Καθόλου δε χρειάζεται να κάνουμε ταξίδια στο χρόνο για να φτάσουμε μέχρι το παντοπωλείο του Τσώλη. Είναι εδώ κοντά μας. Πραγματικό, θρυλικό, ανελλιπώς ορθάνοικτο, από το 1957 μέχρι σήμερα.Το ξεκίνησε ο πατέρας και το συνεχίζει ο γιος. Όλοι χαιρόμαστε τον πομπώδη τίτλο του στην τεράστια φωτεινή επιγραφή που… δεν υπάρχει! Παραμένει ένα κανονικό μαγαζί, που υπηρετεί την απλότητα και τον άνθρωπο διαχρονικά. Άντεξε στις εποχές μας και δεν το αφάνισε ο σύγχρονος πολιτισμός.
Βρίσκεται, όπως όλοι γνωρίζουμε, στο σοκάκι της πόλης με τα χαμηλωμένα φώτα. Άλλοτε εκεί το λέγαμε «στα Εβραίϊκα». Σήμερα το λέμε: στη λαϊκή αγορά. Οι μοντέρνοι εμπορικοί χάρτες μπορεί και να μην αποτυπώνουν καν το ίχνος του.
Δεν έχει καρότσια στην είσοδο, δεν έχει καλαθάκια κι ούτε υπαίθριο ή υπόγειο χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων… Είναι ένας μικρός παράδεισος από άπειρα αγαθά και ένα στολίδι στην ιστορία της περιοχής. Λίγα τα τετραγωνικά και άβαφοι οι τοίχοι του.
Ξύλινα τα ράφια και όλα τα καλούδια αρμαθιασμένα πάνω τους. Χάνεις το μυαλό σου και απορείς πώς μπορεί να χωράνε τόσα πράγματα εκεί μέσα! Έχει ό,τι αγαπά η ψυχή σου, αλλά και τη χαρά τού ολίγου! Είναι το μαξιλαράκι της γειτονιάς και του περαστικού. Τα μόνιτορ δε βρήκαν θέση και οι λογαριασμοί γίνονται καμιά φορά με το μολύβι πάνω σε μπακαλόχαρτο.
Στη μοντέρνα αγορά αγαθών, η προσαρμογή αυτή εκπλήσσει ευχάριστα. Ακουμπά σε γερά θεμέλια και οι πελάτες μαθημένοι να στέκονται στην ουρά σαν σε ιατρικό επισκεπτήριο, μέχρι να έλθει η σειρά τους για να ψωνίσουν.
Να πάρουν και χύμα προϊόντα, κι αυτά να τυλιχθούν με ξεχωριστή τέχνη στο χαρτί. Οι γίγαντες Πρεσπών σε πρώτη ζήτηση! Ο Τσώλης δεν «παίζεται» στα όσπρια! Φέρνει τα καλύτερα της χώρας, κι ας είναι καμιά φορά λίγο ακριβότερα. Το μαγαζί του έχει υψηλή αναγνωρισιμότητα και έγινε το σήμα κατατεθέν της περιοχής. Το δόγμα «της επιχείρησης» είναι: εμπιστοσύνη, ποιότητα, συνέπεια, ηθική.
Δεν ψάχνει πίσω από τον πάγκο για επιδόσεις και ισολογισμούς με υπερκέρδη ο αγαπητός Βασίλης, που δουλεύει τη σέσουλα επιδέξια. Θα τον χαρακτηρίζαμε ως τον πιο μάχιμο «παντοπώλη» των καιρών. Μπορεί να του λείπει η λαμπερή στολή και το κόντρα ξύρισμα, αλλά η ανθρωπιά του στο ζύγι της λιανικής και ο σεβασμός στον πελάτη δείχνουν πάντα στα… βαριά! Ανταγωνιστής του είναι ο ίδιος του ο εαυτός. Εν δυνάμει και εν ζωή θα μπορούσε να είναι μόνο ο αξέχαστος κ. Νίκος Καραβασίλης κάτω στου Μπαϊκούση.
Επιδιώκει κάθε μέρα να γίνεται καλύτερος, να εξυπηρετεί τον κόσμο του, να του καλύπτει τις μικρές ανάγκες και να διατηρεί μια αξεπέραστη προσωπική επαφή μαζί του. Δεν του μειώνεται το μεράκι, και η σχέση του με το εμπόρευμα είναι σχεδόν ερωτική. Δε νοιάζεται τόσο για μόδες και τάσεις της αγοράς.
Χλευάζει τους απλόχωρους πύργους της ματαιοδοξίας, γιατί ξέρει ότι, όσο ψηλά και να σηκωθεί, δε θα φτάσει ποτέ στον ουρανό. Καρφωμένος ο Βασίλης στη γη. Σου δίνει την αίσθηση ότι κουβαλά μέσα του τον ασκητή και τον υπηρέτη.
Τι είναι τελικά αυτό το «παντοπωλείο», που αντέχει τον βάρβαρο ανταγωνισμό των σούπερ μάρκετ; Είναι σίγουρα μια παράδοση και ένα στοίχημα. Είναι συναίσθημα που ακουμπάει στη νιότη μας, αλλά καταφέρνει και προσελκύει και τις νέες γενιές. Είναι χαμόγελο, είναι ατμόσφαιρα, είναι άρωμα, είναι στέρεα σχέση αγάπης με τον πελάτη.
Θα εξακολουθήσει να υπάρχει σαν μικρή κοιτίδα πολιτισμού, γιατί πολλοί συμπολίτες μας ψάχνουν το δικό τους χώρο στο χρόνο και δίνουν νόημα στις μικρές τους συνήθειες. Να γεύονται κάτι πολύ γλυκό: να περνούν απ’ τον μπακάλη! Τι κι αν κάποιοι τον θεωρούν ασήμαντο και στο περιθώριο της πιάτσας; Ο Τσώλης έχει αντίθετη άποψη, αντέχει και μένει στα λίγα που του αρκούν! Ο εμποράκος δεν πέθανε. Αντιστάθηκε και αντιστέκεται.
