Για τα 200 χρόνια από την Παλλιγενεσία διοργανώθηκε μεγάλη επετειακή έκθεση από το Μουσείο Μπενάκη (Μάρτιος – Νοέμβριος 2021) «1821 Πριν και Μετά». Σε τρεις ορόφους και 2.500 τετραγωνικά του Μουσείου, Πειραιώς 138, εκτίθενται σπάνιοι πίνακες από πριν το ’21 (1770 – 1821), το ’21 (1821-1831) και μετά (1831-1870).
Από το λεύκωμα της έκθεσης, σαν ένα μικρό δείγμα, ξεχωρίσαμε λίγα έργα, κυρίως με αναφορά στην περιοχή της Ηπείρου, τα οποία μεταφέρονται παρακάτω.
Αλή πασάς, Σούλι και Ευρωπαϊκές δυνάμεις στο Ιόνιο
Η απόσταση της κεντρικής διοίκησης από την περιφέρεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας επέτρεπε την γένεση ισχυρών τοπικών φαινομένων εξουσίας, όπως αυτό του Αλή πασά.
Κυρίαρχος για δεκαετίες στο πασαλίκι των Ιωαννίνων ελέγχει τις περιοχές βόρεια και νότια από την Ήπειρο, καθώς και τη Ρούμελη μέχρι τον Κορινθιακό κόλπο. Συγκρούεται επανειλημμένα με τους Σουλιώτες και τους υποχρεώνει τελικά να εγκαταλείψουν το Σούλι το 1803, καταφεύγοντας στα Επτάνησα. Διατηρεί προσωπικές διπλωματικές σχέσεις με εκπροσώπους των ευρωπαϊκών δυνάμεων (Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία και Ρωσία), εξαιτίας της επέκτασης των συγκρούσεών τους στην Αδριατική και το Ιόνιο, κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων πολέμων.
Στην Αυλή του νεαροί Έλληνες, Σουλιώτες και Ρουμελιώτες, εκπαιδεύονται στην τέχνη του πολέμου και γνωρίζουν την ευρωπαϊκή διπλωματία σε μια ταραγμένη εποχή κατά την οποία οι δυνάμεις του Ναπολέοντα έχουν φτάσει στο Ιόνιο πέλαγος. Παρότι δολοφονείται το 1822 παραμένει, για μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης, ένα θρυλικό πρόσωπο συνδεδεμένο με τον Αγώνα των Ελλήνων.
