Εδώ και πολλές δεκαετίες αποτελεί την πιο αναγνωρίσιμη και εμβληματική πλατεία της πόλης μας.

Ο σχεδιασμός της έγινε από τον σπουδαίο αρχιτέκτονα Διονύση Ζήβα, που συνδύασε το απλό με το ωραίο, και η κατασκευή της με πολύ κόπο και μεράκι από τον φτασμένο εργολάβο της εποχής, Ανδρέα Σιαμαντά. Στολίδι διαχρονικό, κληρονομιά, κοινό αγαθό, αγαπημένη, λειτουργική και ανθρώπινη. Οι λέξεις γίνονται μικρές και λίγες για να αποτυ-πώσουν τέτοια έργα.
Ευτύχησε να βρεθεί στην ποδιά της Παρηγορήτριας, που δεσπόζει στο χώρο εδώ και οκτώ αιώνες, έργο του Δεσπότη της Ηπείρου, Νικηφόρου Α΄. Βορειοανατολικά την πλαισιώνει το κτήριο Γαρυφαλλιά, που σήμερα αποτελεί κληροδότημα στον Μ/Φ Σύλλογο «Ο Σκουφάς». Νοτιοανατολικά την αγναντεύει μια πανέμορφη μονοκατοικία. Όλα αυτά μαζί αποτελούν μια αρχιτεκτονική και αισθητική ενότητα, πάνω στην οποία κυριαρχεί η διαχρονική δύναμη της ασβεστολιθικής πέτρας. Πέτρα σμιλεμένη με μαστοριά, για να μπορεί να αντικρίζει κατάματα το χρόνο και να μην τον σκιάζεται… Λιτές οι επιφάνειες, καθαρές οι γραμμές και αυστηρή η αρχιτεκτονική όψη της.
Έξυπνα τοποθετημένη στο χώρο σε τρία επίπεδα, με πολλά σκαλοπάτια, πρασινάδες να αργοκυλιούνται σε παρτέρια, πεζούλια και ολίγο… γκράφιτι.
Άνοιξη έρχεται κι έτοιμες οι κουτσουπιές με τον πλάτανο-θεριό στην πέτρινη βρύση να βγάλουν φύλλα. Άνθρωποι αναγεννιούνται στα παγκάκια, κι είναι εντυπωσιακό να τους βλέπεις χαμένους μέσα στη ζάλη των προσωπικών τους σκέψεων, στο ίδιο μέρος που κάποτε έσταζε στίχους ο λαϊκός μας ποιητής, Αποστόλης Καραπάνος. Στην ανατολική πλευρά της, όμορφα τραπεζάκια απλωμένα από το «εν Άρτη» για ποτό, παγωτό, καφέ, αισθηματικά κουτσομπολιά, πολιτική, αθλητισμό και συζυγικές μισές αλήθειες κάτω από ξάστερους ουρανούς (εκτός πανδημίας).
Κουβαλά τα βήματα εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, που την πατήσαμε και αφήσαμε τα ίχνη της ύπαρξής μας. Λειάναμε τις σκάλες της με βιωμένες μέρες που συγκροτούν την ενήλικη ζωή μας. Ένιωσε στα σπλάχνα της κουρασμένα βήματα, παραπονεμένα, ευτυχισμένα. Χάρηκε καλλίγραμμες με ψηλά τακούνια και πόνεσε από κυρίους με σκληρά σκαρπίνια. Πάνω της γεννήθηκαν έρωτες, έπεσαν όρκοι, χύθηκαν δάκρυα, χώρισαν ζευγάρια, έγιναν γλυκά ή πικρά καβγαδάκια. Συναισθήματα απερίγραπτα, ικανά να σαλεύουν τα μυαλά.
Κάναμε στην πρώιμη νιότη τις μικρές μας αμαρτίες με ένα τσιγαράκι στα κρυφά, μακριά από τα ακοίμητα μάτια των καθηγητών του Αρρένων, και κανένα δικαιολογημένο σκασιαρχείο την πρώτη ή και τη δεύτερη ώρα του προγράμματος.
Αγναντέψαμε από τον εξώστη της το σινέ Ορφέα, το μπουγατσοπωλείο του Ζήκου, το παλαιοπωλείο του Μπαρώνου με τη «Μάσκα», τον «Μικρό Ήρωα», τον «Μικρό Σερίφη» και τα λογής- λογής περιοδικά που ερέθιζαν τη φαντασία μας, δρασκελήσαμε δίπλα το βιβλιοπωλείο τού Τριαντάφυλλου και… μεθύσαμε στη γωνία αντικρίζοντας τα βαρέλια της ποτοποιίας Ψαθά (πατέρα του νυν αντιπεριφερειάρχη Βασίλη), περιεργαστήκαμε τη συμπαθή Κυριάκω με τα μαντολάτα της και τα καραμελικά της, πιάσαμε κουβέντα με τον γραφικό Πάνο Πέτσα που κατέφτανε πάνω στο τρίτροχο ποδήλατο με το ραβανί και τους μπακλαβάδες σε λαμαρίνες ξέχειλες από σιρόπια, ζυγώσαμε τα πρωινά τον καλοκάγαθο Γεράσιμο με τις ζεστές τυρόπιτες.
Ήταν πάντα η λαϊκή πλατεία της μικρής χαράς, με απούσα την αστική τάξη από τα μέρη της. Η… ομόσταβλη οδός Σκουφά δεν άφηνε πολλά περιθώρια για τέτοιους προορισμούς. Η περιοχή του Κρυστάλλη μαζί με το Ξενία αποτελούσαν πάγια επιλογή των βέρων Αρτινών. Ζωή στα πρώτα χρόνια λειτουργίας της έδινε το στέκι του αείμνηστου Βίκτωρα Σακκά με τις ορχήστρες «εξ Αθηνών» κι αργότερα του Οικονόμου ως καφενείο.
Άντεξε στα χρόνια που πέρασαν, χωρίς να τολμήσει καμία δημοτική αρχή να αλλάξει την αρχική φιλοσοφία της με άστοχες αναπλάσεις, πράγμα που θα σήμαινε στα σίγουρα μια γραφική επανάληψη. Ωστόσο, απόκτησε ρυτίδες, αυλακιές και φθορές. Σήμερα έχει ανοιχτές τις αγκαλιές της σε φεστιβάλ νεολαιών, σε μουσικές σκηνές, σε παραδοσιακά όργανα, σε χριστουγεννιάτικα παραμύθια, σε εκθέσεις μοτοσυκλέτας και άλλων προϊόντων, στον μόνιμο παιδότοπο, στα περιστέρια και τέλος στα… αδέσποτα και τα δεσποζόμενα.
Θα μπορούσε να χτυπάει ακόμη εκεί η καρδιά της σημερινής βυζαντινής Άρτας. Πάνω της να υμνείται ο περίπατος, να χορεύουν τα σώματα, να απολαμβάνουν το ποτό και να αναπνέουν ελεύθερα μέσα στην ηρεμία και το φωτεινό κλίμα της περιοχής.
Πλατεία Σκουφά. Ένα δώρο ζωής από τον αείμνηστο Διονύση Ζήβα χωρίς αυτοκίνητα!