Τον ποιητή Σωτήρη Ζυγούρη δεν μπόρεσα να τον γνωρίσω ή έστω να τον συναντήσω όσο ζούσε. Δεν είχα προλάβει καν να διαβάσω ποιήματά του, μέχρι το 2005, όταν ο καλός φίλος και συνάδελφος, Δημήτρης Βλαχοπάνος, μου χάρισε τον τόμο όπου η αγάπη των συγχωριανών του είχε συγκεντρώσει τα ποιήματά του.
Με την ανάγνωση των ποιημάτων, αμέσως αισθάνθηκα θλίψη γιατί ήταν πλέον αργά ώστε να βρεθώ ενώπιος ενωπίω με έναν τόσο ζεστό και συναισθηματικό άνθρωπο, όπως τουλάχιστον φαινόταν να είναι, μέσα από τα γραπτά του. Τα ποιήματα, δημιουργήματα του μόχθου του πνευματικού αλλά και της συναισθηματικής μέθεξης με την καθημερινότητα την οποία βίωνε ο νέος αυτός άνθρωπος λένε πολλά για το ποιόν του. Κι από αυτά φαίνεται ότι ο Σωτήρης Ζυγούρης υπήρξε ένας αιώνιος έφηβος με τη σοφία ενός παλαιού των ημερών. Δεν θα επιχειρήσω να συνομιλήσω εδώ, με την ποίησή του. Θα προσπαθήσω, μόνο, με λίγα λόγια, να παρουσιάσω το βιογραφικό του ανθρώπου που τιμάμε σήμερα.
Ο Σωτήρης Ζυγούρης γεννήθηκε τον Ιούνιο του 1954 στη Ροδαυγή. Ανήκε σε τετραμελή οικογένεια και μεγάλωσε, όπως η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων της γενιάς του, κάτω από σκληρές και αντίξοες συνθήκες. Έμαθε τα πρώτα του γράμματα στο χωριό του, και ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στο 1ο Γυμνάσιο Αρρένων Άρτας. Σπούδασε πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Παράλληλα με τις σπουδές του, δούλευε ως βιομηχανικός εργάτης σε λατομείο πέτρας. Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1979 με την ποιητική συλλογή «Κόκκινος κύκλος».
Ακολούθησαν στη συνέχεια άλλες εφτά ποιητικές συλλογές. Το 1982 έγινε μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών. Το 1984 εγκαταστάθηκε στην Άρτα και εργάστηκε αρχικά για δέκα χρόνια ως λογιστής και ύστερα ως εργάτης πέτρας στο λατομείο του Γριμπόβου. Τα εννιά τελευταία χρόνια της ζωής του εργάστηκε στη βιομηχανία ΙΟΝ. Το 1988 παντρεύτηκε τη Φωτεινή Βεντίστα, με την οποία απέκτησαν τον Πασχάλη.
Ο Σωτήρης Ζυγούρης πέθανε αιφνίδια στις 10 Οκτώβρη του 2003, σε ηλικία 49 ετών. Η οικογένειά του επέλεξε να αναπαυθεί στο γενέθλιο τόπο του, στην ιδιαίτερη πατρίδα του Ροδαυγή, την οποία υπεραγαπούσε. Ο πρόωρος θάνατός του διέκοψε το ποιητικό του έργο στην ώριμη πλέον ηλικία του και δεν του επέτρεψε να δει σε έναν τόμο συγκεντρωμένα άπαντα τα ποιήματά του, που τόσο πολύ λαχταρούσε.
Κεντρικός άξονας στην ποίησή του είναι ο άνθρωπος και ο ίδιος επικεντρώνεται στην έννοια της δικαιοσύνης. Τον εμπνέει η ιδέα μιας καλύτερης κοινωνίας, ενώ στα ποιήματά του κυριαρχεί το φως, με τη σημασία ενός καλύτερου κόσμου, με ιδανικά και καθαρούς πνευματικούς και ηθικούς ορίζοντες. Στην ποίησή του αναζητά το νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης ώστε να στερεώσει το όραμα και την ελπίδα του για έναν καλύτερο κόσμο.
