλειστη χώρα με έκταση 581.734 τετραγωνικών χιλιομέτρων και πληθυσμό 2.410.338 κατοίκων, από τις πιο αραιοκατοικημένες στον κόσμο. Έγινε ανεξάρτητη το 1966 και έχει πρωτεύουσα την Γκαμπορόνε.
Πλωτό σαφάρι στο πάρκο στον ποταμό Ζαμβέζη. Πλήθος ελέφαντες, ιπποπόταμοι, κροκόδειλοι, αντιλόπες, γαζέλες, φακόχοιροι, πουλιά. Μεσημεριανό Χριστουγεννιάτικο τραπέζι σε κάποια εγκατάσταση με θέα το πάρκο. Κέρασα και το γκρουπ για την ονομαστική μου γιορτή. Στην επιστροφή μάς σταμάτησε κοπάδι τουλάχιστον 20 ελεφάντων που διέσχιζαν κάθετα τον δρόμο και μας παρατηρούσαν ενοχλημένοι.
Ένα ταξιδιάρικο
Μέρες κορωνοϊού και ένα ταξιδιάρικο που διάβασα τελευταία: «Ταξιδέψτε. Πάντα όμως να σέβεστε τις συνήθειες των τόπων που πάτε και τους ανθρώπους που ζουν εκεί. Απ’ όπου φεύγετε να παίρνετε μαζί σας πλούσιες αναμνήσεις, νέες εμπειρίες και τα σκουπίδια σας».
* Ο Χρήστος Ντάλας είναι πολιτικός
και τοπογράφος μηχανικός