Ένα όραμα στο οποίο έμεινε πιστός, επιδεικνύοντας αξιοσημείωτη και αξιοσέβαστη συνέπεια λόγων και έργων. Πρόκειται για έναν άνθρωπο που, όσο μπόρεσα να καταλάβω από τα ποιήματά του, δεν συμβιβαζόταν με τις συμβατικότητες και την άβουλη υποταγή στα θέλω των υποκριτικών καθωσπρεπισμών.
Ταυτόχρονα, φαίνεται ότι πρόκειται για άνθρωπο που αγαπά τη ζωή και τη βιώνει σε όλη της τη μεγαλοσύνη, με κάθε τρόπο και σε κάθε εύρος της, πνευματικό και σωματικό. Και ο λόγος του, παρόλη την εμπειρία του, παραμένει σεμνός και πραγματικά, ανυπότακτα ταπεινός, ειλικρινής όσο και χαμηλόφωνος, πονεμένος αλλά και οραματικός, σώφρων μα και γεμάτος ελπίδα.
Απ’ όσο μπόρεσα να μάθω, ο Σωτήρης Ζυγούρης δεν επεδίωξε ο ίδιος ποτέ του τιμές και μεγαλεία, δεν αναλώθηκε στο κυνήγι της εφήμερης δόξας και των ψευδεπίγραφων αναγνωρίσεων. Δεν αναζήτησε ποτέ του το φως των προβολέων, όσο κι αν άξιζε να λουστεί με το φως τους, διότι, νομίζω πως ήταν σίγουρος ότι εξέπεμπε το φως το ιλαρόν της πνευματικής δημιουργίας και της διανοητικής ανησυχίας, το πνευματικό φως που διακρίνει τους αληθινούς πνευματικούς ανθρώπους και δημιουργούς από τους κενούς αστέρες της τηλεοπτικής μας πραγματικότητας.
Παρόλο, λοιπόν, που δε μπόρεσα να πω στον ποιητή Σωτήρη Ζυγούρη τη γνώμη μου για τα ποιήματά του, αισθάνομαι ιδιαίτερη τιμή και συγκίνηση που μου δόθηκε έστω και μετά την αναχώρησή του από τη ζωή η δυνατότητα να αναφερθώ στον ίδιο και το έργο του που τόσο έντονα άγγιξε όχι μόνο εμένα αλλά και κάθε ανθρώπινη ψυχή.
Αυτό το τελευταίο αποδεικνύεται από την προσέλευση του κοινού στην εκδήλωση αφιέρωμα στο Σωτήρη Ζυγούρη, την οποία διοργάνωσαν από κοινού ο δήμος Αρταίων και η δημοτική κοινότητα Ροδαυγής, ο πολιτιστικός σύλλογος Ροδαυγής, ο πολιτιστικός σύλλογος «Μακρυγιάννης», ο μουσικοφιλολογικός σύλλογος Άρτης «Σκουφάς», οι «Φίλοι του Βιβλίου» και το περιοδικό «Έκφραση», στην δημοτική πινακοθήκη «Γιάννης Μόραλης».
Σε μια κατάμεστη αίθουσα, με κόσμο που παρακολουθούσε όρθιος, η συντονίστρια της εκδήλωσης κα Κατερίνα Σχισμένου, οι ομιλητές, με πιο συγκινητικούς τη σύζυγο του ποιητή, κα Φωτεινή Βεντίστα και τον ακαταπόνητο φιλόλογο, Βασίλη Τάτση, και προπάντων οι κυρίες Ζωή Μπαρτζώκα και Όλγα Τσιάφη που έδωσαν ζωή στα λόγια του ποιητή, κατάφεραν να δημιουργήσουν κλίμα συγκινητικό όσο και βαθύτατα πολιτισμένο. Αξίζουν συγχαρητήρια στους διοργανωτές!